Aqrar elm və İnformasiya məSLƏHƏt məRKƏZİ



Yüklə 7,85 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə138/266
tarix24.04.2018
ölçüsü7,85 Mb.
#40007
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   266

 

 

288 



 

nümunədə  bu  göstəricinin  7,4-7,7%,  7  nümunədə  -  6,7-7,0%,  6  nümunədə  isə 

nisbətən ən aşağı olmaqla 5,3-5,9% intervalında dəyişməsi müəyyən edilmişdir.  

 

Dəndə zülal miqdarı standartdan artıq olan SP61 x 12/2012 nümunəsində (8,7%) 



yağın miqdarı 5,3% təşkil edərək, standart və digər tədqiq edilən nümunələrə nisbətən 

ən aşağı  olmasına baxmayaraq  yüksək,  yağ miqdarına  görə standart  və digər tədqiq 

edilən  nümunələrlə  müqayisədə  yüksək  (8,1%)    olan  SP79  x  14/2012;  Sp  35  x  31 

/2010 nümunələrində isə zülalın miqdarı aşağı olaraq 7,1 təşkil etmişdir. 

 

 



 

 

Şəkil.  Müsabiqəli sort yoxlama pitomnikində fərqlənən hibrid və 



populyasiyaların dənində zülal və yağ miqdarı 

 

   



 

Tədqiqatın  nəticələrinə  əsasən  qeyd  etmək  olar  ki,  2015-ci  vegetasiya  ilinin 

qarğıdalı  bitkisinin  nəmliklə  təmin  olunmuş  dəmyə  şəraitində  inkişafı  üçün  qeyri 

əlverişli  olmasına  baxmayaraq,  Qarğıdalı  proqramı  çərçivəsində  həyata  keçirilən 

seleksiya  işləri  nəticəsində  yaradılaraq  Müsabiqəli  Sort  Yoxlama  aparılan 

nümunələrin  dənin  biokimyəvi  tərkibinə  görə  tədqiqi  zamanı    3-nün  standartdan 

yüksək  (8,3-8,7%)  və  4-nün  standarta  bərabər  olmaqla  8,1-8,7%  tərtibində  zülal,14 

nümunənin isə 7,0-8,1% tərtibində standart sortdan (Zaqatala-68 - 6,9%) yüksək yağ 

göstəricisinə malik olmaları müəyyən edilmişdir.                     

Beləliklə,  Zaqatala  Bölgə  Təcrübə  Stansiyasında  Toxumçuluq  və  artırma 

sahələri  və  Müsabiqəli  Sort  Sınağı  pitomnikində    becərilən  qarğıdalı  sort  və  sabit 

xətlərin  30%-i  qovuqlu  sürmə,  54%-i  qonur  ləkəlilik  və  10%  isə  helmintosporioz 

xəstəliklərinə  yoluxmuşdur.  Qeyd  etmək  lazımdır  ki,  bu  il  vegetasiya  dövründə 

temperaturun yüksək olması  səbəbindən bölgədə törədicilərin inkişafı zəif  olmuşdur. 

Xəstəliklərə 

sirayətlənmə 

faizi  aşağı  olduğundan  bikinin  inkişafına  və 

məhsuldarlığına  güclü  təsir  müşahidə  edilməmişdir.  Ağqanad  kəpənəklə  zədələnmə 

yalnız  aşagı  yarus  yarpaqlarda  qeydə  alınsa  da,  sort  və  sabit  xətlərin  95-%-nin 

zədələməsi müşahidə edilmişdir. 

0

1

2



3

4

5



6

7

8



9

10

Dəndə 



zülal 

miqdarı, %  

Dəndə  

yağ 


miqdarı, %  


 

 

289 



 

Tədqiqat  nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, yerli şəraitə uyğunlaşmış davamlı 

sort  və  hibridlər  seçilərək  becərilməli,  xəstəliklərə  qarşı  toxum  materialları  müasir 

dərman preparatları ilə işlənməli,  səpin becərmə şəraitinə müvafiq vaxt və normada 

aparılmalıdır. 

Kompleks  aqrotexniki  tədbirlər  (torpağın  düzgün  becərilməsi,  yemləmə 

gübrələrinin    gübrələrin  verilməsi  və  s.)  həyata  keçirilməli,    qovuqlu  sürmə  

xəstəliyinə  qarşı  mübarizə  məqsədi  ilə  qovuq  yetişdikdə  partlayıb,  sporların  ətrafa 

yayılaraq  sağlam  bitkiləri  yoluxdurmasının  qarşısını  almaq  üçün  qovuqəmələgələn 

yarpaq,  qıça  qoparılıb  sahədən    kənaredilməli,    məhsul  vaxtında  yığılmalaraq,  sahə 

şumlanmalı  və  zərərvericilərin  kütləvi  yayılma  dövründə  optimal  dozada  kimyəvi 

preparatlardan istifadə edilməlidir.   

 

ƏDƏBİYYAT 

 

1.  Cəfərov  İ.H.  Fitopatologiya.  Bakı-2012.  Şərq-Qərb  nəşriyyat,  68  səh.İSBN  978-



9952-769-2  

2. Cəfərov  İ.H.Tarla  bitkilərinin  xəstəlikləri.  Bakı  ELM,  2009,  328  səh.  İSBN  978-

9952-453-09-6 

3.  Əliyev  S.C.  və  başqaları  -  Qarğıdalının  sənaye  texnologiyası  ilə  becərilməsi,   

Gəncə, 1991, 40s. 

4.  Məmmədova  S.M.,  Dünyamalıyev  S.A.,  Abdulbaqiyeva  S.A.,  Kərimov  N.İ., 

Sofiyev  H.S.Yeni  məhsuldar  və  keyfiyyətli  qarğıdalı  sort  və  hibridlərinin 

yaradılması  //Azərbaycan  ET  Əkinçilik  İnstitutunun  Elmi  Əsərləri  Məcmuəsi  23-

cü cild. Bakı.“Müəllim” nəşriyyatı, 2012. səh 178. 

5.  Методические  указания  по  оценке  качествa  зерновых  и  масличных  культур, 

Москва, 1986, 23 с. 

6.Ермаков  А.И.,  Арасимович  В.В,  Смирнова-Иконникова  М.И.  и  др.  Методы 

биохимического  исследования растений// Изд-во  «Колос», Ленинград, 1972, 

с.313-316 

7.  Карпушкин  Л.  Т.  Применение  инфракрасного  газоанализатора  для  изучения 

СО

2- 



газообмена растении, М., «Наука», 1971,с.45-71.   

8.4th edition The CIMMYT Maize Program 

2004.

http://afghanag.ucdavis.edu/b_field-crops/maize   



1/Man_Maize_diseases_CIMMYT.pdf

 

9.



http://www.forestryimages.org/browse/subthumb.cfm?sub=9447

 

10.Sestak Z., Jarvis P.G., Catasky J. Criteria for selection of surtable methods. In: 



Plant photosynthetic production. Manual of  methods, Haque, 1971, p. 1-37 

 

 



ИССЛЕДОВАНИЕ УСТОЙЧИВОСТИ  К БИОТИЧЕСКИМ 

СТРЕССАМ, ФИЗИОЛОГИЧЕСКИХ И БИОХИМИЧЕСКИХ 

ПОКАЗАТЕЛЕЙ ОБРАЗЦОВ КОЛЛЕКЦИИ КУКУРУЗЫ  

 


 

 

290 



 

Э.Р.Ибрагимов

1

, С.М.Мамедова

1,3

,  С.А.Абдулбагиева

1



С.A.Дунямалиев

1

, Г.С. Софиев 

 

 

1-МСХ Научно-Исследователльский Институт Земледелия; 

2-Закатальская Регионально-Экспериментальная Станция НИИ Земледелия; 3-

НАНА Институт Генетических Ресурсов 

 

В  Азербайджане,  как  и  во  многих  странах  мира  в  посевах  зерновых 

встречаются  различные  болезни  и  вредители,  которые  являясь  одним  из 

основных  лимитирующих  факторов  серьезно  влияют  на  развитие  и 

урожайность растений. В статье дается информация о устойчивости к болезням 

и  вредителям,  физиологических  и  биохимических  показателей  образцов  

коллекции кукурузы в Закатальском районе республики. 

 

STUDY OF BIOTIC STRESS RESISTANCE, PHYSIOLOGICAL AND 

BIOCHEMICAL INDEXES OF MAIZE COLLECTION VARIETYSAMPLES 

 

E.R.Ibrahimov

1

, S.M.Mammadova

1,3

, S.A.Abdulbagiyeva

1



S.A.Duyamalıyev

1

, H.S.Sofiyev

2

 

1- Ministry of Agriculture, Research Institute of Crop Husbandry; 2- Zakatala 

Regional Experimental Station of ARICH; 3-ANAS Genetic Resources Institute 

In  Azerbaijan,  as  in  many  countries  of  the  world  in  cereal  crops  are  observed 

disease  and  pests  that  being  one  of  the  main  limiting  factors,  which  seriously  affect 

the growth and yield of plants. The article provides information on diseases and pests 

in maize crops of Zakatala Region of republic.  

 

 



UOT  633.1:633/635:631.52 

 

ARPANIN XƏSTƏLİK VƏ ZƏRƏRVERİCİLƏRİ, ONLARA QARŞI 

MÜBARİZƏ 

   Q.A.NOVRUZLU a.e.ü.f.d., dosent, N.H.ƏZİZOVA b.ü.f.d 

Əkinçilik Elmi Tədqiqat İnstitutu, Bakı ş. Pirşağa qəs., Sovxoz № 2, 

e-mail: novruzlu_garib@mail.ru, namella@rambler.ru 

 

        Məqalədə  Respublikanın  Şirvan  bölğəsində  öyrənilən  müxtəlif  arpa  rüşeym 



plazmalarının  xəstəlik  və  zərərvericilərə  qarşı  davamlılığı  haqqında  tədqiqatın 

nəticələri verilmişdir. Tədqiqat zamanı müəyyən olunmuşdur ki, arpa  sortnümunələri 

genotipdən asılı olaraq xəstəlik və zərərvericilərə qarşı müxtəlif tolerantlıq göstərir. 

Buna  baxmayaraq,  tədqiq  edilən  sortnümunələr  arasından  arpanın  unlu  şeh,  pas, 

helmintosporioz  xəstəliklərinə  və  zərərvericilərdən  hessen  və  isveş  milçəklərinə 


Yüklə 7,85 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   266




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə