Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Respublikası Təhsil Problemləri İnstitutu
Yüklə 0,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
72
əlavə fakt və nümunələrlə əsaslandırır. mövzu ilə bağlı məlumatların toplanması, mətndəki fikirlərə münasibətin əlavə fakt və nümunələrlə əsaslandırılması. 4.1.1. Mənbələrdən istifadə etməklə rabitəli mətnlər yazır. Ensiklopediya, internet və digər mənbələrdən istifadə etməklə müxtəlif xarakterlli fakt və hadisələrin toplanması, əldə olunan məlumatlara əsaslanaraq rabitəli mətnlərin yazılması Rabitəli mətn, mənbə, fakt və hadisələrin toplanması 4.1.2. Məntiqi ardıcıllığı gözləməklə özünün və başqasının yazısını təkmilləşdirir. Mətndəki əsas fakt və hadisələrin seçilməsi, sistemləşdirilməsi, məntiqi ardıcıllığı gözləməklə özünün və başqasının yazısının təkmilləşdirilməsi Məntiqi ardıcıllıq, yazı, təkmilləşdirmə 4.1.3. Mürəkkəb cümlədə, vasitəsiz nitqdə durğu işarələrindən istifadə edir. Yazılı nitqdə durğu işarələrinin əhəmiyyətinin müəyyənləşdirilməsi, mürəkkəb cümlədə, vasitəsiz nitqdə durğu işarələrindən istifadə olunması qaydalarına əməl edilməsi Mürəkkəb cümlə, vasitəsiz nitq, durğu işarələri 4.1.4. Müxtəlif əməli yazılar (hesabat, akt) yazır. Rəsmi-işgüzar üslubun işlənmə dairəsinin, tələblərinin və dil xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsi, müxtəlif əməli yazıların (hesabat, akt) yazılması Əməli yazı, hesabat, akt, dil xüsusiyyətləri X sinif
1.1.1. KİV-dən dinlədiyi mətnləri şərh edir. Televiziya, radio, internet və digər KİV-nin mütəmadi olaraq izlənilməsi və dinlənilən mətnlərin şərh edilməsi Şərh etmək, televiziya, radio, internet, KİV 1.1.2. Dinlədiyi mətndəki fikirləri real həyatla müqayisə edir. Dinlənilən mətndəki əsas fakt və hadisələrin, fikirlərin real həyatla müqayisə edilməsi Mətn, fikir, müqayisə etmə 2.1.1. Nitqində dil vahidlərindən məqsəd- yönlü istifadə edir. Şifahi dil vahidlərinin(söz, söz birləşməsi, cümlə) rolunun müəyyənləşdirilməsi, nitq zamanı onlardan məqsədyönlü istifadə edilməsi Dil vahidləri,
söz, söz birləşməsi, cümlə istifadə etmə 2.1.2. Nitqini zənginləşdirmək məqsədilə atalar sözü, məsəllər və sitatlardan istifadə edir. Nitqi zənginləşdirmək məqsədilə atalar sözü, məsəllər və sitatlardan istifadə edilməsi Nitqi zənginləşdirmək atalar sözü, məsəllər, sitatlar 2.1.3. Müxtəlif mövqeli fikirləri real hadisələrlə müqayisə edir. Mövzu ilə bağlı müxtəlif mövqeli fikirlərin dinlənilməsi, qruplaşdırılması və real hadisələrlə müqayisə edilməsi Real hadisələr, müqayisə etmə 2.1.4. Fikirlərini müxtəlif tipli (nəqli, təsviri, mühakimə) mətnlərlə ifadə edir. Mətnin məzmununun mənimsənilməsi, bununla bağlı müzakirələrdə iştirak etmə, fikirlərinin müxtəlif tipli mətnlərlə(nəqli, təsviri, Mətnin tipləri,nəqli xarakterli mətn, təsviri xarakterli mətn, mühakimə xarakterli mətn,
73
mühakimə) ifadə edilməsi ifadə etmə 3.1.1. Mətndəki söz və ifadələri üslubi xüsusiyyətlərinə görə fərqləndirir. Mətndə tanış olmayan sözlərin lüğətlərdən istifadə etməklə tapılması, leksik mənasının müəyyənləşdirilməsi, söz və ifadələrin üslubi xüsusiyyətlərinə görə fərqləndirilməsi Söz, ifadə, üslubi xüsusiyyətlər 3.1.2. Oxuduğu mətnləri üslubuna görə fərqləndirir. Oxuduğu mətnlərin məzmununun, dil xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsi, mətnlərin üslubuna görə fərqləndirilməsi. Üslub, fərqləndirmə, müəyyənləşdirmə 3.1.3. Oxuduğu mətnin tipini (nəqli, təsviri, mühakimə) müəyyənləşdirir. Mətnlərin tipinə görə fərqləndirilməsi, oxuduğu mətnin məzmun və formasının, nəqli, təsviri və ya mühakimə tipli olduğunun müəyyənləşdirilməsi Mətnin tipi, fərqləndirmə 4.1.1. Müxtəlif tipli (nəqli, təsviri, müha- kimə) mətnlər yazır. Mətnin məzmun və formasına uyğun olaraq mətn tiplərinin müəyyənləşdirilməsi, müxtəlif tipli (nəqli, təsviri, mühakimə) mətnlərin yazılması Müxtəlif tipli mətn nəqli xarakterli mətn, təsviri xarakterli mətn, mühakimə xarakterli mətn 4.1.2. Mətni tipinə (nəqli, təsviri, müha- kimə) uyğun olaraq təkmilləşdirir. Məzmun və formasına zərər gətirmədən, əsas fakt və hadisələri təhrif etmədən mətni tipinə (nəqli, təsviri, mühakimə) uyğun olaraq təkmilləşdirir. Mətnin tipi, nəqli, təsviri, mühakimə, təkmilləşdirmə 4.1.3. Mətnin tərtibat formasına uyğun yazılış və durğu işarələri qaydalarına əməl edir. Mətnin tərtibat formasına yazılış və durğu işarələrindən düzgün istifadə edilməsi qaydalarına əməl edilməsi. Mətnin tərtibatı, durğu işarələri 4.1.4. Müxtəlif əməli yazılar (rəy, məruzə) yazır. Rəsmi-işgüzar üslubun işlənmə dairəsini və dil xüsusiyyətlərini müəyyənləşdirilməsi, müxtəlif əməli yazıların (rəy, məruzə) yazılması Əməli yazı, rəsmi-işgüzar üslub, rəy, məruzə
1.1.1. Dinlədiyi müxtəlif janr və üslubda olan mətnlərə münasibət bildirir. Danışanın niqtinin diqqətlə dinlənilməsi, müxtəlif əsərlərin janr və üslub baxımından fərqləndirilməsi, onların spesifik cəhətlərinin müəyyənləşdirilməsi və münasibət bildirilməsi Janr, üslub, münasibət bildirmə 1.1.2. Dinlədiyi mətndəki fikirlərlə bağlı mühakimələrini əlavə fakt və nümunələrlə əsaslandırır. İnternetdən, müxtəlif ədəbiyyatlardan istifadə etməklə mövzu ilə bağlı araşdırmanın aparılması, əldə olunan əlavə fakt və nümunələrə əsaslanaraq dinlədiyi mətndəki fikirlərlə bağlı mühakimələrin bildirilməsi Mühakimə, fakt, nümunə, əsaslandırma 2.1.1. Fikirlərini sərbəst ifadə edir. Müzakirə zamanı mövzu ilə bağlı sərbəst fikir yürüdərkən nitqin dəqiqliyi, düzgünlüyü və ifadəliliyi prinsiplərinə əməl etmə, fikrin sərbəst ifadə Sərbəst ifadə etmək, nitqin dəqiqliyi, nitqin düzgünlüyü, nitqin ifadəliliyi Yüklə 0,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|