Al-lulu vəl-mərcan
Yüklə 5,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
854
Təfsir Kitabı
855
1894. Əbu Hüreyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “İsrail oğullarına deyildi: “Qapısından (Allaha) səcdə edən halda “Hittə! Bizi bağışla!” söyləyərək daxil olun, biz də günahlarınızı bağışlayarıq”. Onlar isə əmri dəyişdirib arxaları üstə iməkləyərək girdilər və “Hittə!” əvəzinə “Həbbətun - Tükün içində bir dən” dedilər. (Buxari 3403, 4641, Muslim 7708, 3015/1)
1895. Ənəs İbn Malik demişdir: “Peyğəmbərinin vəfatından əvvəl Uca Allah ona ardıcıl olaraq vəhy nazil etdi. Nəhayət, onun vəfatına az qalmış Allah ona lap çox vəhy nazil etməyə başladı. Bundan sonra Allahın etdi.” (Buxari 4982, Muslim 7709, 3016/2)
1896. Ömər İbn Xəttab rəvayət edir ki, bir yəhudi ona belə dedi: “Ey möminlərin əmiri! Sizin Kitabınızda oxuduğunuz elə bir ayə vardır ki, o, biz yəhudilərə nazil olsaydı, həmin günü bayram edərdik.” Ömər: “Hansı ayədir o?” deyə soruşdu. (Yəhudi): “Bu gün dininizi sizin üçün kamil etdim, sizə olan
də, yeri də bilirik. Bu ayə Peyğəmbərə cümə günü, Ərəfatda nazil olmuşdur.” (Buxari 45, Muslim 7710, 7711, 3017/3)
856
1897. Ürvə İbn Zubeyr, Aişədən Allahın: “Əgər yetim qızlarla (evlənəcəyiniz təqdirdə) ədalətlə rəftar edə bilməyəcəyinizdən qorxarsınızsa, o zaman sizə halal olan (bəyəndiyiniz) başqa qadınlardan iki, üç və dörd nəfərlə nikah bağlayın!”. (ən-Nisa 3) ayəsini soruşduğunu rəvayət edir. Aişə: “Ey bacımın oğlu! O himayədə saxlanılan yetim bir qızdı. O himayədə saxlayanı öz malına şərik edir. Qızın malı və gözəlliyi kişinin xoşuna gəlir və istəyir ki, onunla mehrində ədalətli olmayaraq evlənsin. Başqasına nə qədər mehir verirsə, ona da o qədər versin. Onlarla yalnız ədalətli olaraq və adətdə olan ən yüksək mehiri verməklə nikah bağlamağa icazə verildi və onlara halal olan (bəyəndikləri) qadınlardan nikah bağlamaq əmr olundu”. Ürvə, Aişənin belə dediyini rəvayət edir: “İnsanlar bu ayədən sonra Peyğəmbərdən fətva (əsasında hökm çıxarılan şəri məsləhət) istədilər. Allah bu ayəni nazil etdi: “(Ya Rəsulum!) Səndən qadınlar barəsində fətva istəyirlər. De ki: “Onlar barəsində fətvanı sizə Allah və Kitabdan (Qurandan) sizə oxunan (ayələr) verir. Onlar verilməsi vacib olanı (mirası) özlərinə verməyərək evlənmək istədiyiniz yetim qızlar (qadınlar) barədə olan ayələrdir”. (ən-Nisa 127) Aişə: “Allahın sizə Kitabda oxunan ilk ayətdir: “Əgər yetim qızlarla (evlənəcəyiniz təqdirdə) ədalətlə rəftar edə bilməyəcəyinizdən qorxarsınızsa, o zaman sizə halal olan (bəyəndiyiniz) başqa qadınlardan nikah bağlayın!”. Aişə: “Allahın digər ayəsində: “Onları nikah etmək istəyərsiniz” buyurması, sizdən birinizin tərbiyəsi altında olan yetim qızın malı və gözəlliyi az olduğu zaman, ona rəğbət göstərməsidir. Beləcə vəlilər bunlara rəğbət göstərmədikləri üçün, malına və gözəlliyinə rəğbət etdikləri yetim qadınları nikah etməkdən qadağan olundular. Ancaq ədalət göstərsələr, onda bu müstəsnadır”. (Buxari 2494, Muslim 7713, 3018/6)
1898. Aişə Allahın: “Yetimləri yetkinlik yaşına çatdıqda onları imtahana çəkin. Əgər onların yetkinliyə çatdıqlarını görsəniz, mallarını özlərinə qaytarın. Onlar böyüyüb mallarını məndən alacaqlar deyə o malı israfçılıqla, tələm-tələsik yeməyin. Varlı olan nəfsini saxlasın, yoxsul olan isə o maldan insafla yesin. Yetimlərin mallarını özlərinə qaytardığınız zaman onlara
857 şahidlər tutun. Haqq-hesab çəkməyə Allah yetər”. (ən-Nisa 6) ayəsi haqqında dedi: “Bu ayə yetimi himayə edən və işlərini görən kimsə kasıb olduğu halda ondan yeməsini bəyan etmək üçün nazil olmuşdur”. (Buxari 2212, Muslim 7714, 7718, 3018/7)
1899. Aişə Allahın: “Əgər bir qadın öz ərinin kobud rəftarından, yaxud ondan üz döndərməsindən qorxarsa, ər-arvadın öz aralarında barışığa gəlməsi onlara günah sayılmaz. Axı barışmaq daha xeyirlidir. Doğrusu, nəfslər xəsislik etməyə hazırdır. Əgər qadınlarla yaxşı davranıb Allahdan qorxsanız, bilin ki, Allah nə etdiklərinizdən xəbərdardır”. (ən-Nisa 128) ayəsi haqqında dedi: “Bir adamın nigahında bir qadın olur, adam o qadınla ayrılmağı istəyər. Qadın: “Mən sənə zövcəlik haqlarımı halal edirəm. Məni boşamadan yatağımda məni tərk edə bilərsən” deyər. Bu ayə bu haqda nazil olmuşdur. (Buxari 2450, 4601, Muslim 7715, 7717, 3018/8)
1900. Səid İbn Cubeyr deyir ki: “Bir ayə vardır ki, onun hökmü barədə Kufə alimləri ixtilaf etdilər. Mən də onun hökmünü soruşmaq üçün miniyə minib İbn Abbasın yanına getdim. Bu ayənin hökmünü soruşdum. O, Allahın: “Hər kəs qəsdən bir mömini öldürərsə, onun cəzası içərisində əbədi qalacağı Cəhənnəmdir. Allah ona qəzəblənər, onu lənətləyər və onun üçün böyük bir əzab hazırlayar”. (ən-Nisa 93) ayəsini oxudu və dedi: “Bu ən son nazil olan ayədir və onu heç bir şey nəsx etməyib”. (Buxari 4590, Muslim 7728, 3021/14)
1901. İbn Abbasdan Allahın ayəsi barədə soşuldu: ““Hər kəs qəsdən bir mömini öldürərsə, onun cəzası içərisində əbədi qalacağı Cəhənnəmdir. Allah ona qəzəblənər, onu lənətləyər və onun üçün böyük bir əzab hazırlayar”. (ən- Nisa 93) Həmçinin: “Onlar Allahla yanaşı başqa məbuda yalvarmaz, Allahın haram etdiyi cana haqsız yerə qıymaz və zina etməzlər. Bunu edən kimsə cəzalandırılar, Qiyamət günü onun əzabı qat-qat artırılar və onun içində zəlil
858 olub əbədi qalar, Ancaq tövbə edib iman gətirən və saleh əməllər edənlərdən başqa. Allah onların pis əməllərini yaxşı əməllərlə əvəz edər. Allah Bağışlayandır, Rəhmlidir”. (əl-Furqan 68-70). İbn Abbas: “Bu ayə nazil olduğu zaman Məkkə əhalisi: Həqiqətən bizlər Allaha şərik qoşub, Allahın haram etdiyi cana haqsız qıydıq, çirkin işlər etdik”. Allah: “Ancaq tövbə edib iman
2830, 4765, Muslim 7730, 3023/18)
1902. Abdullah İbn Abbasın rəvayət etdiyinə görə müsəlmanlardan bəziləri kiçik bir qoyun sürüsü içərisində bir adama rast gəldilər. Adam: “əs-Sələmu Aleykum” dedi. Onlar isə bu adamı tutub öldürdülər və bu kiçik sürünü də götürdülər. Onda bu ayə nazil oldu. “Sizə müsəlman olduğunu bildirən (salam verən) bir kimsəyə (dünya həyatının puç mənfəətinə tamahlanaraq): “Sən mömin deyilsən!”. (ən-Nisa 94) deməyin! (Buxari 4591, Muslim 7733, 3025/22)
1903. Bəra İbn Azib deyir ki, bu ayə biz Ənsarlar barədə nazil oldu. Cahiliyyə zamanı Ənsar həcc edib evə döndükləri zaman evlərinin qapısından daxil olmazdılar, evlərinə arxa tərəfdən daxil olardılar. Bir dəfə Ənsardan biri yenə belə etdikdə arxadan deyil, evinin qapısından girmişdi. O, kimsə bu əməlinə görə danlanmışdı. Buna görə Allah: “Səndən yeni doğan aylar barəsində soruşurlar. De: "Bunlar insanlar və həcc üçün vaxt ölçüləridir". Evlərə arxa tərəfindən daxil olmağınız yaxşı əməl deyildir. Lakin yaxşı əməl sahibi Allahdan qorxan şəxsdir. Evlərə qapılarından daxil olun! Allahdan qorxun ki, bəlkə nicat tapasınız”. (əl-Bəqərə 189) ayəni nazil etdi. (Buxari 1803, 4512, Muslim 7734, 3026/23)
Rəbbinə – Hansı Daha Yaxın Olacaq Deyə Vəsilə Axtarırlar”
859
1904. Abdullah İbn Məsud : “Onların yalvardıqları məbudların özləri də Rəbbinə – hansı daha yaxın olacaq deyə vəsilə axtarırlar”. (əl-İsra 57) ayəsi haqqında deyir ki: “İnsanlardan bir topluluq cinlərdən bir topluluğa ibadət edirdilər. Nəhayət cinlər İslamı qəbul etdilər. İnsanlar isə cinlərə ibadətdə (onların dinində) qaldılar”. (Buxari 4714, Muslim 7739, 7742, 3030/28, 3030/30)
1905. Səid İbn Cubeyr , İbn Abbasa rəvayət edir ki, Tövbə surəsi (nə haqqında endi?)”. (İbn Abbas) dedi: “Tövbə surəsimi? Xeyr, o, əl-Fadihədir. (ifşa edən, aşkara çıxaran) Çünki o surə davamlı olaraq “Va Minhum” və “Minhum” “Onlardan” və “Onlardan” deyə endi. Hətta bizlərdən hər kəsin bu surə içində zikr olunacağını zənn etdilər”. Ona: “əl-Ənfal” surəsi (nə haqqında endi?)” dedim. (İbn Abbas): “O, Bədr (döyüşü və bu döyüşlə əlaqədar hökmlər haqqında enmiş ) surəsidir!” dedi. Ona: “əl-Həşr surəsi (nə haqqında endi)?” dedim. O (İbn Abbas): “Bu surə Nadr oğulları haqqında endi!” dedi. (Buxari 4882, Muslim 7743, 3031/31)
1906. İbn Ömər deyir ki, atam Ömər Peyğəmbərin minbəri üzərində xütbə verərkən dedi: “Şərabın haram olması ayəsi nazil olduqda bu haram beş
860 şeydən hazırlanırdı: “Üzümdən, xurmadan, buğdadan, arpadan və baldan. Xamr isə ağlı örtən hər şeydir. Üç şey var ki, Peyğəmbər onlar haqında bizə tam bir bilgi verincəyə qədər bizlərdən ayrılmamasını təmənna etdik. Ata, Kələlə və bir də Riba haqqında”. (Buxari 5588, Muslim 7744, 7745, 3032/33)
1907. Qeys deyir ki, mən Əbu Zərrin and içərək belə dediyini eşitdim: “Onlar öz Rəbbi barəsində höcətləşən iki dəstədir. Kafirlər üçün oddan paltar biçiləcək, başlarına da qaynar su töküləcəkdir”. (əl-Həcc 19) ayəsi Bədr günü bir-birilə döyüşmək üçün çıxan kişilər haqqında nazil olmuşdu: Həmzə, Əli, Ubeydə İbn Həris, Rabiyənin iki oğlu Utbə və Şeybə, Vəlid İbn Utbə”. (Buxari 3969, Muslim 7747, 3033/34)
İstifadə Olunan Ədəbiyyat
“Muxtəsər Səhih Buxari” Tərcümə: Əlixan Musayev “Muxtəsər Səhih Muslim” Tərcümə: Anar İsrafilov “əl-Lulu Vəl Mərcən – Buxari Və Muslimin İttifaq Etdiyi Hədislər” Türk Və Ərəb dilində.
861 MÜNDƏRİCAT
Ön Söz 3
Peyğəmbərin
Olması 9
İman Kitabı 11
Təharət Kitabı 78
Heyz Kitabı 90
Namaz Kitabı 106
Məscidlər Və Namaz Qılınan Yelər Kitabı 138
Müsafirlərin Namazı Və Onun Qısaldılması Kitabı 175
Cümə Kitabı 206
İki Bayram Namazı Kitabı 213
İstisqa (Yağış) Namazı Kitabı 218
Kusuf (Günəş Tutulması) Namazı Kitabı 222
Cənazə Kitabı 230
Zəkat Kitabı 243
Oruc Kitabı 282
Etiqaf Kitabı 308
Həcc Kitabı 311
Nigah Kitabı 372
Süd Əmizdirmək Kitabı 388
Talaq Kitabı 398
Lənət Kitabı 412
Qul Azad Etmək Kitabı 417
Alış-Veriş Kitabı 422
Su İlə Təmin Etmək Kitabı 434
Miras Kitabı 451
Hədiyyə Kitabı 454
Vəsiyyət Kitabı 458
Nəzir Kitabı 463
Andlar Kitabı 466
And İçən Kimsə Kitabı 475
Cəzalar Kitabı 483
Mühakimə Kitabı 491
Tapıntı Kitabı 497
Cihad Kitabı 501
Əmirlik kitabı 541
Ov, Kəsilən Və Əti Yeyilən Heyvanlar Kitabı 565
Qurbanlar Kitabı 575
862
581
Libas Və Zinət Kitabı 601
Ədəb Kitabı 617
Salam Kitabı 624
Ədəb Sözləri, Tərbiyyə Və S. Kitabı 645
Şer Kitabı 648
Yuxu Kitabı 650
Fəzilətlər Kitabı 658
Səhabələrin Fəziləti Kitabı 687
Yaxşılıq, Qohumluq Əlaqələri Və Ədəb Kitabı 735
Qədər kitabı 751
Elm kitabı 757
Zikr, Dua, Tövbə Və İstiğfar Kitabı 761
Tövbə Kitabı Yüklə 5,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|