275
17.Yazıçı Çingiz Ələkbərzadənin anadan olmasının 80 illiyi (1936-1999)
―Vətənini sevən adam idi. Başqa yerə köçməkdən danışmaq belə istəmirdi. Tez-tez
deyəsən Musa Yaqubdan bir misranı deyirdi: “Bəlkə də borcundan çıxmadım,
Vətən…” Mənim atam ilk növbədə kişi olub, mərd olub, heç kimi satmayıb, heç kimə
pislik etməyib. Atamla fəxr edirəm.”
Sevda Ələkbərzadə
Çingiz Ələkbərzadə Əbülhəsən oğlu 1936-cı il oktyabrın 17-də
Bakı Ģəhərində anadan olmuĢdur. Tovuz Ģəhərindəki A.S.PuĢkin
adına Ģəhər orta məktəbini bitirmiĢdir (1955). ADU-nun filologiya
fakültəsində təhsil almıĢdır (1955-1960). Tələbəlik dövründə
"Kökəlməyin sirri" hekayəsi almanaxda dərc olunmuĢdur (1958).
Bundan sonra dövri mətbuatda müntəzəm çıxıĢ etmiĢdir. Əmək
fəaliyyətinə Əli Bayramlı rayonundakı 2 saylı orta məktəbdə
müəllim kimi baĢlamıĢdır (1960). Azərbaycan Dövlət Televiziya və
Radio VeriliĢləri komitəsində son xəbərlər redaksiyasında
iĢləmiĢdir (1961-1966). Ġsmayıllı rayonundakı Ġvanovka kəndində
müəllim (1966-1968), Əli Bayramlı rayonunda "ĠĢıq" qəzeti
redaksiyasında məktublar Ģöbəsinin müdiri (1968-1971), Ġsmayıllı rayonunda
"ZəhmətkeĢ" qəzeti redaksiyasında məktublar Ģöbəsinin müdiri (1971-1972),
Azərbaycan SSR Televiziya və Radio VeriliĢləri komitəsində "Günün səsi" xəbərlər baĢ
redaksiyasında müxbir (1972-1973), "Azərbaycanfılm" kinostudiyasında ssenarist
(1973-1975), "Kirpi" satirik jurnalında ədəbi iĢçi (1976-1979), Azərbaycan Dövlət
Televiziya və Radio VeriliĢləri Komitəsində "Günün ekranı" redaksiyasında
Ģtatdankənar müxbir (1979-1984), ġirvan bölgəsi üzrə xüsusi müxbir (1984-1989)
olmuĢdur. Özbəkistanda keçirilən Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənəti ongünlüyündə
iĢtirak etmiĢdir (1980). Durğunluq dövründə ictimai qüsurları kəskin tənqid etdiyinə
görə həbs edilmiĢdir (1986-1988). Sonra bəraət almıĢ, bədii yaradıcılıqla məĢğul
olmuĢdur. 1999-cu il yanvarın 7-də vəfat etmiĢdir.
Əsərləri: ―Yarpaqlar töküləndə‖ (1964), ―Güllələr dənizdə sönür‖ (1973), ―Qızıl yəhərli
at‖ (1976), ―Çılpaqlı‖ (roman). (1979), ― Vulkan‖ (povest və hekayələr) (1983),
―Öndən‖ ( 1992), ―Qumarbaz‖ (1993), ―Türmə mənim ahımdı‖ (1993) və s.
Filmoqrafiya :Günlərin bir günü (kinoalmanax, 1976),Vulkana doğru (film, 1977)
276
İncəsənət
25.Xalq artisti Nəcibə Məlikovanın anadan olmasının 95 illiyi (1921-1992)
Nəcibə Məlikova 10 iyun 1959-cu ildə Azərbaycan
Respublikasının əməkdar artisti, 1 iyun 1974-cü ildə xalq
artisti fəxri adlarını alıb.
Nəcibə HaĢım qızı Məlikova 25 oktyabr 1921-ci ildə Bakının
Buzovna kəndində doğulub. Ġlk təhsilini kənddə və Bakıda
alıb. Bakı Teatr Məktəbində xalq artisti Fatma
Qədrinin sinfini bitirib (1940-1943). Öz istəyi ilə Gəncə
Dövlət Dram Teatrında iĢləməyə gedib. Burada bir neçə
tamaĢada çıxıĢ edərək Bakıya qayıdıb və təzəcə təĢkil
olunmuĢ Azərbaycan Dövlət Teatr Ġnstitutuna daxil olub.
1951-ci ildə ali məktəbi bitirib. Texnikumda təhsil aldığı
illərdə Milli Dram Teatrının tamaĢalarında epizodlar oynayan
aktrisa 1952-ci ildən (kinolara çəkiliĢlə bağlı kiçik fasilələrlə) yenə bu teatrda iĢləyib.
Nəcibə Məlikova klassik və çağdaĢ Azərbaycan dramaturqlarının, dünya ədiblərinin,
əsasən, dram əsərlərində və bir qədər də komediyalarında rollar oynayıb. Hüseyn
Cavidin "ġeyx
Sənan" (Xumar), "SəyavuĢ" (Firəngiz), Əbdürrəhim bəy
Haqverdiyevin "Pəri cadu" (ġamama cadu), Cəfər Cabbarlının "Aydın" (Böyükxanım),
"1905-ci ildə" (Sona), "Sevil" (Edilya), Mirzə Ġbrahimovun "Həyat" (Atlas), "Kəndçi
qızı" (Ayxanım), Ġlyas Əfəndiyevin "Büllur sarayda" (Qönçə), "Qəribə oğlan"
(Məlahət), Nəbi Xəzrinin "Əks-səda" (Zərifə), "Mirzə ġəfi Vazeh" (Zübeydə), Səməd
Vurğunun "Vaqif" (Xuraman), Maqsud Ġbrahimbəyovun "Kərgədan buynuzu"
(Diləfruz), Sabit Rəhmanın "Əliqulu evlənir" (Yasəmən), "Küləklər" (Firuzə), ġıxəli
Qurbanovun "Əcəb iĢə düĢdük" (Məlahət), Mirzə Fətəli Axundzadənin "Lənkəran
xanının vəziri" (ġölə xanım və Ziba xanım), "Müsyö Jordan və dərviĢ Məstəli Ģah"
(ġəhrəbanı), Aleksandr Ostrovskinin "Cehizsiz qız" (Oqudalova), Hüseyn
Muxtarovun "Kimdir müqəssir?" (Korinkina), Maksim Qorkinin "Zikovlar" (Sofiya
Ġvanovna), Nazim Hikmətin "ġöhrət və ya unudulan adam" (Həkimin arvadı),
"Türkiyədə" (Nazir qızı), Karlo Haldoninin "Məzəli hadisə" (Marianna), Aleksandr
ġirvanzadənin "Namus" (Süsənbər), Fridrix ġillerin "Orlean qızı" (Aqnessa), Lope de
Veqanın "Sevilya ulduzu" (Estrelya) pyeslərinin tamaĢalarında çıxıĢ edib. Nəcibə xanım
kinoda uğurlu rollar yaradıb. Onların arasında "Ögey ana"da Dilarə, "Aygün"də
Aygün, "ArĢın mal alan"da Cahan xala, "Əhməd haradadır?"da Nərgiz xala rollarının
ifası aktrisanın yaradıcılıq nailiyyətləri kimi dəyərlidir. Nəcibə Məlikova məlahətli,
emosional, lirik-dramatik aktrisa idi. Mənən saf qəlbli qəhrəmanları, məhəbbət yolunda
mürəkkəb vəziyyətlərdə gücsüz görünüb kövrələn, ancaq xeyirxah insanların köməyi ilə
mətanətini qoruyub saxlayan personajları uğurla oynayırdı. Aktrisanın yumorunda da
həzin və kövrək lirizm üstünlük təĢkil edirdi. Bakıda 27 iyul 1992-ci ildə vəfat edən
Nəcibə Məlikova ikinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Filmoqrafiya: ArĢın mal alan (film, 1965), AxĢam konserti (film, 1948), Ögey ana
(film, 1958), Leyli və Məcnun (film, 1961), Əhməd haradadır? (film, 1963),Topal
Teymur (film, 1983), Üzeyir ömrü (film, 1981), Yollar görüĢəndə... (film, 1979) və s.
Dostları ilə paylaş: |