227.2. Gömrük orqanları tərəfindən alınan
vergilərin ödəyiciləri, vergilərin hesablanması
və ödənilməsi qaydaları, vergilərdən azadedilmə, ödənişlərə möhlət verilmə və onların
qaytarıldığı hallar və qaydalar bu Məcəllə və Vergi Məcəlləsi ilə tənzimlənir.
Maddə 228. Əlavə dəyər vergisi
Gömrük ərazisinə gətirilən və bu ərazidən aparılan mallara əlavə dəyər vergisi bu
Məcəlləyə və Vergi Məcəlləsinə uyğun olaraq tətbiq edilir.
Maddə 229. Aksizlər
Gömrük ərazisinə gətirilən və bu ərazidən aparılan mallara aksizlər
bu Məcəlləyə və
Vergi Məcəlləsinə uyğun olaraq tətbiq edilir.
Maddə 230. Yol vergisi
230.1. Bu Məcəlləyə və Vergi Məcəlləsinə əsasən xarici dövlətlərdə qeydiyyatda olan
avtonəqliyyat vasitələri gömrük ərazisinə daxil olarkən, yol vergisi tətbiq edilir.
230.2. Yol vergisi xarici dövlətlərdə qeydiyyatda olan avtonəqliyyat vasitələri
gömrük
ərazisinə daxil olan zaman gömrük orqanları tərəfindən tutulur və bir bank günü ərzində
dövlət büdcəsinə köçürülür.
Maddə 231. Gömrük yığımları
231.1. Gömrük yığımlarına aşağıdakılar aiddir:
231.1.1. gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı gömrük yığımları;
231.1.2. gömrük müşayiətinə görə gömrük yığımları;
231.1.3. malların saxlancına görə gömrük yığımları;
231.1.4. gömrük rəsmiləşdirilməsi üzrə mütəxəssislərə ixtisas attestatının
verilməsinə görə yığımlar;
231.1.5. bankların və bank olmayan kredit təşkilatlarının müvafiq icra
hakimiyyəti orqanının reyestrinə daxil edilməsinə görə yığımlar.
231.2. Gömrük yığımlarının məbləğini müvafiq icra hakimiyyəti orqanı müəyyən edir.
Maddə 232. Gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı gömrük yığımları
232.1. Gömrük orqanları gömrük nəzarətini iş vaxtı ərzində həyata
keçirərkən, bu
Məcəllədə və digər normativ aktlarda nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla,
aşağıdakıların yerinə yetirilməsinə görə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən
etdiyi məbləğdə gömrük yığımları alırlar:
232.1.1. malların gömrük rəsmiləşdirilməsinə;
232.1.2. gömrük nəzarəti və rəsmiləşdirilməsi ilə əlaqədar olaraq
bəyannaməçinin, mallar barəsində səlahiyyəti olan şəxslərin və ya onların
nümayəndələrinin təşəbbüsü ilə malların gömrük ekspertizasının aparılmasına;
232.1.3. malların gömrük nəzarəti altında məhvinə.
232.2. Mallara və nəqliyyat vasitələrinə gömrük nəzarəti gömrük orqanlarının iş
vaxtından kənar saatlarda və iş yerindən
kənarda həyata keçirildikdə, gömrük yığımları
ikiqat məbləğdə alınır.
Maddə 233. Gömrük hərraclarında iştiraka görə haqq
Gömrük hərraclarında iştiraka görə onun iştirakçılarından müvafiq icra hakimiyyəti
orqanının müəyyən etdiyi məbləğdə haqq alınır.
Maddə 234. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən bəzi fəaliyyət növlərinə lisenziyaların
və beynəlxalq avtomobil daşımalarını yerinə yetirən nəqliyyat vasitələrinə sərhəddə icazə
blanklarının verilməsinə görə dövlət rüsumu
234.1. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən bəzi fəaliyyət növlərinə lisenziyaların
verilməsinə görə qanunvericiliklə müəyyən edilmiş məbləğdə dövlət rüsumu alınır.
234.2. Beynəlxalq avtomobil daşımalarını yerinə yetirən nəqliyyat
vasitələrinə sərhəddə
icazə blanklarının verilməsinə görə «Dövlət rüsumu haqqında» Azərbaycan
Respublikasının Qanunu ilə müəyyən edilmiş məbləğdə dövlət rüsumu alınır.
Maddə 235. Ratifikasiya olunan beynəlxalq müqavilələrə münasibətdə gömrük ödənişlərinin
tətbiqi
«Hasilatın pay bölgüsü haqqında», «Əsas boru kəməri haqqında» sazişlərin və bu
qəbildən olan digər beynəlxalq müqavilələrin icrası ilə bağlı gömrük ərazisinə gətirilən
və bu ərazidən aparılan mallara gömrük ödənişləri həmin sazişlərin müddəalarına uyğun
olaraq tətbiq edilir.
Maddə 236. Gömrük borcunun ödənildiyi valyuta
Gömrük borcu Azərbaycan Respublikasının milli valyutası ilə ödənilir.
Fəsil 43. Malların idxalı və ixracı üzrə yaranmış gömrük borclarına dair ümumi
müddəalar
Maddə 237. Gömrük borcunun yarandığı yer
237.1. Gömrük borcu malların bu Məcəllənin 238-ci və 240-cı
maddələrində göstərilən
gömrük prosedurları altında yerləşdirilməsi üçün gömrük bəyannaməsinin gömrük
orqanlarına təqdim edildiyi yerdə yaranır. Bütün başqa hallarda gömrük borcunun
yarandığı yer, onun yaranmasına səbəb olan halların baş verdiyi yer hesab edilir.
237.2. Gömrük borcunun yaranma yerini müəyyənləşdirmək mümkün olmadıqda, onun
mövcudluğunun aşkarlandığı yer gömrük borcunun yarandığı yer hesab edilir.
237.3. Müvafiq gömrük proseduru altında yerləşdirilmiş mallar üzrə bu Məcəllənin
237.1-ci maddəsinin ikinci cümləsində və 237.2-ci maddəsində göstərilən yeri müvafiq
icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi müddət ərzində müəyyənləşdirmək
mümkün
olmadıqda, gömrük borcu malların aidiyyəti gömrük proseduru altında yerləşdirildiyi
yerdə, yaxud həmin prosedur daxilində gömrük ərazisinə gətirildiyi yerdə yaranmış hesab
edilir.
237.4. Gömrük orqanlarında olan məlumatlar gömrük borcunun bir neçə yerdə
yarandığını müəyyənləşdirməyə imkan verdiyi hallarda, onun yarandığı ilk yer gömrük
borcunun yarandığı yer hesab edilir.
Maddə 238. Malların idxalı üzrə gömrük borcu
238.1. İdxal üzrə gömrük borcu xarici malların sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük
proseduru, yaxud gömrük rüsumlarından və vergilərdən tamamilə və ya qismən azad
edilməklə müvəqqəti idxal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi nəticəsində
yaranır.
238.2. Gömrük borcu gömrük bəyannaməsinin təsdiq edildiyi vaxt yaranır.
238.3. Malları bəyan edən şəxs borclu hesab olunur. Gömrük təmsilçiliyi dolayısı həyata
keçirilərsə, adından gömrük bəyannaməsi verilən şəxs də borclu hesab edilir.
238.4. Bu Məcəllənin 238.1-ci maddəsində nəzərdə tutulan gömrük prosedurları tətbiq
olunarkən verilən gömrük bəyannaməsi idxal gömrük rüsumlarından və vergilərdən
tamamilə və ya qismən azad olunmasına səbəb olan məlumatlar əsasında tərtib
edilmişdirsə, həmin məlumatları
təqdim etmiş şəxs də, bu məlumatların səhv olduğunu
bildiyi, yaxud bilməli olduğu halda, borclu hesab edilir.
Maddə 239. Malların idxalı üzrə müəyyən olunmuş şərtlərə əməl edilməməsi ilə əlaqədar
yaranan gömrük borcu
239.1. İdxal gömrük rüsumları tutulmalı olan mallar üzrə gömrük
borcu şəxs tərəfindən
aşağıdakı şərtlərin hər hansı birinə əməl edilmədikdə yaranır: