Alqoritm, xassələri və təsvir üsulları

0: Buttonl.Left: = Buttonl.Left + Buttonl. Width;
1: Buttonl.Left:=Buttonl.Left - Buttonl.Width;
2: Buttonl.Top:=Buttonl.Top + Buttonl.Height;
3: Buttonl.Top:=Buttonl.Top-Buttonl. Height; 
 end;
if  Buttonl.Left < 0 then Buttonl. Left : = 0;
if  Buttonl.Left + Buttonl.Width > Forml.Width then
Buttonl.Left: = Forml.Width-Buttonl.Width;  
if  Buttonl.Top < 0 then Buttonl.Top:=0;  
if  Buttonl.Top + Buttonl.Height > Forml. Height then
Buttonl.Top:= Forml. Height-Buttonl. Height;
end; 
  end.
Şəkil
l
i düymə 
Şəkilli düymə Delphi-də TBitBin sinifli BitBin komponenti ilə təsvir olunur. Bu 
düymə TButton sinifi Button standart düyməsindən yaranmışdır. Şəkilli düymənin 
standart düymədən fərqi ondadır ki, düymənin üzərində sərlövhə ilə yanaşı şəkil də təsvir 
olunur. Düymədə şəklin təsvirini TBitMap tipli Glyph xassəsi müəyyənləşdirir. Susmaya 
görə düymənin şəkli olmur, ona görə də Glyph xassəsinin qiyməti nil olur. Şəkil üç ayn-
ayn təsvirlərdən ibarət ola bilər. Düymənin üzərinə bu təsvirlərdən hansmın çıxarılması 
düymənin aşağıdakı üç vəziyyətindən asılıdır: 
•
düymə basılmadıqda birinci təsvir əks olunur (susmaya görə); 
•
düymə aktiv olmadıqda və seçilə bilmədikdə ikinci təsvir əks olunur; 
•
düymə basıldıqda üçüncü təsvir əks olunur. 
Düymə üçün şəkillər Image Editor redaktoru ilə yaradılır. Delphi BitBtn düyməsi 
üçün əwəlcədən şəkillər də müəyyənləşdirmişdir. Bu şəkillər TBitBtnKind tipli Kind 
xassəsi ilə seçilir. Bu xassə aşağıdakı qiymətləri ala bilər: 

bkCustom - şəkli istifadəçi özü seçir, ilkin olaraq düymədə şəkil olmur; 
bkOk - düymədə yaşıl rəngli 
˞
işarəsi və Ok yazısı olur. Bu düymə üçün 
Default xassəsinə True qiyməti, ModalResult xassəsinə isə mrOk qiyməti verilir;
downloaded from KitabYurdu.org

---

204 

bkCancel

- düymədə qırmızı rəngli X (xaç) işarəsi və Cancel sözü var. Burada, 
Cancel xassəsinə True, ModalResult xassəsinə mrCancel qiyməti mənimsədilir;
bkYes - düymədə yaşıl rəngli 
˞
işarəsi və Yes yazısı var;

bkNo - düymədə qırmızı rəngli, üstündən xətt çəkilmiş çevrə (0) və No yazısı 
var; 
bkHelp - düymədə göy-yaşıl rəngli 
˞
işarəsi və Help yazısı var;

bkClose - düymədə çıxışı göstərən qapı şəkli və Close yazısı var. Bu düyməni 
basdıqda forma avtomatik olaraq bağlanır;

bkAbort - düymədə qırmızı rəngli X (xaç) işarəsi və Abort yazısı var;
bkRetry - düymədə yaşıl rəngli təkraretmə əməliyyatı işarəsi və Retry yazısı 
var; 
bklgnore
 
- düymədə qəbul etməmək işarəsi ("dönüb gedən adam" şəkli) və 
Ignore
 
yazısı var;
bkAll - düymədə yaşıl rəngli 
˞
işarəsi və YesToAll yazısı var. 
Əvvəlcədən müəyyənləşdirilmiş düymələr üçün Glyph xassəsini dəyişmək 
məsləhət görülmür. Çünki, bu halda düymə onun üçün nəzərdə tutulmuş funksiyanı 
yerinə yetirməyəcəkdir. Düymənin səthində yazıya nisbətdə təsvirin yerləşməsini 
TButtonLayout tipli Layout xassəsi müəyyənləşdirir. Bu xassə aşağıdakı qiymətləri ala 
bilər: 
blGlyphLeft -təsvir yazıdan solda (susmaya görə)
blGlyphRight -təsvir yazıdan sağda 
blGlyphTop -təsvir yazıdan yuxarıda 
blGlyphBottom -təsvir yazıdan aşağıda 
Bunlardan başqa, BitBtn düyməsi üçün Margin və Spacing (hər ikisi integer 
tipli) xassələri var. Bu xassələr uyğun olaraq təsvir və yazılan düymənin kənarlarına 
görə nizamlamaq və təsvirlə yazı arasındakı məsafəni (piksellə) müəyyənləşdirmək 
üçündür. Susmaya görə, hər iki xassənin qiyməti (-i)-ə bərabərdir, yəni təsvir və yazı 
düymənin mərkəzinə nisbətən simmetrik yerləşmişdir 
downloaded from KitabYurdu.org

---

205 
Səkil 1 
11