Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ sumqayit döVLƏt universitetiNİn nəZDİNDƏ sumqayit döVLƏt texniKİ kolleci «Sənaye sahələrinin proses və aparatları»

Kirhxof və Stefan-Bolsman qanunları
Şualanma istiliyi dedikdə istiliyin elektromaqnit dalğaları halında paylanması 
nəzərdə tutulur. Cismi təxminən 600
℃
temperaturdan yüksək temperaturlara qədər 
qızdırdıqda közərib ətrafa şua buraxır. Beləliklə, şualanma istiliyi elektromaqnit 
dalğaları halında ətraf mühitə yayılır. Bu hadisəyə cism şualanır və ya şua buraxır 
deyilir. İstilik mübadiləsi üçün ən əhəmiyyətli şualar infraqırmızı və işıq şualarıdır. 
Bu şualar cismlərin səthinə düşdükdə orada udulur və yenidən istilik enerjisinə 
çevrilir. Şualanan cism tərəfindən buraxılan şua enerjisi 
𝑄
ş
´
hər hansı soyuq 
cismin səthinə düşdükdə onun bir hissəsi 
𝑄
𝐴
´
udulur, bir hissəsi 
𝑄
𝑅
´
sınaraq qayıdır 
və bir hissəsi 
𝑄
𝐷
´
dəyişmədən cismdən keçib gedir.
Bu hal üçün istilik balans tənliyi aşağıdakı kimi yazılır: 
𝑄
ş
´
= 𝑄
𝐴
´
+ 𝑄
𝑅
´
+ 𝑄
𝐷
´
Təbiətdə mütləq qara, mütləq ağ və mütləq şəffaf cism yoxdur. Lakin onlara 
yaxın cismlər vardır. Məsələn neft məhsullarının yandırılmasından alınan hiss şua 
dalğalarının 90÷95
%
-ni udur və mütləq qara cismə yaxınlaşır; yüksək keyfiyyətli 
cilalanmış səthi hamar cismlər şuaların əksəriyyətini sındıraraq qaytarır; qazlar (üç 
və daha çox atomlu qazlardan başqa) şua enerjisini tamamilə keçirir. Təbiətdə 
mövcud olan cismlərin əksəriyyəti səthinə düşən şua enerjisinin bir hissəsini udur, 
bir hissəsini sındıraraq qaytarır və qalan hissəsini isə keçirir. Belə cismlərə boz 
cismlər deyilir.
 
 
 
 
 
 
 
Istidəyişdirici aparatların təsnifatı əsas konstruksiyaları, texnoloji və