Aqrar elm və İnformasiya məSLƏHƏt məRKƏZİ

 

249 

 

5. Кириллов А.Ф., Козьмик Р.А., Даскалюк А.П., Кузнецова Н.А. Харчук О.А. 

Вл.  Оценка  содержания  пролина  в  растениях  сои  при  воздействии  засухи  и 

засоления/  Доклады  по  экологическому  почвоведению.  2013,  №1,  вып  18,  стр 

194-201 

6.Шевякова Н.И., Мусатенко Л. И., Стеценко Л. А., Ракитин, В. Ю., Веденичева 

Н.  П.,  Кузнецов  Вл.В.  Влияние  АБК  на  содержание  пролина,  полиаминов  и 

цитокининов в растениях хрустальной травки при солевом стрессе.  Т.60, № 6, 

2013, стр.784-792 

7.  Ahmadi  A.,  Sio-Se  Mardeh  A.  The  effects  of  water  stress  on  soluble 

carbohydrates, chlorophyll and proline contents of four Iranian wheat cultivars under 

different moisture regimes /Iranian J. Agric. Sci, 2004, v.35, p.753-763 

8.Barnett N.M., Naylor A.W. Amino acid and protein metabolizm in Bermuda grass 

during water stress/ Plant Physiol, 1966, v. 41 p.1222-1230 

9.Bates  L.S.,  Walden  R.P.,  Teare  I.D. Rapid  determination  of  free  proline  for  water 

stress studies / Plant Soil, 1973, v. 39, p.205-207 

10.  Hanson  A.D.  and  others.  Betaine  synthesis  in  Chennopods:  Localization  in 

Chloroplasts/Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 1985. v.82. p.3678-3682 

11. Heidari  Y.,  Moaveni  P.  Study  of  drought  stress  effect  on  Aba  accumulation  and 

proline among different forage maize genotypes/J. Biol. Sci, 2009, v.4, p.1121-1124 

12. Mohammadkhani N., Heidari R. Drought-induced accumulation of soluble sugars 

and proline in two maize varieties/ World Applied Sci. J, 2008, v.3, p.448-453 

13.Voetberg  G.,  Sharp  R.E.  Growth  of  the  maize  primary  root  at  low  water 

potential/Plant Physiol, 1991, v.96, p.1125-1130 

ОПРЕДЕЛЕНИЕ СОДЕРЖАНИЯ ПРОЛИНА В УСЛОВИЯХ СТРЕССА 

У ОБРАЗЦОВ ДИКОЙ ПШЕНИЦЫ 

 

З.Ш.Ибрагимова, Э.С Гаджиев, Р.Т.Алиев  

Институт Генетических Ресурсов, НАНА 

В  качестве  объекта  исследований  были  использованы  полученные  на 

опытном участке образцы дикой пшеницы T.beoeticum, T.urartu и T. araraticum. 

В течение 3 дней образцы подвергались засухе и солевому стрессу, после чего в 

листьях растений определяли содержание пролина. . На основании полученных 

данных  сделан  вывод,  что  по  данному  показателю  наиболее  устойчивым  к 

стрессорным факторам оказался образец T.urartu. 

 

---

 

250 

 

 

DETERMINATION OF PROLINE MAINTENANCE AT THE STANDARDS 

OF WILD WHEATIN THE CONDITIONS OF STRESS 

 

Z.Sh.Ibrahimova, E.S.HAJIYEV, R.T.Aliyev  

Genetic Resources Institute of ANAS 

As  the  object  of  research  were  used  samples  of  wild  wheat  T.beoeticum, 

T.urartu  and  T.araraticum  obtained  from  the  experimental  plot.  Within  3  days  the 

samples  were  subjected  to  drought  and  salt  stress,  after  which  at  the  leaves  of  the 

plants  were  determined  proline  content.  Based  on  these  it  is  concluded  that  for  this 

indicator more resistant to stress factors were samples T.urartu. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

251 

 

III. BİTKİ MÜHAFİZƏSİ 

UOT 634.81.632.938 

 

ABŞERON ŞƏRAİTİNDƏ ÜZÜMÜN OİDİUM XƏSTƏLİYİ (UNCİNULA 

NECATOR BURRİLL) VƏ ONUNLA MÜBARİZƏ TƏDBİRİ 

 

H.M.ŞIXLİNSKİ, N.X.MƏMMƏDOVA, A.Ə.HÜSEYNLİ, T.Ə.AŞUROVA 

AMEA Genetik Ehtiyatlar İnstitutu, Bakı AZ1106, Azadlıq prospekti 155, Azərbaycan, 

e-mail: 

[e-mail]

 

 

 

 

Məqalədə  Abşeron  şəraitində  üzüm  bitkisində  parazitlik  edən  göbələk 

xəstəliklərindən biri olan oidium xəstəliktörədicisinə qarşı kimyəvi mübarizədə topaz 

preparatının xəstəliyin vurduğu ziyanı minimuma endirmək üçün istifadəsindən bəhs 

edilir.  Üzüm  kolleksiya  bağında  (200-dən  çox  sort  və  forma)  xəstəliyə  qarşı  topaz 

preparatının vurulma vaxtı, intervallar və preparatın dozası tədqiq edilmişdir. 

 

 

Açar  sözlər: üzüm bitkisi, göbələk, Uncinula necator Burrill, topaz, kimyəvi 

mübarizə 

 

Ключевые  слова:  виноград,  грибы,  Uncinula  necator  Burrill,  топаз, 

химическая борьба 

 

Key words: grape, fungi, Uncinula Necator Burrill, topaz, chemical control 

 

 

Bitkilərin  başlıca  xəstəlik  və  zərərvericilərinə  qarşı  mübarizə  tədbirlərinin 

hazırlanmasında  müasir  metodların  tətbiqi  və  kompleks  yanaşma  tələb  edilir. 

Torpağın,  suvarma  suyunun,  iqlim  amillərinin,  sortun  xüsusiyyətlərinin,  ekoloji 

sabitliyin qorunmasının nəzərə alınması şərti ilə qabaqcıl metodların tətbiqi əsasında 

mübarizə  tədbirləri  uyğunlaşdırılmalıdır.  Aqrotexniki  tədbirlərin  tətbiqi,  fiziki-

mexaniki,  fitosanitar  tədbirlərə  əməl  olunması,  ekoloji  cəhətdən  məhsulun 

pestisidlərlə  çirklənməsi,  aqrokimyəvi  maddələrdən  və  mineral  gübrələrdən  istifadə 

edildikdə tələb olunan səviyyənin gözlənilməsi, bitkiyə tələbatına uyğun torpaq-iqlim 

şəraitinin  yaradılması  şərti  ilə  mübarizə  tədbirlərinin  optimal  dövrü  seçilməlidir. 

Ayrı-ayrı  xəstəlik  və  zərərvericilərə  qarşı  istiqamətlənmiş  tədbirlərin  tətbiqindən 

uzaqlaşaraq,  bitkinin  fizioloji  proseslərinin  gücləndirilməsi  və  immunitetinin 

yüksəldilməsi  tədbirlərinə  daha  çox  üstünlük  verilməlidir.  Belə  olduğu  halda  bitki 

sağlam  və  davamlı  olur,  patogenlərə  qarşı  mübarizədə  daxili  potensialından  istifadə 

etməklə  öz-özünü  sağlamlaşdırır,  pestisidlərin  və  aqrokimyəvi  maddələrin  ifrat 

istifadəsinə ehtiyac qalmır [1; 2; 3].  

 

Azərbaycanın  üzüm  bağlarına  göbələk  xəstəliklərindən  mildiu,  oidium,  boz 

çürümə və antraknoz xəstəliktörədiciləri daha böyük ziyan vurmaları ilə səciyyələnir 

və hər il məhsulun xeyli hissəsinin məhv olması ilə nəticələnir [4; 5; 6; 7; 8].   

 

Aparılan  tədqiqatlar  nəticəsində  müəyyən  edilmişdir  ki,  üzüm  tənəklərinin 

məhsuldarlığına  və  məhsulun  keyfiyyətinin  həddindən  artıq  azalmasına  və 

pisləşməsinə oidium (Uncinula necator Burrill.) xəstəliktörədicisi daha böyük ziyan 

vurur [9; 10].  

---