Azərbaycan Skautlar Assosiasiyasının Milli Komitəsinin iclasının protokolu

7.6.6. Milli Etika üzrə sub - komitə

Tərkib. Milli Etika üzrə sub - komitə aşağıdakılardan ibarət olacaqdır:

a) Milli Komitə tərəfindən təyin olunmuş Sədr.

b) Prezident tərəfindən təklif olunmuş Milli Komitədən Nümayəndə

c) Əgər lazım gələrsə, bölgələr tərəfindən namizədliyi irəli sürülməli üzvlər

Milli Etika üzrə sub - komitənin funksiyaları aşağıdakılar olacaqdır:

a) Assosiasiya tərəfindən qəbul olunması üçün etika qayda və prinsiplərini işləyib hazırlamaq;
b) Üzvlərin və əməkdaşların və müəyyən hallarda, tələbə köməkçilərin və üzvlük üçün namizədlərin qeyri – etik davranışları haqqında məlumatları araşdırmaq;

c) Qeyri – etik davranışlar haqqında məlumatları həll etmək və/ və ya Assosiasiyanın məqsədlərinə nail olmaq üçün zəruri olduğu surətdə bu cür hərəkətlər üzrə tövsiyyələr vermək;
d) Müstəsna hallarda çətin halların xüsusi təsvir olunması ilə araşdırılmış şikayət növləri üzrə Milli Komitəyə və /və ya Assambleyaya hesabat vermək;

e) Öz yurisdiksiyası daxilində bütün məsələlər üzrə davranışları tənzimləyən qayda və prosedurlar qəbul etmək;

8. 
   Təsdiqləmə, dəyişik və düzəlişlər etmək üçün prosedurlar
   
   1. 
      Bu Qaydalar qüvvədə olan iş sənədi kimi lazımi qaydada Milli Komitə tərəfindən təsdiqlənmiş, Prezident tərəfindən imzalanmış və möhürlənmiş və imzalandığı tarixdən etibarən qüvvəyə minir.
      
   2. 
      Bu Qaydalar növbəti Ümumi Assambleya tərəfindən yenidən nəzərdən keçirilməli və təsdiqlənməli və Assambleyanın Sədri tərəfindən daimi müddəalar olaraq imzalanmalıdır.
      
   3. 
      Bu Qaydalar hər üç ildə bir dəfədən az olmayaraq Milli Komitə tərəfindən yenidən keçirilməli və lazım gələrsə, yenilənməlidir. Düzəliş və ya dəyişikliklərin baş verdiyi hallarda, Qaydalar Ümumi Assambleyanın qərarı ilə təsdiqlənəcəkdir.
      

2. 
   Azərbaycan Skautlar Assosiasiyasının Skautların Etik davranış qaydalarının aşağıdakı mətni təsdiq edilsin:
   

1. Terminlər və akronimlər

1.1 Azərbaycan skautlar assosiasiyasının etika Qaydasi bundan sonra mətndə “Qayda” adlanacaq.

1.2 Azərbaycan skautlar assosiasiyası bundan sonra mətndə “Assosiasiya” adlanacaq.

1.3 Milli Etika üzrə sub – komitəsi bundan sonra mətndə “MES” adlanacaq.

1.4 Milli Etika üzrə sub – komitəsının sədri bundan sonra mətndə “MESS” adlanacaq.

1.5 Dünya Skaut Hərəkatı Təşkilatının Konstitusiyası bundan sonra mətndə “ÜSHT Konstitusiyası” adlanacaq.

2. Qaydanin məqsəd və ümumi müddəaları

2.1 Bu Qaydanin məqsədi Assosiasiya tərəfindən təsdiq edilmiş etika normalarının, davranış qaydalarının, skautlar arasında qarşılıqlı əlaqələrin, münaqişəli vəziyyətlərin yarana biləcəyi halların və onların mümkün həll yollarının skautların nəzərinə çatdırılmasından ibarətdir.

3. Qaydanin təsir sahəsi

3.1 Qayda bütün Azərbaycan skautları üçün mütləqdir.

3.2 Assosiasiya üzvü olan skaut bu Qaydanin etik normalarına və tələblərinə mütləq surətdə riayət etmək öhdəliyini öz üzərinə götürür.

3.3 Hər bir skaut (yeni gələnlər də daxil olmaqla) öz patrulunun / qrupunun lideri tərəfindən bu Qayda ilə tanlç edilməlidir.

4. Skautların əsas etika prinsipləri

4.1 Bu Qayda ilə müəyyən edilmiş skautların etik normaları ÜSHT Konstitusiyasının aşağıda göstərilən üç əsas prinsipinə müvafiq olmalıdır:

4.1.1 Allah və Azərbaycan qarşısında borc;

4.1.2 Başqaları qarşısında borc;

4.1.3 Özü qarşısında borc.

4.2 Assosiasiya skautları hər zaman və hər bir halda özlərini skautların əxlaq-etika prinsiplərinə və aşağıdakı qanunlarına müvafiq şəkildə aparmalıdırlar:

4.2.1 Skautun şərəfinə etibar olunmalıdır;

4.2.2 Skaut sadiqdir;

4.2.3 Skaut borcu faydalı olmaq və başqalarına kömək etməkdir;

4.2.4 Skaut hamının dostudur və hər bir başqa skautun qardaşıdır;

4.2.5 Skaut nəzakətlidir;

4.2.6 Skaut heyvanların və bütün təbiətin dostudur;

4.2.7 Skaut valideynlərinin, patrul liderinin və skaut ustadının əmrinə tabe olur;

4.2.8 Skaut şəndir və heç vaxt ruhdan düşmür;

4.2.9 Skaut təvazökar və qənaətcildir;

4.2.10 Skaut fikirlərində, səylərində və hərəkətlərində pakdır

4.3 Skaut hər zaman özünün skaut vədini xatırlamalıdır: “Öz şərəfimə and içirəm ki, məndən asılı hər bir şeyi edəcəyəm ki, Allah və Azərbaycan qarşısında olan borcumu yerinə yetirim, hər vaxt başqalarına kömək edim, skaut qanunlarına tabe olum.

4.4 Skaut təşkilatda yoldaşlıq münasibətlərinin qurulmasına imkan yaratmalıdır.

4.5 Skaut öz ölkəsində olduğu kimi, ölkəsinin hüdudlarından kənarda da Assosiasiyanın yaxşı reputasiyasının möhkəmlənməsinə kömək etməlidir.

4.6 Skaut Assosiasiyanın reputasiyasına xələlə gətirəcək davranışdan çəkinməlidir.

4.7 Skaut Assosiasiyanın loyal üzvü olmalıdır.

4.8 Skaut öz niyyətlərində düzgün, vicdanlı olmalı, şübhə və qınaq üçün səbəb verməməlidir.

4.9 Skaut insanlara qarşı alicənab, xeyirxah və vicdanlı olmalıdır.

4.10 Skaut onu nüfuzdan salacaq və ya reputasiyasına mənfi təsir göstərəcək münasibətlər qurmamalıdır.

4.11 Skaut öz davranışı ilə insanlara qarşı ədalətlilik, xeyirxahlıq və diqqətlilik nümunəsidir, öz patrulunda olduğu kimi, bütün təşkilatda xoş mənəvi-etik ab havanın yaranmasına imkan verir.

4.12 Skaut intizamlı olmalı və öz yoldaşlarına yaxşı nümunə göstərməlidir.

4.13 Skaut öz məsuliyyətini digərlərinə həvalə etməməlidir.

4.14 Skaut digər skautlar haqqında saymazyana danışmamalıdır.

5. Milli Etika üzrə sub-komitə

5.1 Etik xarakterli mübahisəli məsələlər və hadisələr baş verdikdə belə halların nəzərdən keçirilməsi və həll olunması üçün ilk həlqə bilavasitə patrul rəhbəridir. Əgər məsələ onun səlahiyyətindən kənarda olarsa, o, Etika komissiyası tərəfindən milli səviyyədə həll olunur.

5.2 Assosiasiyada onun başlıca vəzifəsi etik münaqişələrin nəzərdən keçirilməsi və həll edilməsi olan Etika komissiyası fəaliyyət göstərir.

5.3 Etika komissiyası üç üzvdən ibarətdir və Assosiasiyanın Milli Komitəsinin təyin etdiyi Sədr tərəfindən idarə olunur.

5.4 Etika komissiyasının fəaliyyəti Etika komissiyası haqqında Əsasnamə ilə nizama salınır.

5.5 Hər bir skaut etik normaların, davranış qaydalarının pozulması, yaranmış maraq münaqişələri və s. ilə əlaqədar şikayətlə Etika komissiyasına müraciət edə bilər.

5.6 Bu Qaydaya əsasən Etika komissiyasına daxil olan bütün müraciətlər və şikayətlər məxfidirlər, digər üzvlər və Assosiasiyada işləyən böyüklər tərəfindən ictimai şəkildə müzakirə və mühakimə olunmur.

5.7 Skautun Etika Komissiyasına anonim şəkildə müraciət etmək hüququ var. Bunun üçün skaut Etika Komissiyasının Sədrinin adına anonim məktub ünvanlaya və ya Assosiasiyanın hər bir ofisində quraşdırılmış “Skautun poçtu” adlanan əks əlaqə üçün xüsusi qutudan istifadə edə bilər.

5.8 Etika komissiyası ona daxil olan etik xarakterli bütün müraciət və şikayətləri nəzərdən keçirməli və bu və ya digər qərarı qəbul etməzdən öncə komplMESs yoxlama aparmalıdır.

6. Maraqların münaqişəsi

6.1 Bu Qaydaya əsasən skaut bu və ya digər hadisənin səbəb olduğu istənilən maraq münaqişələrindən hər vəchlə qaçınmalıdır.

6.2 Münaqişəli vəziyyət yarandıqda skaut özünü ləyaqətli aparmalı və bu Qaydanin, Assosiasiyanın fəaliyyətini nizamlayan digər normativ sənədlərin etik prinsiplərinə müvafiq şəkildə hərəkət etməlidir.

6.3 Hər bir skaut üzərinə etik xarakterli öhdəlik götürməli və öz liderinə (yaxud bu və ya digər səbəblər üzündən o, öz liderinə müraciət edə bilməzsə, bilavasitə Etika komissiyasına) bütün real və ya potensial maraq münaqişələri haqqında məlumat verməli, eləcə də özünü, patrul yoldaşlarını və Assosiasiyanı belə münaqişələrin mümkün mənfi nəticələrindən qorumaq üçün ağıllı tədbirlər görməlidir.

6.4 Skaut Assosiasiyada öz fəaliyyətinin yerinə yetirilməsi zamanı aşağıda sadalanan səbəblərin doğurduğu müxtəlif münaqişəli vəziyyətlərlə üzləşə bilər:

6.4.1 Hər hansı bir kəsin təzyiqi ilə;

6.4.2 Digər skautların və ya üçüncü şəxslərin xahiş və tələbləri ilə;

6.4.3 Şayiə və şantajla skauta təsir etməklə;

6.4.4 Digər gənc, siyasi və digər təşkilatlar tərəfindən skauta təsir etməklə.

6.5 Maraqların münaqişəsi aşağıda sadalanan hallardan birinin nəticəsində baş verə bilər:

6.5.1 Əgər skaut öz şəxsi maraqlarına və digər təşkilatların maraqlarına xidmət edərsə;

6.5.2 Əgər skaut ona yaxın olan insanların şəxsi maraqlarına xidmət edərsə (xüsusilə patrul / qrup yoldaşlarının və ailə üzvlərinin);

6.5.3 Əgər skaut bu və ya digər hərəkətindən şəxsi mənfəət əldə edə bilərsə.

7. Etik normalara zidd olmayan hədiyyələrin / mükafatların alınma qaydası

7.1 Skaut hədiyyələrin, mükafatların alınması və xidmətlərin göstərilməsinin maraqların münaqişəsinə gətirib çıxara biləcəyi faktını tam surətdə dərk etməlidir.

7.2 Maraqların münaqişəsindən qaçınmaq üçün skaut bu Qayda ilə müəyyən edilmiş etik norma və qaydaları rəhbər tutmalıdır.

7.3 Skaut onun patrulda (Assosiasiyada) davranış normalarına yaxud bu və ya digər qərarların qəbul edilməsinə təsir göstərə biləcək hədiyyə və mükafatlardan imtina etməlidir.

7.4 Maraqların münaqişəsindən qaçınmaq üçün şəxsi hədiyyə, mükafat və xidmətlərə dair aşağıdakı qaydalar müəyyən olunur:

7.4.1 Hədiyyə, mükafat və xidmət alarkən skaut maksimal ehtiyatlılıq və sağlam düşüncə nümayiş etdirməlidir;

7.4.2 Skaut şəxsi hədiyyə olaraq pul qəbul etməməlidir;

7.4.3 Skaut müstəsna olaraq öz liderinə məlumat vermədən bir jest kimi aşağı dəyərə malik olan (10 manatdan baha olmayan) suvenir və ya hədiyyə qəbul edə bilər;

7.4.4 10 manatdan 100 manata kimi dəyərə malik şəxsi hədiyyə almış skaut hədiyyənin xarakteri, onun maddi dəyəri, eləcə də hədiyyənin kim tərəfindən nə zaman və nə ilə əlaqədar olaraq təqdim edilməsi haqqında öz liderinə məlumat verməlidir;

7.4.5 Əgər skaut dəyəri 100 manatdan artıq olan, könüllü olaraq təqdim edilmiş hədiyyə alarsa, o, ya həmin hədiyyəni təqdim edən şəxsə geri qaytarmalı, ya da özünün bilavasitə rəhbərinə bu barədə məlumat verərək hədiyyəni Assosiasiyaya bağışlamalıdır (Assosiasiyanın regional və ya milli ofisi vasitəsi ilə).

8. Etik münaqişələrin həlli

8.1 Əgər skaut münaqişəli vəziyyətdən yan qaça bilməzsə, o, aşağıdakı hərəkətlərdən birini etməklə məsələni düzgün həll etməyi bacarmalıdır:

8.1.1 Münaqişə problemini liderlə (skaut müəllimlə, bilavasitə rəhbərlə) müzakirə etmək;

8.1.2 Lider problemi həll edə bilmədikdə və ya özü bilavasitə həmin problemə cəlb edilmiş olduqda, skaut Etika Komissiyasına müraciət etməlidir;

8.1.3 Lider və ya Etika Komissiyasının nümayəndəsi skauta yaranmış vəziyyətdə necə davranmalı olduğuna dair göstərişlər verməlidir;

8.1.4 Etik münaqişənin həlli zamanı lider və ya Etika Komissiyasının nümayəndəsi normaları pozan skautu müzakirə prosesinə cəlb edə bilər;

8.1.5 Zəruri hallarda lider və ya Etika Komissiyasının nümayəndəsi münaqişəyə aiddiyyatı olan skautu həmin münaqişə ilə bağlı bütün müzakirə proseslərindən çıxara bilər;

8.1.6 Lider və ya Etika Komissiyasının nümayəndəsi münaqişə səbəbini ətraflı nəzərdən keçirməli və bu Qaydanin normalarına müvafiq qərar qəbul etməlidir;

8.1.7 Situasiyaya cəlb edilmiş müvafiq şəxslər qəbul edilmiş qərar haqqında məlumatlandırılmalıdırlar.

9. Etik normaların pozulması zamanı təsir tədbirləri

9.1 Lider və ya Etika Komissiyasının nümayəndəsi bu Qaydanin normalarını pozan şəxslərə dair aşağıdakı təsir tədbirlərini tətbiq edə bilər:

9.1.1 Skautun etik normaları bilərəkdən və ya bilməyərəkdən pozması faktının aydınlaşdırılması zamanı gələcəkdə bir daha bu səpkidə etik münaqişələrin baş verməməsi üçün ona səhvlərini ətraflı izah etmək və buna inandırmaq lazımdır;

9.1.2 Lider və ya Etika Komissiyasının nümayəndəsi skauta dair mənəvi ittiham irəli sürə və davranışının düzəldilməsi üzrə tövsiyə verə bilər;

9.1.3 Əgər skaut etik normaları bir neçə dəfə pozarsa, o zaman lider bu barədə Assosiasiyanın rəhbər orqanlarına skautun Assosiasiya sıralarından çıxarılmasına dair qərar qəbul etməsini tövsiyə edən Etika Komissiyasına məlumat verə bilər.

10. Əlavə bəndlə