74
edilməsi
prinsipləri
2.1.2. Yardımçı vasitələrdən istifadə
etməklə əsaslandırılmış nitq qurur.
Yardımçı vasitələrdən – jest və mimikadan istifadə etməyin əhəmiyyətinin
müəyyənləşdirilməsi və bu vasitələrdən düzgün və məqamında istifadə
etməklə əsaslandırılmış nitqin qurulması
Yardımçı vasitə, əsaslandırılmış nitq
2.1.3. Müxtəlif mənbələrə istinad
etməklə əsaslandırılmış təqdimatlar
hazırlayır.
Müxtəlif ensiklopedik ədəbiyyatlardan, KİV-dən istifadə
etməklə məlumatların toplanması, əsaslandırılmış təqdimatların hazırlanması
Mənbə, istinad, əsaslandırılmış təqdimat
2.1.4. Fikirlərini əsaslandırmaqla
müxtəlif tipli (nəqli, təsviri, müha-
kimə) mətnlər qurur.
Mövzu ilə bağlı fikirləri əsaslandırmaqla müxtəlif tipli - nəqli, təsviri, müha-
kimə xarakterli mətnlərin qurulması
Müxtəlif tipli mətnlər, fikirlərini
əsaslandırma
3.1.1. Mətndəki söz və ifadələri
üslubi xüsusiyyətlərinə görə izah
edir.
Lüğətlərdən istifadə etməklə
yeni sözlərin
mənasının tapılması, verilmiş mətndəki söz və ifadələrin üslubi
xüsusiyyətlərinə görə izah edilməsi
Üslubi xüsusiyyətlər, izah etmə
3.1.2. Üslubi xüsusiyyətlərini nəzərə
almaqla mətni oxuyur.
Mətndəki sözlərin üslubi-semantik xüsusiyyətlərinin nəzərə almaqla mətnin
oxuması
Üslubi xüsusiyyətlər, mətnin oxuması
3.1.3. Mətni üslubi-struktur
xüsusiyyətlərinə görə təhlil edir.
Mətnin ədəbi dilin hansı üslubunda olduğunun, stukturunun (quruluşunun)
müəyyənləşdirilməsi və üslubi-struktur xüsusiyyətlər baxımından təhlilinin
edilməsi
Üslubi-struktur xüsusiyyətlər, təhlil
etmək
4.1.1. Müxtəlif üslublu mətnlər
yazır.
Azərbaycan ədəbi dilinin üslublarının, onların işlənmə dairəsinin, dil
xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsi, müxtəlif üslubda mətnlərin
yazılması
Mətn, üslub, yazmaq, dil xüsusiyyətləri
4.1.2. Üslubi xüsusiyyətlərini nəzərə
almaqla mətni təkmilləşdirir.
Ədəbi dilin üslublarının fərqləndirilməsi, mətnin üslubi xüsusiyyətlərini
nəzərə almaqla təkmilləşdirilməsi
Üslubi xüsusiyyətlər, təkmilləşdirmək
4.1.3. Üslubi çalarlarından asılı
olaraq sözləri böyük və kiçik
hərflərlə yazır, durğu işarələri
qaydalarına əməl edir.
Üslubi çalarlarından asılı olaraq sözlərin böyük və kiçik hərflərlə yazılması,
durğu işarələri qaydalarına əməl edilməsi
Üslubi çalar, durğu işarələri
4.1.4. Müxtəlif əməli yazılar
(referat, təqdimat) yazır.
Referat, təqdimat nümunələrinin hazırlanması və onların təkmilləşdirilməsi
Əməli yazı, referat, təqdimat
Tezaurus
Alt standart -əsas standartda ifadə olunmuş fikrin müəyyən hissəsidir.
Azərbaycan dili fənninin tədris vahidi - dərslikdəki mövzuların tematik
Dərslik - dövlət təhsil standartları əsasında hazırlanmış kurikulumlara uyğun
olan, şagirdlərdə müstəqil tədqiqatçılıq və yaradıcılıq vərdişlərinin aşılanmasına,
demokratik dünyagörüşünün formalaşmasına imkan yaradan, onları düşünməyə
sövq edən, məntiqi təfəkürü inkişaf etdirən, tətbiqi xarakter daşıyan, inteqrativ
xüsusiyyətə malik əsas dərs vəsaitidir.
Dərslik - dövlət təhsil standartları əsasında hazırlanmış kurikulumlara uyğun
olan, şagirdlərdə müstəqil tədqiqatçılıq və yaradıcılıq vərdişlərinin aşılanmasına,
demokratik dünyagörüşünün formalaşmasına imkan yaradan, onları düşünməyə
sövq edən, məntiqi təfəkkürü inkişaf etdirən, tətbiqi xarakter daşıyan, inteqrativ
xüsusiyyətə malik əsas dərs vəsaitidir.
Dəyərlər -şəxsiyyəti şətləndirən keyfiyyətdir.
Dərslik- dövlət təhsil standartları əsasında hazırlanmış kurikulumlara uyğun
olan, şagirdlərdə müstəqil tədqiqatçılıq və yaradıcılıq vərdişlərinin aşılanmasına,
demakratik dünyagörüşünün formalaşmasına imkan yaradan, onları düşünməyə
sövq edən, məntiqi təfəkürü inkişaf etdirən, tətbiqi xarakter daşıyan, inteqrativ
xüsusiyyətə malik əsas dərs vəsaitidir.
Fəal (interaktiv) təlim - şagirdlərin idrak fəallığına əsaslanır, təhsil prosesinin
digər iştirakçıları ilə əməkdaşlıq şəraitinin yaradılmasını tələb edir.
Fəal (interaktiv) təlim - şagirdlərin idrak fəallığına əsaslanır, təhsil
prosesinin digər iştirakçıları ilə əməkdaşlıq şəraitinin yaradılmasını tələb edir.
Fəal (interaktiv) təlim- şagirdlərin idrak fəallığına əsaslanır, təhsil prosesinin
digər iştirakçıları ilə əməkdaşlıq şəraitinin yaradılmasını tələb edir.
Fəaliyyət - 1. Hər hansı bir sahədə iş, çalışma; fəallıq göstərmə; aktivlik. 2.
Iş, işləmə.
Fənn kurikulumu - fənn üzrə fəaliyyətləri istiqamətləndirən konseptual
sənəddir.
Fənn kurikulumu- fənn üzrə fəaliyyətləri istiqamətləndirən konseptual
sənəddir.
76
İdrak fəaliyyəti - idrak prosesində həyata keçirilən fəaliyyətdir. Psixoloqların
fikrincə, idrak fəaliyyətində bilmək, anlamaq, tətbiq etmək, sintez etmək və
dəyərləndirmək əsas mərhələlər hesab olunur. Müasir təhsil konsepsiyasına görə,
şagirdin təlim fəaliyyətinin psixopedaqoji əsasını məhz həmin parametrlər təşkil
edir. Ona görə də “hafizə məktəbi”ndən fərqli olaraq “təfəkkür məktəbi”ndə təlim
stanadartları hazırlanarkən onlar əsas götürülür.
İdrak fəaliyyəti- idrak prosesində həyata keçirilən fəaliyyətdir. Psixoloqların
fikrincə, idrak fəaliyyətində bilmək, anlamaq, tətbiq etmək, sintez etmək və
dəyərləndirmək əsas mərhələlər hesab olunur. Müasir təhsil konsepsiyasına görə,
şagirdin təlim fəaliyyətinin psixopedaqoji əsasını məhz həmin parametrlər təşkil
edir. Ona görə də “hafizə məktəbi”ndən fərqli olaraq “təfəkkür məktəbi”ndə təlim
stanadartları hazırlanarkən onlar əsas götürülür.
Inteqrasiya - müəyyən təhsil sistemi çərcivəsində şagirdlərin təfəkküründə
dünyanın bütöv və bölünməz obrazını formalaşdırmaq, onları inkişaf və
özünüinkişafa istiqamətləndirmək məqsədilə təlimin bütün məzmun komponentləri
arasında struktur əlaqələri qurmağı və onları sistemləşdirməyi tələb edən didaktik
prinsipdir. Dünyanın təhsil təcrübəsində şaquli və üfüqi olmaqla onun iki
növündən istifadə edilir.
İdrak fəaliyyəti - idrak prosesində həyata keçirilən fəaliyyətdir. Psixoloqların
fikrincə, idrak fəaliyyətində bilmək, anlamaq, tətbiq etmək, təhlil etmək, sintez
etmək və dəyərləndirmək əsas mərhələlər hesab olunur. Müasir təhsil
konsepsiyasına görə, şagirdin təlim fəaliyyətinin psixopedaqoji əsasını məhz həmin
parametrlər təşkil edir. Ona görə də “hafizə məktəbi”ndən fərqli olaraq “təfəkkür
məktəbi”ndə təlim standartları hazırlanarkən onlar əsas götürülür.
İnteqrasiya - müəyyən təhsil sistemi çərcivəsində şagirdlərin təfəkküründə
dünyanın bütöv və bölünməz obrazını formalaşdırmaq, onları inkişaf və
özünüinkişafa istiqamətləndirmək məqsədilə təlimin bütün məzmun komponentləri
arasında struktur əlaqələri qurmağı və onları sistemləşdirməyi tələb edən didaktik
prinsipdir. Dünyanın təhsil təcrübəsində şaquli və üfüqi olmaqla onun iki
növündən istifadə edilir.