247
511. Qeyd: Novruz bayramında Ģaha hədiyyə adı ilə rüĢvət verilirdi. Min
tüməndən az rüĢvət verən olmurdu. Bax: «Əfzəl-ət-təvarix», vər. 222a.
512. «Tarix-i aləm aray-i Abbasi», I cild, səh. 150; Ə. Ə. Rəhmani. Göstərilən
əsəri, səh. 138.
513. Kempfer. Göstərilən əsəri, səh. 164.
514. «Xulasət-ət-təvarix» (Berlin nüsxəsi), vər. 387.
515. «Tarix-i aləm aray-i Abbasi», səh. 724.
516. Kempfer. Göstərilən əsuri, səh. 104.
517. Sanson, səh. 61.
518. «Xolde-bərin», vər. 231-232, 235.
519. ġarden, II cild, səh. 321.
520. Yenə orada, səh. 421.
521. Е. А. Дорошенко. Шиитское духовенство в современном Иране, М.,
1975, səh. 5-6.
522. А. П. Новосельцев. Города Азербайджана и Восточной Армении...
səh. 95.
523. Adam Oleari. Göstərilən əsəri, səh. 913.
524. «Tarix-i aləm aray-i Abbasi», I cild, səh. 158, 305.
525. Əmin Əhməd Razi. Həft iqlim, səh. 230.
526. «Əfzəl-ət-təvarix», vər. 26.
527. A. K. Lembton. Two safavid soyurghals «Bulletin of the school of oriental
and African studies». London, 1952, № 14, pp. 44-54.
528. Bax: А. П. Новосельцев. Города Азербайджана и Восточной Армении,
səh. 98.
529. S. M. Stern. Documents from islamic chanceries oriental studies, Oxford,
1965, pp. 174-175 (№ 3, vol. III).
530. «Xülasət-ət-təvarix», (Berlin nüsxəsi), vər. 374; «Tarix-i aləm aray-i
Abbasi», I cild, səh. 150.
531. Qazi Əhməd Qaffari. Tarix-i cahan aray, səh. 272.
532. Təbrizin Rudqat mahalının mərkəzi sayılan Əmnəd kəndi h. 875-ci ilin
zilqədə ayı (aprel, 1471) da Uzun Həsənin fərmanı ilə Əbdül-qaffara soyurqal
verilmiĢdir. Fərmanın mətni və oxunuĢu haqqında bax: T. M. Musəvi. Orta əsr
Azərbaycan tarixinə dair farsdilli sənədlər (XVI-XVIII əsrlər), Bakı, 1977, səh.
49-50, 186-187.
533. «Gülüstani-hünər», səh. 38.
534. Alessandri. Səfərnameha-ye veneziyan dər Ġran, səh. 438.
535. Əhali Qazi Məhəmmədin zülmünə görə onu «Zülmün banisi və ikinci
firon» adlandırmıĢdı. Bax: «Tarix-i cahan aray», səh. 197; Bidlisi. ġərəfnamə,
II cild, səh. 210; «Xülasət-ət-təvarix» (Berlin nüsxəsi), vər. 197; «Əfzəl-ət-
təvarix», vər. 210.
248
536. Hicri 1083-cü il cəmadiüssani ayında (sentyabr 1672) Təbriz Ģəhəri və
onun ətrafındakı mahalların qaziliyi haqqında sədarət divanı tərəfindən verilmiĢ
fərmanın mətni və oxunuĢu haqqında bax: T. M. Musəvi. Orta əsr Azərbaycan
tarixinə dair "farsdilli sənədlər (XVI-XVIII əsrlər), Bakı, 1977, səh. 54-56,
192-193.
537. Tavernye, səh. 614; M. X. Heydərov. Göstərilən əsəri, səh. 141-142.
538. Bax: Rafael dyü Man, səh. 39.
539. «Name-ye nami», vər. 93-96.
540. «Dəstur əl-müluk», MDƏOEDT 1348, № 68, səh. 416; M. X. Heydərov.
Göstərilən əsəri, səh. 138-139.
541. «Dəstur əl-müluk», MDƏOE, 1348, № 68, səh. 416.
542. «Xülasət-ət-təvarix» (Tehran nüsxəsi), vər. 258.
543. «Təzkire-ye Nəsrabadi», səh. 120, 135.
544. «Övliya Çələbi səyahətnaməsi», II cild, səh. 251.
545. Yenə orada, səh. 250-251.
546. Kempfer. Göstərilən əsəri, səh. 106.
547. Anonim Venetsiya taciri. Səfərnameha-ye veneziyan dər Ġran, səh. 387.
548. Alessandri. Səfərnameha-ye veneziyan dər Ġran, səh. 440-442.
549. ġarden, IV cild, səh. 297-298; M. X. Heydərov. Göstərilən əsəri, səh. 154-
155.
550. «Təzkire-ye ġah Təhmasib» (Kəlküttə nəĢri), səh. 14; Р. К. Кикнадзе. Из
истории ремесленного производства (карханэ) в Иране XIII-XIV вв.
Ближний и Средний Восток. Сборник статей. Изд. Вост. лит-ры. М., 1962,
səh. 50.
551. Tavernye, səh. 596.
552. «Xülasət-ət-təvarix» (Tehran nüsxəsi), vər. 44, 210; «Rovzət-üs-
səfəviyyə», vər. 316; Bidlisi. ġərəfnamə, II cild, səh. 15; «Xülasət-üs-siyər»,
vər. 82; Cındır paltar geymiĢ ayaqyalın adamlara mənbələrdə «çəpani» də
deyilirdi. Bax: «Əhsən-ət-təvarix» (Seddon nəĢri), Tehran, 1342, səh. 140.
«Bürhane-Qate» də deyilir ki, «çəpani» köhnə paltar geyinmiĢ, baĢ-ayağı yalın
əhaliyə deyilirdi. Bax: «Bürhane-Qate», səh. 186.
553. Vergi və mükəlləfiyyətlər haqqında ətraflı məlumat almaq üçün bax: В. В.
Бартольд. Персидская надпись на стене Анийской мечети Мануче, СПб.,
1911, стр. 33-37; Ə. Ə. Əlizadə. Göstərilən əsəri, səh. 198-251; И, П.
Петрушевский. Очерки по истории... səh. 265-292; yenə onun. Земледелие
и аграрные отношения... səh. 369-402; Н. Миклухо-Маклай. К вопросу о
налоговой политике в Иране при шахе Аббасе I (1587-1629). СВ, т. VI, Л.,
1949, стр. 348-355; Ш. А. Месхиа. Города и городской строй феодальной
Грузии. Тбилиси, 1959, səh. 192-207; О. А. Эфендиев. Образование.... səh.
39-47; С. Б. Ашурбейли. Очерк истории... səh. 233-240; C. Ġbrahimov.
Göstərilən əsəri, səh. 72-74; Персидские документы Матенадарана, т. I,
249
вып. I (XV-XVI). Сост. А. Д. Папазян. Ереван, 1956; т. I, вып. II (1601-
1650). Ереван, 1959; Персидские исторические документы в
книгохранилищах Грузии, кн. 1, вып. 2, Изд. В. С. Путуридзе.
Тбилиси, 1962; T. M. Musəvi. Orta əsr Azərbaycan tarixinə dair farsdilli
sənədlər (XVI-XVIII əsrlər), Bakı, 1977; S. M. Onullahi. XV əsrdə
Azərbaycanda bəzi vergilərin miqdarı və ölçüsü haqqında. «Azərb. SSR EA
Xəbərləri» (TFH seriyası), 1967, № 1, səh. 48-58; Ləmbton. Malek və zaredər
Ġran, Tehran, 1939.
554. «Xülasət-ət-təvarix» (Berlin nüsxəsi), vər. 101
a
.
555. Lütfulla Honərvər. Gəncine-ye asare tarixi-ye Ġsfahan, səh. 436.
556. И. П. Петрушевский. Очерки по истории... səh. 251.
557. Adam Oleari. Göstərilən əsəri, səh. 582. Buğa satıldıqda hər baĢ üçün 6
quruĢ, qoyun satıldıqda, hər baĢ üçün bir kazbeki vergi alınırdı; Adam Oleari,
səh. 890.
558. Sanson, səh. 135.
559. О. А. Эфендиев. Образование... səh. 46.
560. ġah Təhmasibin əmrilə 1573-cü ildə Təbriz əhalisindən alınan rəsme-
ehdas cəriməsi ləğv olunur. Bax: «Tarix-i aləm aray-i Abbasi», səh 308.
561. «Əfzəl-ət-təvarix», vər. 203-204.
562. Alessandri. Səfərnameha-ye veneziyan dər Ġran, səh. 441.
563. Dukat-bir dukat beĢ bistiyə bərabər idi. Bax: Alessandri, səh. 447.
564. 42,5 livr bir tümənə, 9 livr 10 abbasıya bərabər idi. Bax: Tavernye səh. 61.
565. Alessandri. Səfərnameha-ye veneziyan dər Ġran, səh. 447-448; Adam
Oleari. Göstərilən əsəri, səh. 890; Sanson, səh. 133-135.
566. Adam Oleari. Göstərilən əsəri, səh. 890.
567. Lütfullah Honərvər. Gəncine-ye asare tarixi-ye Ġsfahan, səh. 436.
568. Tavernye, səh. 389.
569. «Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi», Bakı, 1957, I cild, səh. 488.
570. M. H. Təhmasib. Azərbaycan xalq dastanları (orta əsrlərdə), Bakı, 1972,
səh. 271.
571. MəĢkur. Tarix-i Təbriz, səh. 185; Əbdüləli Karəng. Asare Səfəviyye dər
Azərbaycan «Yəğma» jurnalı, 1353 Ģ., № 8, səh. 447.
572. И. П. Петрушевский. Восстание ремесленников... ССИА, вып. I, səh.
219.
573. Alessandri. Səfərnameha-ye veneziyan dər Ġran, səh. 445.
574. «Əfzəl-ət-təvarix», vər. 262.
575. «Əhsən-ət-təvarix» (Tehran nəĢri), səh. 293-294.
576. Həmin ildə Təbrizdə vəba xəstəliyi də yayılmıĢdı. Bax: «Əhsən-ət-təvarix»
(Tehran nəĢri), səh. 294.
577. Ə. Ə. Rəhmani. Göstərilən əsəri, səh. 152-153.
578. «Tarix-i aləm aray-i Abbasi», I cild, səh. 118.
Dostları ilə paylaş: |