ADAU-
nun Elmi Əsə
rl
ə
ri. G
ə
nc
ə
, 2016,
№
1
148
Cədvəl 2.
Azərbaycan Respublikasının kənd təsərrüfatının texnika ilə təminatı göstəriciləri
S s
Göstəricilər
Illər
1990-cı ilə nisbətən
2014-cü ildə %-lə
1990
2005
2010
2011
2013
2014
1
1000 ha əkinə traktor,
ədəd
26,7
11,9
13,4
13,3
13,9
14,3
53,6
2
Bir traktora əkin sahəsi
düşür, ha
39
84
75
75
72
70
179,5
3
Müvafiq
bitkilərin
1000 ha əkin sahəsinə
kombayn düşür, ədəd
-taxılyığan
-qarğıdalıyığan
- kartofyığan
-çuğunduryığan
-pambıqyığan
8,0
28,0
1,8
2,9
13,9
1,8
1,6
0,2
5,2
0,2
2,1
0,2
0,3
1,1
-
1,9
0,1
0,3
1,2
0,9
2,1
0,2
0,6
1,8
2,2
2,3
0,2
0,6
1,6
3,7
28,8
7,1
33,3
55,2
26,6
4
Bir kombayna düşən
müvafiq bitki əkinləri,
ha
-taxılyığan
-qarğıdalıyığan
- kartofyığan
-çuğunduryığan
-pambıqyığan
126
36
567
349
72
544
622
6427
197
5122
487
5978
3290
944
-
526
8409
3104
811
1127
483
5521
1814
547
451
434
5385
1581
634
266
344,4
149,6 dəfə
278,8
181,7
3,7 dəfə
5
100 traktora düşür,
ədəd
-kotan
-kultivator
-toxumsəpən
-ot biçən
33
18
22
8
20
7
9
7
16
4
9
4
16
4
9
4
23
3
9
6
24
3
9
6
72,7
16,7
40,9
75,0
Cədvəl 3.
Kənd təsərrüfatı texnikası bazarı «oyunçularının»əsas
iqtisadi göstəriciləri
*
Şirkətlər
Gəlirlər, mlrd.
Doll.
Əməliyyat
rentabelliyi, %
Əldə edilən gəlirdə
ixracın payı, %
ETTKİ-ə investisiya
qoyuluşu, milyon doll.
John Deere
CNH
AGCO
Claas
18,12
10,50
6,63
4,06
8
15
16,2
4,8
46
69
78
76
977
398
192
175
Bu məqsədlə aşağıdakı tədbirlərin həyata
keçirilməsi məqsədəuyğun olardı:
1) Kənd təsərrüfatı texnikasının bütün növ-
lərinə olan tələbin ödənilməsinə iqtisadi və maliy-
yə dəstəyinin göstərilməsi;
2) Ölkəmizin özündə kənd təsərrüfatı texni-
kasını istehsal edən müəssisələrin yaradılması və
vaxtilə mövcud olanların
bərpa edilməsi;
3) Ölkədə metallurgiya, xüsusilə də qara
metallurgiya sənayesinin inkişaf etdirilməsi və
sonrakı mərhələdə şaxələndirmə əsasında kənd
təsərrüfatı texnikası istehsal edən ixtisaslaşdırıl-
mış müəssisələrin yaradılması;
4) Aqrar-sənaye kompleksi üçün mühəndis
kadrların və ixtisaslı işçilərin hazırlanması üçün
səmərəli sistemin yaradılması və i.a.
Beləliklə, ölkəmizdə əhalinin ərzaq məh-
sullarına olan tələbatının daha yaxşı ödənilmə-
sində həlledici əhəmiyyətə malik olan kənd təsər-
rüfatı məhsulları istehsalçılarının maddi-texniki
təchizat səviyyəsinin yüksəldilməsi üçün hər cür
imkan vardır. Qarşıda duran başlıca vəzifə bu
imkanı reallığa çevirməkdən ibarətdir.
ƏDƏBİYYAT
1. İ. Abasov. Ərzaq təhlükəsizliyi və kənd təsərrüfatının prioritet istiqamətləri. Bakı: “Elm vəv
təhsil”, 2011, 639 s.
2. Azərbaycanın Kənd Təsərrüfatı 2015. Bakı: 2015, 671 s.
3. Сельскохозяйственные рынки. Коллектив авторов. Учебник для студентов высших
учебных заведений. Под. ред. д.э.н., профессора А.М.Гатаулина. М.: изд. РГАУ-МСХА
имени К.А.Тимирязева. 2013, 627 с.
ADAU-
nun Elmi Əsə
rl
ə
ri. G
ə
nc
ə
, 2016,
№
1
149
The level of technical equipment of agriculture and ways to improve it
Doctorant R.V.Abbasov
Ganja State University
SUMMARY
Key words: logistics, food security, public policy, technology use indicators, the major
agricultural equipment manufacturers, agricultural equipment
Solving the problem of food security of the country is directly related to the level of technical
equipment of agricultural producers, the modernization of existing agricultural machinery, the
formation and development of agricultural market. Farm Machinery Market is a collection of legal
entities and individuals interacting according to certain rules in connection with and on the purchase
and sale of agricultural machines. Research shows that as a result of two decades of the load in the
country on a tractor, combine, and on the corn harvester on the increase. All these and other questions
related to this issue is considered on the basis of actual statistics on this article.
Уровень технической оснащенности сельского хозяйства и пути ее улучшения
Докторант Р.В.Аббасов
Гянджинского государственного университета
РЕЗЮМЕ
Ключевые слова: материально-техническая база, продовольственная безопасность,
государственная политика, показатели использования техники, основные производители
сельхозтехники, сельхозтехника
Решение проблемы достижения продовольственной безопасности страны напрямую
связано с уровнем технической оснащенности аграрных товаропроизводителей, модернизацией
имеющиеся сельхозтехники, становлением и развитием рынка сельхозтехники. Рынок
сельскохозяйственной техники представляет собой совокупность юридических и физических
лиц взаимодействующих по определенным правилам в связи и по поводу купли продажи
сельскохозяйственных машин.
Исследования показывает, что в результате за два десятилетия нагрузка в стране на
одного трактора, на зерноуборочный и кукурузоуборочный комбайн на несколько раз
увеличилась. Все эти и другие вопросы связанные с этой проблемой рассматривается на основе
фактических статистических данных в данной статье.