106
onlar ömürlərini küfrə sərf etməklə özlərinə ziyan vurdular və iftira
etdikləri də onların gözündən qeybə çəkildi.
Açıqlama:-Eralar, əsrlər və illər keçib, lakin təkcə Allah bilir ki, bu
hədsiz-hüdudsuz dünya neçə min illər arxada qoyub.Bəlkə də elə bir
vaxt olub ki, Allahdan başqa heç bir varlıq olmayıb. Sonra Allah öz
əzəli istəyi ilə bir-bir bütün varlıqları yaratmışdır.
Göylərin, yerin və başqa varlıqların yaranışından sonra Allah-taala var-
lıqların ən üstününü, ən şərəflisini, yəni insanı yaradaraq, onu özünə yer
üzündə xəlifə və canişin seçdi.İlk yaratdığı insan və Peyğəmbər Adəm (ə.s)
oldu və ona öz ruhundan üfürdükdən sonra öz elm nurundan onun qəlbinə
salmağı iradə etdi, bu səbəbdən də əsmanı(adlar, rəmzlər və həqiqətləri, hər
mövcuddan, hər şeydən, hər dildən Qiyamətə qədər olanı) ona öyrətdi, lakin
özü qeyb pərdəsi arxasında gizlidir. Göylərin, yerlərin, hətta mələklərin belə
onun əzəmətinə dözə bilmədiyi əmanəti ona tapşırdı. Allah elm və onun
sirlərinə agahlıq məqamını insana nəsib etdi.
Uca Allahın göydəki xəzinələri məslək cövhərləri,yerdəki xəzinələri
isə Peyğəmbərlərin qəlbləridir. O halda bu nicat əlacını yer üzündə
Peyğəmbərlərin qəlblərindən başqa bir yerdə axtaranlar yanılırlar. Al-
lahın ən böyük nemətlərindən biri insanların xilası və nicatı üçün on-
lara göndərdiyi Peyğəmbərlərdir. Peyğəmbərlər insanlara pisliklərdən
qurtarmağın yolunu öyrətdilər.İnsanlara öz nəfsləri ilə necə mübarizə
edəcəklərini, qəlblərini kir və pasdan necə təmizləyəcəklərini,
qəlblərdəki pis niyyətlərin təmizlənib, saflığa çıxmaq yollarını
öyrətmişlər. Peyğəmbərlər ən əmin, Allahın əmr və göstərişlərini insan-
lara heç dəyişmədən çatdıran, elçilik vəzifəsini yerinə yetirərkən Allah-
dan başqa heç kəsdən qorxmayan, ən doğru sözlü, çox ağıllı və insan-
ların bilmədiklərini vəhy ilə bilən, bildirən, onlara doğru yolu göstərən,
yalnız Allaha ibadət etməyə çağıran və mükafatlarının da bu dünyada
deyil, axirətdə alacaqlarını bildirən Allah elçiləridir.
Bunun üçün Qurani-Kərimdə Uca Allah əvvəl özünün kamal və
qüdrətini vəsf edir, sonra da bəndələrinə Peyğəmbərlərini göndərib, on-
ların insanlara doğru yolu göstərməkləri haqqında belə buyurmuşdur:
“əl-Cumuə-1-2-Göylərdə və yerdə olanların hamısı bütün
məxluqatın sahibi, yenilməz qüvvət sahibi olan Allahı təqdis (varlığına
inanıb, təsdiq) edib, Onun şəninə təriflər deyər! Əksəriyyəti yazıb oxuya
bilməyən (ümmi,cahil) ərəblərə Peyğəmbər göndərən Odur. Peyğəmbər
onlara kitabı, hikməti və şəriəti öyrədər. Allah-taala Muhəmmədi(s.ə.s.)
tək ərəblərə deyil, Qiyamətə qədər dünyaya gələcək bütün başqa
ümmətlərə də Peyğəmbər göndərmişdir.”
107
əl-Bəqərə-177-Yaxşı əməl heç də ibadət vaxtı üzümüzü şərqə və
qərbə doğru çevirməkdən ibarət deyildir. Yaxşı əməl sahibi əslində Al-
laha, axirət gününə, mələklərə, Allahın kitabına və Peyğəmbərlərə iman
gətirən və öz varını, sevdiyi halda yaxınlarına, yetimlərə bağışlayan,
namaz qılan və zəkat verən kimsələrdir.
əş-Şura-52-Keşmiş Peyğəmbərlər kimi sənə də Quranı vəhy etdik
ki, öz tərəfimizdən nurdur. Sən onunla insanları düz yola yönəldirsən
(İslam dininə dəvət edib haqqa qovuşdurursan.)
Hədis:-Peyğəmbərimiz(s.ə.s.) belə buyurur:-Mənimlə məndən
əvvəlki Peyğəmbərlərin məsəli ona oxşayır ki, bir kişi ev tikir,
bitirir,bəzəyir, lakin bircə damının tacından başqa! Mən Peyğəmbərlərin
sonu olaraq həmin damın tacıyam. (Üsuli kafi 1-c.)
BİZ BÜTÜN PEYĞƏMBƏR VƏ KİTABLARA İMAN
GƏTİRMİŞİK
əl-Bəqərə-285-Peyğəmbər Rəbbi tərəfindən ona nazil edilənə, Qu-
rana inanmış və möminlər də iman gətirmişlər. Onların hamısı Allaha,
onun mələklərinə, kitablarına və bütün Peyğəmbərlərə iman gətirərək
dedilər:-Biz Onun Peyğəmbərləri arasında fərq qoymuruq.Allahın
hökmlərini eşitdik və itaət etdik.Ey Rəbbimiz, bizi bağışla. Axırda
Sənin dərgahına, hüzuruna qayıdacağıq!
əl-Bəqərə-98-Hər kəs Allaha,onun mələklərinə, Peyğəmbərlərə,
səmavi kitablara inanmayıb, Allaha qarşı müxalif olsa, Allah da onun
ilə düşməndir.
əl-Qəmər-4-5-Quran vasitəsi ilə keçmiş ümmətlərin və Peyğəmbər-
lərin xəbərlərindən kifayət qədər nəsihət gəlmişdir. Bu Quranda deyilən
sözlər haqqa yetirən hikmətli sözlərdir. Lakin (inanmayanlara, qəlbləri
möhürlənənlərə) qorxutmalar, öyüd-nəsihətlər heç bir fayda verməz!
Əbəsə-13-Bu Quranda olan sözlər, digər Peyğəmbərlərə nazil olan
çox möhtərəm səhifələrdə də yazılmışdır. O səhifələrin qədir-qiyməti
ucadır.
KEÇMİŞ PEYĞƏMBƏRLƏR VƏ KİTABLAR HAQQINDA
NAZİL OLAN AYƏLƏR
əl-Ənbiya-25-Ya Muhəmməd! Səndən əvvəl elə bir Peyğəmbər gön-
dərmədik ki, ona:-Allahdan başqa heç bir tanrı yoxdur. Buna görə də
yalnız Mənə ibadət edin!-deyə vəhy etməyək.
108
Əbəsə-13-Bu Quranda olan sözlər sair Peyğəmbərlərə nazil olan çox
möhtərəm səhifələrdə yazılmışdır. O səhifələrin qədir-qiyməti ucadır.
Açıqlama:-Peyğəmbər Muhəmməd(s.ə.s.)in vəfatından yüz il son-
ra, Abbası xəlifələrindən olan əl-Mənsurun göstərişi ilə tarixçi İbni İs-
haq “Həyatı Rəsullullah”adlı kitab yazmışdır. Peyğəmbərin həyatından
bəhs edilən bu kitabda Peyğəmbərin Əhli-beytinin və əshabələrinin
Peyğəmbər haqqında və onun öz dilindən eşitdikləri hadisələr və hədislər
haqqında məlumatları toplanmışdır. İslamın tarixçilərindən olan Əbu
Cəfər Muhəmməd İbni Cərir Təbərinin yazdığı”Təbəreyi Kəbir”adlı ki-
tabında Peyğəmbərə verilən suallar və onların cavabları şərh edilmişdir.
Bütövlükdə isə XVII əsrdə Mövlana Furatı tərəfindən “Qırxsual”adlı
əsəri 1840-cı ildə İstambulda, 1851-ildə Vyanada çap edilmişdir. 1881-
ci ildə rus dilinə tərcümə olunmuş və A.Arxangelskinin “Muhəmməd
kosmologiyası”adlı kitabına əlavə edilmişdir. 1918-ci ildə İstambulda
yenidən”Qırx sual”adı ilə çap edilmişdir:
Mövlana Furatinin“Qırx sual”kitabında Peyğəmbərimizə verilən
suallardan biri də keçmiş Peyğəmbərlər haqqında idi.Həmin suala
Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) belə cavab vermişdir: -“Allah yer üzünə 124
min Peyğəmbər göndərib. Onlardan 313-ü mürsəldir, yəni Allahın
rəsulu, elçiləridir. Yerdə qalanlar isə nəbilərdir, yəni xəbər verənlərdir.”
Allahın rəsulu, elçisi o kəsə deyilir ki, Cəbrail(ə.s.) onlarla söhbət
etmiş, onlara Allahdan Peyğəmbərlik verilməsi xəbərini vermişdir. Bu
Peyğəmbərlərdən 28-nin adı Qurani-Kərimdə çəkilmişdir. Quranda ad-
ları çəkilən 28 Peyğəmbərdən yeddisinə kitab və lülə halında bükülmüş
kağız,yəni risalə nazil olub. Göydən dörd kitab və yüz risalə nazil olub.
Risalələrdən 50 Şiys Peyğəmbərə, 30 İdris Peyğəmbərə, 20 İbrahim
Peyğəmbərə göndərilib. Kitablara gəldikdə Tövrat Musa Peyğəmbərə,
Zəbur Davud Peyğəmbərə,İncil İsa Peyğəmbərə, müqəddəs Quran isə
Muhəmməd Peyğəmbərə nazil olub.
Nübüvvət-nəbilik, Peyğəmbərlik, mənası “xəbər aparan” deməkdir.
Bütün Peyğəmbərlər yalnız kişilər arasından seçilib göndərilmişdir.
Babaları,dinləri bir olmuş və günahdan, küfrdən uzaq insanlar olmuşlar.
Nübüvvət-Ağıl sahibi olan insanın dünya və axirət işləri haqqında
Allah ilə bəndəsi arasındakı edilən elçilik deməkdir.
Nəbi-Qəlbinə Allah tərəfindən vəhy və ya qəlbinə ilham olunan və
yaxud da yuxu vasitəsi ilə qəlbinə ilham olunan deməkdir.
Rəsul-Allah tərəfindən seçilmiş və Cəbrail (ə.s.)vasitəsi ilə Allah
tərəfindən vəhy olunub,kitab verilən deməkdir.Hər Rəsul nəbidir, la-
kin hər nəbi rəsul deyildir. Bütün Peyğəmbərlərə inanıb etiqad etməyə
nübüvvət deyilir.
Dostları ilə paylaş: |