360
Deyir ki, ay qardaş, keçəjəh. Genə heş nə deyəmmer,
nitqi tutulor. Geder, bir az da hərrəner, gəler. Deyir:
–
Ay bajı, sən Allah, məni bağışda, üç nömrəli tramvay
da keçəjəhmi?
Deyir:
– Ay qardaş, keçəjəh.
Oğlan bu minvalnan on bir nömrəli tramvaya kimi çater.
Çatanda qız bunun fikrini başa düşör. Bir də yaxınnaşer, soru-
şor.
– Ay bajı, burdan on bir nömrəli tramvay keçəjəhmi?
Deyir:
– Ay qardaş, bircə dəyqə dayan. Vallah, burdan bütün
nömrəli tramvaylar keçəjəh, amma sənin nömrən yox.
149. İTLƏR HƏMD-SURASINI BİLİR Kİ?
Bir gün bir din xadimi dunyadan gedənnərinə ehsan təşkil
eliyir və lazımı adamları çağırer. Bir nəfər şəxs, vaxtilə vəzifədə
işdəmiş şəxs, indi vəzifədən çıxıf, təsadüfən bu din xadiminin
öyünün böyrünnən keçermiş. Görör burda ehsandı də, camaat
yığılıf, samavar asılıf. İndi nə toy döy burda qırmızı ola, nə şan
döy. Çalğı yox, bir şey yox. Yəqin ki, bu din xadimi ölənnərinə
ehsan verer. Ürəyinnən keçer ki, bu din xadimi məni də çağırsa,
yaman olar, bir qarın yiyərəm. Ehsandı də. Çox gözdöör, bu din
xadimi munu dəvət eləmer, keçer geder ürəyində qırıla-qırıla.
Kəndin arasında gəler – başqa bir din xadimi olor, – muna
yaxınnaşer ki, a din xadimi, filankəs ehsan vererdi, mənim də
yaman tamahım var idi. Məni gördü, amma məni dəvət elə-
mədi. Buna munasibətin. Bu din xadimi qayıdıf deyir ki, ə qar-
daş, o ehsanı verer ki, biz onun ölüsü üçün bir həmdi-sura oxu-
yax. Yəqin sən həmdi-suranı bilmersən, o din xadimi də ona
görə səni ehsana dəvət eləmiyif. Deyəndə, bu qayıder deyir ki, ə
361
din xadimi, o ehsanın sümühlərini çölə töküllər, onu itdər yiyir.
İtdər həmdi-surasını bilermi ki, mən də biləm?
150. MƏNİM KORLUĞUMU İNDİMİ BİLDİN?
Bir kişinin əlli yaşı vardı, əlli yaşdı bir arvatnan yaşıyır-
dı, amma kişinin gözünün biri koruydu. Varrı-hallı, qızıllı
kişiydi. Həmişə evə gələndə qoltuğu dolu ələrdi, əlində bazar-
rıx. Bir gün axşam elə oldu ki, pulu olmadı, qoltuğu boş gəldi.
Gələndə həmişə arvad əlində dəsmal, aftafa bunun peşvazında
durardı. Gördü qoltuğu boşdu, aftafıyı da, dəsmalı da yerə
qoydu. Dedi, gedim görüm niyə qoltuğu boş gəlif. Deyir:
– A kişi, nə var, nə yox?
Deyir:
– Sağlığın!
Əvvəl əli dolu gələrdi, gözü əlində olardı. İndi əli boşdu
deyə, belə diqqətlə üzünə baxır, deyir:
– Bıy, Allah mana ölüm versin, a kişi!
– Aaz, özünə niyə qarğersan?
– Ə, gözünə nooldu?
Dedi:
– A belə-filan qızı, əlli ildi bir yerdə yaşıyırıx, mənim
korruğumu indimi bildin?
151. MƏN BURALI DEYİLƏM
İki piyan toydamı, şaddıxdamı, yiyiv-içif dəmlənif gejə
yola tüşdülər ki, öymüzə edək. Birinin hərarəti birinnən bir az
çoxuydu. Dedi, əyə, bir kölgöy tapsax, bir daldeylanardıx. Gün
bizi qırdı. Əmmə gejədi ha, ay da doğuf. Dedi, əyə, o aydı, gün
döy! Sənin qızdırman üstündü mənnən. Gejədi, bəri gəl, öyü-
müzə edək. Deyir, yox, bir kölgöy tap. Görür ki, bir kişi inək
362
otarmaxdan gəlir. Bular başdıyır cəhlə
136
. O deyir gejədi, bu
deyir gündüzdü. Axırı bu kişiyi görüllər, kişidən əl çəkmillər.
Deyir, a kişi, bizim şərtimizi kəs! Deyir, nədi? Deyir, mən
deyirəm o gündü, gün bizi qırır, gəl kölgöy tapax. O da deyir,
ə, gün döy, aydı, gəl varax gedək. Kişi ağıllı kişiydi. Görür, əyə,
gün desəm, bu öldürəjəh məni, ay desəm o öldürəjəh. Tez dedi:
– Qardaş, başına dönüm, qoy çıxım gedim, mən özüm
də heç buralı döyüləm.
152. İNDİ Kİ BURAXMIRSAN, SƏNƏ VERDİM
Burda Sadıxlı kəndi var, buların çox qəribə əhvalatları
var. Bolşeviklər gələn ili hamısı öydən meşiyə sarı qaçır.
Yanıxlı sovetdiyində Təkə qayası deyilən yer var, ordan da
meşəyə girillər. Deyillər, ayə, urus yeriyif gəlir, bolşeviklər
gəlir. Bu sadıxlılar kimin əlinə nə keçir, mişoydan, çualdan,
xurcunnan hərə içinə bir şey qoyor, dalına ötürür meşiyə
qaçır. Biri gedir, yolda çualın qulpu ağacda bir tingə keçir.
Çəkir, qopbur, elə bilir ki, urus gəlif tutufdu.
– Ay urus, burax, – deyir, – ay urus, burax. Vallah, bu
saat bu canı sənnən də eliyəjəm, özümnən də, burax.
Urus ha tutmuyufdu, tingəyə ilişifdi. Deyir:
– İndi ki buraxmırsan, di yeri, sana verdim.
Çualı orda qoyuf özü meşiyə sarı gedir.
153. BİR OVUC ÇİVİN
İki qonşu olor, birinin əlinə təsadüfdən pul düşür, birinin
də bir-iki inəyi var. Əlinə pul düşən savatdı, qabiliyyətdi
adamdı. Arıçılığa dair kitab keçir əlinə. Gəlir oxuyur, görör kü,
136
Cəhl – mübahisə
363
bu başqa bir aləmdi. Gəlir qonşuya ki, gəl sən də mənnən şərihli
inəhlərini sat, arı alax, belə gəlirri təsərrüfatdı, varranajeyih,
yüksəh əhval-ruhiyyədə yaşıyajeyih. Bu qonşu fikirrəşir ki, ay
Allah, mənim iki inəyim var, uşağımı bunnan saxlıyıram. Sonra
mən bunu satıb... Birdən yaxşı da olar, yaman da olar. Deyir:
– Qonşu, qadan alım, məni incitməginən, mən inəyimi
satıb bir ovuc çivinə verif, o yeşiyə doldurası döyüləm. Dol-
durdum, yayın istisində də çivin uşdu getdi, dağdan o üzə
aşdı. İnəyim itəndə qonşudan, qohumnan xavar aleram ki,
hardadı, hansı səmtdədi? Axtarıf taperam. Bir ovuç çivini
mən kimnən xəvər alım, tapem?
154. ÖZBƏK SAQQALI KİMİ
Ata oğlannarını başına yığıf deyir ki, hərənin ayrı pay
torpağı var, gedin əkin əkin. Qardaşın biri geder təsərrüfatı
yaxşı bejərer, əker, zəhmət çəker, zəhmətkeş olor. Biri bir az
müftəxor örgənif, geder ordan-burdan oocaler
137
, taxılı səper,
kom-kom tullor, yerdə qalanı da nə bilim neyliyir. Gəler ki,
ay dədə, lap əla səpmişəm.
Yaz başı gəler, əkin çıxer, hamının taxılı göyərer. Ata
yığer indi oğulların yanına ki, deyin görüm neyliyifsiniz? Biri
deyir, qəşəhdi mənimkinin vəziyyəti. Allah bircə ruzusunu
versin. İl yağınnıx olsa, lap qəşəh olajax. O biri deyir ki, ba,
mənimki lap qəşəhdi. Böyük deyir:
– Ay dədə, yalan deyir. O gedif özbəy sakqalı kimi
ordan-burdan ouc-ouc tulloof başını girəliyif. Havıyı başını
ağrıtma. Bu il əli məhsuldan çək.
137
Oocaler – ovuclamaq
Dostları ilə paylaş: |