122
GENETIKA ASOSLARI
V BO‘LIM
Hozirgi vaqtda juda ko‘p normal va patologik belgilarning jinsga bog‘liq
holda irsiylanishi o‘rganib chiqilgan.
Irsiyatning tuzilish va funksional birligi genlar hisoblanadi. Biz o‘rgan
gan mavzularda har bir gen boshqa genlardan mustaqil holda bitta belgi
ning rivojlanishiga ta’sir qiladi. Bundan shunday xulosa chiqarish mumkin:
genotip — genlarning mexanik yig‘indisi, fenotip esa alohida belgilarning
xilmaxil ko‘rinishidir. Biroq aslida bunday emas. Agar ayrim hujay
ralar hamda organizmlarda biokimyoviy va fiziologik jarayonlar o‘zaro
1.
2.
3.
4.
Qanday xromosomalar jinsiy xromosomalar deb ataladi?
Qanday xromosomalar autosomalar deb ataladi?
Qanday jins gomogametali va geterogametali deyiladi? Misollar keltiring.
Jinsga birikkan holda irsiylanish nima? Misollar keltiring.
1.
2.
3.
Drozofila pashshasida ko‘zning oq rangli Xxromosomadagi retsessiv
genga bog‘liq. Agar oq ko‘zli urg‘ochi pashsha qizil ko‘zli erkak
pashsha bilan chatishtirilsa, F
1
da ajralish qanday boradi? Birinchi avlod
duragaylari o‘zaro chatishtirilsachi?
Qizil ko‘zli gomozigota urg‘ochi pashsha oq ko‘zli erkak pashsha bilan
chatishtirilsa, F
1
va F
2
da ko‘z rangining nasldan naslga o‘tishi qanday
boradi?
Otasi gemofiliya bilan og‘rigan, onasi sog‘lom, oilada tug‘ilgan o‘g‘il esa
gemofiliya bilan kasallangan. Bunda o‘g‘ilga gemofiliya otasidan o‘tgan
deb aytish to‘g‘ri bo‘ladimi?
Dostları ilə paylaş: 
