Azərbaycan respublikasi səHİYYƏ naziRLİYİ azərbaycan tibb universiteti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
57 piy toxuması boşluğunun hemmoragik infiltrasiyası və ödemi - mədənin qarının ön divarına sıxılması - mədə-çənbər bağırsaq bağının hemmoragik imbibisiyası - öd kisəsini böyüməsi və gərginliyi, divarların iltihabı dəyişiklikləri mədəaltı vəz parenximasının dəyişiklikləri ancaq bir başa baxış zamanı təyin olunur. PN-nin xarakterik əlaməti ekksudatın təyin olunmasıdır.Piyli nekroz zamanı mötədil miqdarda açıq sarımtıl və ya çəhrayi rəngdə fermentativ ekksudat təyin olunur. Hemmoragik PN zamanı ekssudat çox miqdarda – (0,5 l-dən çox) və o hemmoragik xarakter daşıyır. Laparoskopik diaqnostikanın dəqiqliyi piyli PN zamanı 100%, hemmoragik -93%, qarışıq -90% təşkil edir. MRT. Alınmış şəkillərdə yuxarıda qeyd olunan bəndə xarakterik dəyişikliklər + mədə altı vəzin ölçüləri, strukturu, periton arxası piy toxumasında və mədə altı vəzdə nekrotik ocaqların, sekvestrlərin, boşluqların olub, olmaması, irinli ödemlərin və fleqmonanın yayılma sərhədləri görmək olar. Cərrahi əməliyyatdan sonrakı dövrdə MRT dinamik müşahidələrə imkan yaradır, hətta tək-tək qalmış sekvestrləri, maye toplanmasını aşkar edir. Xəstənin ağırlıq vəziyyətinin qiymətləndirilməsi KP-nin ağırlıq dərəcəsinin ilkin qiymətləndirilməsi Yerli simptomatika və labarator göstəriciləri əsasında KP-nin intestisional və ya PN- un kliniki diaqnostikasını nəzərdə tutur. İkinci mərhələdə xəstəliyin ağırlıq dərəcəsinin qiymətləndirilməsi KP xəstələrinin fizioloji vəziyyətinin bir sıra klinika labarator qiyməntləndirilmə inteqral şkalalara əsaslanır. Ən çox yayılmış klinik labarator qiyməntləndirilmə inteqral şkalaları Ranson (1974), İmrie (1984), APACE-П (1984) J. Ranson şkalasına xəstəliyin başlanğıcından ilkin 48 saatda təyin olunan 11 kliniki və anamnestik obyektiv kriteriylər daxilidir. Hər simptom bir bal ilə qiymətləndirilir. Proqnostik sistemə aşağıdakı kriteriylər daxildir: - yaş > 55 yaşdan 58 - periferik qanda leykositlərin miqdarı > 15 x 10 9 /l - arterial pO2 < 60 mm/c/sut/ - qan zərdabında şəkərin miqdarı > 10 mmol/l (şəkərli diabet xəstəliyi olmadıqda) - qanda sidik cövhərinin miqdarı > 16 mmol/l - qan zərdabında kalsiumun miqdarı < 2 mmol/l - qan zərdabında zülalların miqdarı > 600 mkq/l - qan zərdabında transaminazanın aktivliyi > 100 mkq/l Kliniki müayinələr göstərir ki, letal sonluğun proqnozlaşmasında C.İmrie şkalası J.Ranson şkalası ilə oxşarlıq təşkil edir. W. Knaus əməkdaşları ilə birlikdə təqdim etmiş APACE-2 şkalası intensiv terapiya şöbəsindən qəbul olunmuş müxtəlif cərrahi və terapevtik patologiyalı ilə xəstərinin ağırlıq dərəcəsinin qiymətləndirilməsi üçün nəzərdə tutulub. 2.2.2. Hemostaz sisteminin müayinə üsulları Hemostaz sisteminin vəziyyətinin qiymətləndirilməsi üçün aşağıdakı testlər yerinə yetirilmişdir: 1. Qanın rekalsifikasiya vaxtları 2. Tromboelastoqrammalar (TEQ), R+K göstəricisi 3. Protrombin indeksi (PTİ) (Quick A.J..1943) 4. Aktivləşdirilmiş hissəvi tromboplastin zamanı (Proctor R.B..Rapaport S.Y..1961). 5. Plazmada fibrinogenin konsentrasiyası (Rutberq R.F.1961). 6. Plazmada antitrombin III miqdarı (Hesse R..1981). 7. Qanın fibrinolitik aktivliyi ( Kowalski E..1959). 8. Fibrin-monomerin əriyən komplekslərinin səviyyəsinin müəyyən olunması üçün protamin –sulfat testlər (Lipinski B.1968). 9. Fibrin/fibrinogenin deqradasiyası məhsulları (Garwey M.B.. 1972). 10. Fibrinopeptid A (Mombelli G.1984) 11. D-dimer (Hillyard C.J.1987). 12. Trombositlərin miqdarı. 59 13. Trombositlərin aqreqasion aktivliyi (induktor kimi ADF-10-10”6 mmol/l istifadə etmişlər. Hemostaz parametrlərinin tədqiqi dirsək venasından punksiya vasitəsilə alınmış qan nümunələrində həyata keçirilmişdir. Qanı silikonla örtülmüş plastik sınaq şüşəsinə yerləşdirmiş və 3,8%-li natrium sitratla qarışdırmışlar. Qan/sitrat natrium nisbəti -9:1 olmuşdur. 2.2.3. Qan plazmasında Oksidativ sressin göstəricilərinin müayinə üsulları. 1. LPO proseslərinin intensivliyini tiobarbiturat turşusu ilə reaksiyası əsasında malondialdehid (MDA) səviyyəsinə görə qiymətləndirilmişdir . 2. Zülal sulfhidril qruplarını (ZSQ) 5.5 ditiobis köməyi ilə Ellman metodu vasitəsilə müəyyən etmişlər (2- nitrobenzoy turşusu) . 3. Ümumi zülal Louri metodikası ilə qiymətləndirilmişdir . 4. Zülal karbonil qruplarını (ZKQ) 2,4-linitrofenilhidrazin reaksiyası ilə üzə çıxarmışlar . OS-nin hemokoaqulyasiya sisteminə təsiri “in vitro” model sistemlərdə öyrənilmişdir. 60 III FƏSİL.Aparılan müayinələrin nəticələri 3.1.Kəskin pankratitli xəstələrdə ümumi və biokimyəvi müayinələrin nəticələri KP zamanı laborator göstəricilərin inteqral dəyərləndirilməsi bizə homeostazın kəskin pozulmasını aşkarlamağa imkan verir. Mədəaltı vəzin zədələnməsinin həcmindən asılı olaraq qanın laborator xarakterik göstəriciləri ilə özünü biruzə verir. Bu zaman 33.3% hallarda endogen intoksikasiya anemiya ilə müşayiət olunur. Leykositlər, CRP, xarakterik olaraqyuxarı olması vəleykositar indeksin artması 68% hallarda müşahidə olunur.Daha ağır gedişli zədələnmələrdə bu göstərici 79.1%-ə qədər qalxa bilir. Eyni zamanda limfopeniya və eozinopeniya sürətli inkişaf edir. Bu dəyişiklik immun sistemin ciddi zəifləməsi zamanı 41.7% xəstələrdə formalaşır. Diastaza qanda və sidikdə demək olarki bütün xəstələrdə yüksək olur, lakin bu mədəaltı vəzin zədələnmə, həmçinin ağırlıq dərəcəsinin xarakterik göstəricisi deyil və 79.1% hallarda formalaşa bilir. Ümumi müalicə prinsilərinə uyğun aparılan kompleks müalicə 2-3 günə fermentlərin enməsinə gətirib çıxarda bilir, lakin sitoliz göstəriciləri normadan yuxarı olan destruktiv hallarda bu nəticəsiz qalır. Karbohidrat mübadiləsinin pozğunluğu hiperqlikemiya və qlukozuriya kimi ozünü biruzə verir (patoloji prosesin bütün mədəaltı vəz toxumasını və xüsusən quyruq hissəsini əhatə edərkən). Zədələnmə dərəcəsi artması laborator olaraq kəskin şəkildə hipo- və disproteinemiya, albumin/qlobulin kofisientinin aşağı düşməsi, həmçinin proteinuriya ilə xarakterizə olunur. K + , Na + aşağı enməsi böyrək çatışmazlığına dəlalət edən göstəricilərdən biridir və yanaşı olaraq Ca ++ 2 mmol/l – qədər enməsi artıq pankreasın 30%-dən çoxunun prosesə cəb olunmasının göstəricisidir. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|