Atatürk üNİversitesi TÜRKİyat araştirmalari enstiTÜSÜ dergiSİ Sayı / Number 57 Güz / Autumn 2016
Yüklə 16,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Faktör Analizi
- Ölçeğin Yapı Geçerliği Bulguları Açımlayıcı Faktör Analizi
- Tablo 3. “Dinleme Stratejileri Ölçeği” KMO ve Bartlett Testi Sonuçları
1892 * TAED
57
Tazegül DEMİR ATALAY - Deniz MELANLIOĞLU
,584 M37 ,452 M45 ,543
M63 ,534
M7 ,574
M41 ,724
M42 ,532
M5 ,518
M18 ,571
M14 ,718
M52 ,527
M61 ,510
M11 ,562
M26 ,686
M29 ,526
47 tane maddeden oluşan (M1, M2, M3, M5, M6, M7, M8, M11, M12, M14, M15, M16, M17, M18, M19, M20, M21, M22, M23, M25, M26, M29, M30, M31, M32, M33, M34, M35, M37, M38, M40, M41, M42, M45, M49, M50, M51, M65, M56, M57, M58, M59, M60, M61, M62, M63, M52) “Ortaokul Öğrencileri İçin Dinleme Stratejileri Ölçeği”nden alınabilecek en yüksek tutum puanı 235, en düşük tutum puanı ise 47’dir.Asıl uygulamada kullanılması öngörülen aracın 47 maddesi arasındaki olası en uygun yapıyı ortaya çıkarmak amacıyla faktör analizi kullanılmıştır. Faktör analizinin ortaya koyduğu yapı içinde yer alan maddelerin madde analizleri yapılmıştır.
Bu çalışmada amaç, ortaokul öğrencilerinin dinleme becerisine yönelik olarak kullandıkları stratejilerle ilgili olduğu düşünülen çok sayıda maddenin içinden, anlamlı bir bütün oluşturacak maddeleri seçebilmektir. Araştırmacının amacı, üç boyutlu bir ölçme aracı geliştirmek olmadığından madde yazılımında dinleme öncesi, sırası ve sonrasında kullanılabilecek stratejilere yönelik olası bütün maddeler değerlendirilmiştir. Ölçeğin geçerlilik çalışması olarak yapı geçerliği kapsamında açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) uygulanmıştır. AFA çok sayıda değişkenden (maddeden) bu değişkenlerin birlikte açıklayabildikleri az sayıda tanımlanabilen anlamlı yapılara ulaşmayı hedefler (Büyüköztürk vd., 2004). Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ise kuramsal bir temele dayanarak çeşitli değişkenlerden oluşturulan faktörlerin gerçek verilerle ne derece uyum gösterdiğini değerlendirmeye yönelik bir analizdir. DFA’da sınanan modelin yeterliğinin belirlenmesi için çok sayıda uyum indeksi kullanılmaktadır (Büyüköztürk vd., 2004).
Ortaya çıkacak olan yapının farklı eksenlerde ölçüm yapması yerine aynı yapıyı oluşturan temel bileşenler olması planlanmıştır. Diğer taraftan, burada maddelerin önceden belirlenmiş bir yapıya uygunluğunun sorgulanması değil ampirik olarak var olanın ortaya çıkarılması gözetilmiş ve temel bileşenler analizi daha uygun görülmüştür (Tabachnick ve Fidell, 1996). Gerek adı geçen kaynak, gerekse bu alandaki diğer kaynaklar (Tatlıdil, 1992) hem Temel Bileşenler Analizini hem de Temel Eksenler Analizini, faktör analizi adı altında “Ortaokul Öğrencileri İçin Dinleme Stratejileri Ölçeği”nin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması TAED
57* 1893
incelemiş ve kaynaklar, sadece farklılaşma durumunda özgün adı ile atıfta bulunmuşlardır. Çünkü bu iki teknik arasında, matematiksel olarak hangi tür varyansın kullanılacağından başka bir fark bulunmamaktadır. Denek sayısının artması durumunda, bu farklılığın sonuçlara yansıması minimal düzeye inmektedir (Hovardaoğlu, 2000). 65 maddeden madde toplam korelasyonuna dayanarak toplam puanı ,45’in altında ilişki gösteren 18 madde, faktör analizine alınmamıştır. Kalan 47 madde üç faktör altında toplanmış ve herhangi bir madde dışarıda kalmamıştır. Faktöre ilişkin bilgiler aşağıda belirtilmiştir.
Stratejileri Ölçeği”nden elde edilen verilerin faktör analizi için uygunluğunu değerlendirmek amacıyla KMO ve Bartlett Testi sonuçlarına bakılmıştır. Aşağıdaki tabloda KMO ve Bartlett Testi sonuçları gösterilmektedir: Tablo 3. “Dinleme Stratejileri Ölçeği” KMO ve Bartlett Testi Sonuçları KMO Örneklem Yeterlilik Ölçümü ,848 Bartlett Testi Kay-Kare 2865,254 sd 1081
p ,000
Verilerin faktör analizine uygunluğunda Bartlett testinin anlamlı çıkması ve KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) katsayısının ,50’den yüksek olması gerekir (Akgül ve Çevik, 2003, s. 428). KMO katsayısının ,80’in üzerinde olması verilerin faktör analizinde kullanımı için çok uygun olduğunu göstermektedir. Tablo 3 incelendiğinde KMO değerinin ,848 olduğu görülmektedir. Bartlett testi sonucu ise anlamlıdır. Maddeler arasındaki ilişkileri az sayıda ve en etkin şekilde ortaya koyabilecek faktör sayısını belirlemek için özdeğer kriterlerinden faydalanılmıştır (Büyüköztürk vd., 2004). Bryman ve Cramer (1999), özdeğeri 1 veya 1’den büyük olan faktörlerin önemli faktör olarak nitelendirilmesi gerektiğini belirtmektedir. Bu çerçevede ölçek faktörüne ait özdeğer verileri aşağıdaki tabloda sunulmaktadır:
Yüklə 16,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|