Azərbaycan miLLİ eləMLƏr akademtyasi naxçivan böLMƏSİ

xammındır.  Məhərrəm ül-həram aymdq,  1113 tarixdə»
  (31,  s.
19).
Mdhərrəm iıl-həram 1113 h.i.= 08.06.-07.07.1702-ci il.
57.  Yenə  orada.  Sarımtıl  rəngli  mərmərdən  hazırlanmış 
başdaşı  tipli  qəbirüstü  xatirə  abidəsi  (24x19x4  sm)  üzərində 
süls xətti ilə ərəbcə i'ıç sətirdə yazılmış  kitabə.  Mətni  belədir:
«Hacı İbrahimin mərhumə anası.  1113
»  (60,  s.  59).
1113 h.i. =08.06.1701-27.05.1702-ci il.
58.  Yenə  orada.  Ağ  rəngli  mərmərdən  hazııianmış 
başdaşı  (35x24x7  sm)  üzərində  nəsx  xətti  ilə  ərəb  dilində 
həkk  edilmiş kitabə.  Mətni belədir:
«Bu  qəbir  Kərbəlayi  Miırsəlin  oğlu,  mərhum,  günahları 
bağışlanmış Hacı Mərdanındır.  Vəfatı  1113-cü ildə».
1113 
h.i. =08.06.1701-27.05.1702-ci il. 
Kitabəni ilk dəfə M .Nemət tədqiq etmişdir (49,  s.  89).
59.  Yenə orada.  Ağ  mərmərdən  hazırlanmış 
başdaşı
(39x30x5  sm)  üzərində  nəsx  xətti  ilə  ərəbcə  həkk  edilmiş 
kitabə.  Mətni belədir:
«Nəbinin 
oğlu,  mərhum, 
giinahları 
bağışlanmış
Məhəmmədəli.  1113»
Tarix əvvəlki kitahənin tarixinə miivafiqdir.
Kitabəni ilk dəfə M .Nemət tədqiq etmişdir (49,  s.  90).
60.  Yenə orada.  Ağ  mərmərdən  düzəldilmiş 
başdaşı
(33x29x7  sm)  üzərində  nəsx  xətti  ilə  həkk  edilmiş  kitabə.
Mətni belədir:
«Kərimin  oğlu,  mərhum,  günahları  bağışlanmış  Əliqulu.
1114»
1114 h.i.  = 28.05.1702-16.05.1703-cii il.
Kitabəni  ilk dəfə M .Nemət tədqiq etmişdir (49, s.  90).
61.  Yenə orada.  Ağ  rəngli  mərmərdən  hazırlanmış
83

---

başdaşı  (35x22x8  sm)  üzərində  nəsx  xətti  ilə  ərəb  dilində 
həkk edilmiş kitabə.  Mətni  belədir:
«Bu qəbir Məvdcınm oğlu,  mərhıım Şərifındir.  1114
»
1114 h.i. =28.05.1702-16.05.1703-cii il.
Kitabəni  ilk  dəfə  M.Nemət tədqiq  etmişdir (49, s.  90).
62.  Yenə  orada.  Mərmərdən  hazırlanmış  başdaşı  formalı 
xatirə  abidəsi  (32x25x6  sm)  üzərində  nəsx xətti  ilə  iki sətirdə 
ərəb dilində həkk edilmiş  kitabə.  Mətni  belədir:
«Hacı  Əlinin  oğhı,  mərhum,  günahları  hağışlanmış  Hacı 
Kərim.  1116».
1116 h.i. =06.05.1704-24.04.1705-ci il.
Kitabəni  ilk  dəfə  M.Nemət tədqiq etmişdir (49, s.  90).
63.  Yenə  orada.  Sarımtıl  rəngli  mərmərdən  hazırlanmış 
başdaşı  tipli  xatirə  abidəsi  üzərində  səkkiz  sətirdə  ərəb  və 
fars dillərində yazılmış  kitabə.  Mətnin  tərcüməsi  belədir:
« 0  qüclüdür! Quran  L V-26,  27.  Nə qədər ki,  caharı  var idi, 
bu ciir dəyişkən idi.  Bizimlə deyilsən,  /caş bu qan axmış olardı. 
Kaş  əcəl səni  tajnb  xar  etməyəydi.  Şeyx  Molkı  Kərimiıı  qızı 
Səkinə
... 
1119-cu il».
1119 h.i. =04.04.1707-22.03.1708-ci il.
64. 
Yenə 
orada. 
Sarımtıl-ağ 
rəngli 
mərmərdən 
hazırlanmış  başdaşı  tipli  qəbirüstü  xatirə  abidəsi  üzərində 
ərəb  dilində,  süls xətti  ilə həkk  edilmiş  kitabə.  Mətni  belədir:
«Mərhum  Teymur xcın.  1120-ci il»
  (60, s.  60).
1120 h.i.  = 23.03.1708-12.03.1709-cıı il.
65.  Yenə  orada.  Ağ  mərmərdən  hazırlanmış,  baş  tərəfı 
sımb itmiş  başdaşı  üzərində kitabə.  Motni  belədir:
«... lla cı... 
1
120-ci il».
Kitahənin tarixi əvvəlki kitahənin tarixinə miivafiqdir.
66.  Yenə  orada.  Ağ  mərmərdən  hazııianmış  kiçik  həcmli 
başdaşı  tipli  qəbirüstü  xatirə  abidəsi  i'ızərində  iki  sətirdə,
84

---

ərəb dilində yazılmış  kitabə.  Mətni belədir:
«Şahqulamrzcının  oğlu,  mərhum  Hacı  Məhəmmədnəsir. 
1123-cü
 //» (31,  s.  20).
1123- h. i. =19.02.1711-08.02.1712-ci iL
67.  Yenə  orada.  Yaşılımtıl  rəngli  daşdan  hazırlanmış 
başdaşı  (80x41x8  sm)  üzərində,  qarışıq  ərəb-fars  dillərində, 
süls  xətti  ilə  səkkiz  sətirdə  həkk  edilmiş  kitabə.  Mətni 
belədir:
« 0  güclüclür!  Quran,  LV-26,  27.  Mərhum  Məhəmməcl bəy 
Ordubadinin  oğlu  Məhəmmədmehdi. 
Tarix: 
on 
dörd
cəmadiəl-axir  1125-ci il»
  (60,  s.  60).
14 cəmadiəl-axir 1125 /ı.i. =08.07.1713-cii il.
68.  O rdubad  rayon  Tarix-diyarşünaslıq  muzeyi.  Ağ 
mərmərdən  hazırlanmış  sənduqə  tipli  qəbirüstü  xatirə 
abidəsinin  bir parçası  (66x40x16 sm)  üzərində ərəbcə  kitabə. 
Abidənin  yanlarında  Qurani-Kərimdən  ayə  (11-255)  həkk 
edihnişdir.  Səııduqənin  səthinin  kənarları  boyunca  isə  ensiz 
haşiyə  şəklində  nəstəliq  xətti  ilə  kitabə  yazılmışdır.  Ancaq 
çox  aşmdığı  üçün  tək-tək  sözlər  istisna  olmaqla  kitabənin 
mətnini  oxumaq müm kün  ohnamışdır.
X  V ll-X  VIII əsr
69. 
Mədrəsə  kompleksi.  Came məscidindən  təxminən  100 
metr  şimalda  yerləşən  mədrəsə  kompleksinin  giriş  qapısmm 
baş  tərəfmdə  tünd  göy  rəngli  kaşı  üzərində,  çərçivələr 
içərisində  sarı  rənglə,  fars  dilində  nəstəliq  xətti  ilə  yazılmış 
kitabə. 
Zam an  keçdikcə  kitabənin  bir  hissəsi 
təbii 
qüvvələrin  təsirindən  məhv  olaraq  yerindən  qopub  düşmüş, 
smıb məhv olmuş,  itib-batmışdır.  Kitabənin  qalan hissəsinin 
mətnindən oxunan sözlərin tərcuməsi belədir:
«...ədalətli  [Hə]sən,  Hiiseyn.  Müqəddəs  tikintinin  xərci 
cəsarət  tələb  etcliyinə  görə,  yüksək  vəzifəli,  hörmətli,  şah
85

---