133
yuxusu gəlməməyçün muna bir yaxşı alxaradan
105
paltar tihdi,
muna geyindirdi, mənim bajım. Son
ı
ra molluyu dürtmələdilər
ki, dur, nööbə sənin
ı
di, indi də sən nööbə çəhməlisən
ı
. Molla
deer, baxanda ördü bir qadın oturor. Bildi ki, bu dülyərnən dər-
zinin işidi. Sübh namazına durdu, yönnü Hakqa çöyürdü. Dedi:
– Xudaya, sənnən muna can dileerəm. Bular belə elleef,
sən də mənim diləyimi eşit, namazın üsdəyəm.
Muna Allah-taaladan can gəldi. Qız axsırdı da durdu, bir
göyçəh qız ortalığa çıxdı. A mənim bajım, bu qız munun hası-
na tüşör?
İndi qız dilləner:
– A qardaşım, dülyər dülyər hakqını alejax, dərzi də
dərzi hakqını alejax. O qız molluya tüşör.
Şapalax çalındı, öppəh, qurvan kəsməh, biri-birinə qa-
rışdı. Paççah yeridi gəldi, dedi ki, oğlan, hər şey kutardı, qay-
dasına tüşdü, daa qız danışer əməlli-başdı.
Dedi:
– Oğlan, indi də siz məni eşidin
ı
. Siz hardansın
ı
ız?
Bu da dedi:
– Mən Şınıxdanam.
Həə, belə-belə, söybət ellədilər. Dedi:
– Mənim də bir arzum var. Mən Allahdan diləmişdim ki,
bu qızı kim kutarsa, bu qızı muna verejəm. İndi a həkim, bu qız
sizindi. İsdeersin
ı
iz, burda toyun
ı
uzu elleem, isdeersin
ı
iz kən-
din
ı
izə aparın
ı
, orda toy ellən
ı
. Həncəri
106
elleersin
ı
iz, elləən
ı
, qız
sizinkidi, götürüf aparejaxsın
ı
ız, daa bu mənim qəti sözümdü.
Əvəzəxeyir dedi:
– A Məhəmmət, dur.
105
Alxara – parça növü
106
Həncəri – necə, nə təhər
134
Burda qızın atası yaxşı toy ellədi, kəcavalar düzəltdi, ce-
hiz tutdu, məkanna üz tutdu – Məhəmmədin atasıgilə doğru.
Məhəmmət fikirrəşdi ki, Xudaya, mən atamın üzünə nətəər
gedem? Əmmə dillənməyə ixdiyarı yoxuydu, Əvəzəxeyirə ta-
beydi. Gəldilər, gəldilər o yerə ki, orda tapışmışdılar. Burya
çatanda Əvəzəxeyir dedi:
– A balam, a qardaşım, sən burdan gəlifsən
ı
, mən bur-
dan. Bura bizim ayrılığmızdı. Məni düz başa tüş.
Deer:
– Nə deerəm?
Deer:
– İndi biz yoldaşıx, hər şeyə yarıyıx, bu qızın qolunnan
tut, bir yanı sənin
ı
di, bir yanı mənim.
Məhəmmət deer, yönnü belə çöyürdü, ağladı. Qız o qəd-
dər qənirsiz göyçəyiymiş, Məhəmmət muna vuruluppuş. Əvə-
zəxeyir deer:
– Qolunnan tut.
Deer:
– Nağayrejaxsan
ı
?
Deer:
– Buna qılıncı elə salleyjam, elə çapejam ki, tən yarı
olajax, yarsı sənin, yarsı mənim, yarsı sənin əlində gedejəh,
yarsı da mənim.
Qız da deer, beləjə donuf qalıf.
– Ə, tut.
Bu da Əvəzəxeyirin sözünnən çıxa bilməz. Yönnü bua-
na çöürör də, qızın qolunnan tutor ku, nağayrım, hökümdü,
mən buna tabıyam. Qızın belinnən tutor, ya Əli elleer. Qılıncı
belə uxarı qaldırer.
– Hıı.
Qız qorxor, “ööh” elliyəndə ağzınnan deer, bir əjdaha
tüşör. Əjdahanın başnı kəser.
135
– Ə, niyə belə ellədin
ı
, a Məhəmmət, ə, yekə kişisən
ı
, ə,
qızın qolunnan tut, munu mən yarı bölməliyəm.
Bu qaydeynan qızın ağzınnan üç əjdaha çıxer, qarnın-
nan, mədəsinnən gəler. Həə. Başını kəser. Deer:
– A Məhəmmət.
Deer:
– Bəli.
Deer:
– Bu qızı danışmağa qoymuyan bax bularıydı. Mən də
munu sənnən yarı bölməliydim. Bizim qazancımız bircə bu-
du, qazancımız yarı olmalıydı. İndi bilersən
ı
nə var?
Deyəndə deer:
– Nə var?
Deer ki, indi bu san
ı
amı tüşör, man
ı
amı tüşör? Bax mu-
nu sənnən isdeerəm.
Gənə deer, dilləmmer.
Deer:
– A Məhəmmət, mən böyüh olduğuma görə mən şərti
şumda kəserəm. Bilersən
ı
nə var? Bu səfər qızı elə böləjəm ki,
nə san
ı
a gedejəh, nə man
ı
a. Tut qolunnan.
Məhəmmət gənə yönnü belə çöyürür. Bu qılıncı qaldı-
randa qız deer ki, a qardaşım, sağaldım, vallah, daa dirildim,
qüsurum qalmadı, çappa məni.
Deer:
– Yaxşı, a bajım, çappadım.
– Ayə, a Məhəmmət?
– Ha.
– İndi sən öyə həncəri gedejəhsən
ı
?
Deer:
– Nəvlem, a Əvəzəxeyir, gederəm.
– A Məhəmmət, o qəflə-qatırın yanında bir putulka var,
böyründə asılıf. Yeri onu burya əti.
136
Məhəmmət geder putulkoyu gətirer.
Deer:
– A Məhəmmət, munu əlində belə tut.
Əvəzəxeyir öz barmağnı pıçaxnan belə çırter də, deer:
– Putulkoyu bəri tut.
Öz qanınnan putulkoyu dolduror. Deer:
– A Məhəmmət, munu möhgəm-möhgəm sarı pambıx-
nan, qoy dəvəə, gedəndə munu atan
ı
ın gözünə çəkərsən
ı
.
Deyəndə Məhəmmədi ağlamax tutor. Deer:
– Sən nə danışersan
ı
, sən mənnən gedejəhsən
ı
.
Dənizin deer, qırağındeymış. Deer:
– Gedejəm, o nə söhbətdi, ayıf döymü, səni buraxaram-
mı? Hələ bir gör o gələn kimdi? – elliyəndə deer, Əvəzəxeyir
balığ olor da, suya tullaner. Ordan deer, gülə-gülə Məhəmmə-
də əl elleer, deer:
– Bu qanı aparar atan
ı
ın gözünə çəkərsən
ı
. Deer, mənim
adım Əvəzəxeyirdi, yəni əvəzini verdim. Balığı tulluyarsan
ı
suya, balıx bilməsə, Xalıx bilər.
Məhəmmət təzdən ürəhləner. Küllü miqdarda cehiz gə-
tiripbiş, yoluna rəvan olor. Məhəmmət gəldi təmtərağeynan. Elçi
göndərdi ki, atama denən məni qabul elləsin, gözünün dərmannı
gətimişəm. Atası onu qabul ellədi. Qavaxcadan kacavadan gəlin
tüşməmiş, cehiz tüşməmiş Məhəmmət getdi, qanı atasının
gözünə damızdırdı. Atasının gözü sağaldı. Toy toya qarışdı.
Qızım, bəxdi gələn qızdardan ol. Mənim dalımnan ge-
difsən
ı
, əziyətimi çəkifsən
ı
. Qoy munnan, bax bu nağıllardan
san
ı
a bir bəxşiş olsun, sənin
ı
ruzun
ı
bol olsun, canın
ı
sağ ol-
sun. Allah san
ı
a ağ günnər versin.
Dostları ilə paylaş: |