Azərbaycan tarġXĠ ÜZRƏ qaynaqlar
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
61 çalıĢ ki, gün doğmamıĢ öz qoĢunu ilə birlikdə ər-Ran çayı yanında mənimlə birləĢəsən‖. Əl-Cərrah ö z qoĢunu ilə birlikdə, qoĢun 20 min id i, yola düĢdü, əl-Bab Ģəhərinin altı fərsəxliyində ər-Ran çayına yaxınlaĢdı. Səhər açılarkən gözlədiy i qoĢun baĢçıları onunla b irləĢdi, ö zlə ri ilə 10 min atlı və p iyada qoĢun, həmçin in 3 min əsir gətirmiĢdilər. Xəzə r hökmda rın ın, Xaqanın oğlu Bars bəy öyrəndi ki, əl-Cərah ibn Abdullah 25 minlik qoĢunla ər-Ran çayı yaxın lığ ında dayanıb, əhalinin malını qarət edib, adamla rı ö ldürüb, hərbi qənimət əldə edib. O öz qoĢunlarını toladı və 40 minlik ordu ilə ə r-Ran çayına ya xın laĢdı. Rəq iblər bir-birinə ya xın laĢırd ı. Bu va xt əl-Cərrah ibn Abdullah ö z qara qatırın ın üstündə oturmuĢdu. O q ıĢqırdı: ―Ey insanlar! Allahdan baĢqa sizin pənah gətirəcəyiniz sığ ınacaq yoxdur! Mən sizə bildirmə liyə m ki, sizlə rdən öldürülənlər cənnətə düĢəcək, sağ qalanlara isə ço xlu qənimət və Ģöhrət çatacaq‖. [Müəllif] deyir: Əl-Xasin əhalisi onun yanına xah iĢ ə gəlib a man istədi. O, təzminat ödə mək Ģərtilə onlarla barıĢığa gəld i və onla rdan tələb olunanları ald ı. Sonra onları Xa zyan adlı torpağa köçürdü. Bundan sonra o, əl-Xasindən çıxd ı və tezliklə Barufa adlanan xə zər Ģəhərlərindən birinə çatdı. ġəhəri a ltı gün mühasrədən saxladıqdan sonra mühasirədə olanlar sülh xah iĢ etdilər və əl- Cərrah onların xah iĢinə ra zılıq verdi, ancaq onları Qəbələ əyalətinə (rustak) 1 köçürdü. Orada onlar əl-Qən iyyə adlı kənddə sakin oldular. Sonra əl Cə rrah Barufu tərk etdi və Bələncərə ya xın laĢdı, Burada xə zərlər qalaya da xil olmağ ı çətin ləĢdirmə k məqsədilə 300-ə qədər arabanı b ir-b irnə bağlayıb qala ətrafında müdafiə dairəsinə bənzər bir maneə düzəltmiĢdilər. Əl-Cərrah ın döyüĢçülərindən biri qılıncı çıxarıb, uca s əslə çağırdı: ―Kim öz ruhumu A llah fəda edir?‖ müslimlər onun sualına cavab vərərkən dedi: ―Mənim ard ımca gəlin!‖ Yü zə qədər döyüĢçü yalın qılınc onun ardınca getdi. Onlar bu arabala ra ya xın laĢdılar. Dinsizlərin o xları qala üstündən onların üzə rinə yağırdı, ancaq onlar irəliləy irdilər. Onlar arabalara yaxınlaĢadılar, qılıncla bütün ipləri kəsdilər və arabalar b ir-birini ardınca en iĢ boyu müsəlman döyüĢçüləri dayanan yerə kimi d iyirləndilər. Müslimlər və Bələncər döyüĢləri arasındakı vuruĢ günortaya kimi davam etdi. Sonra xə zərlər geri çə kild ilə r və müslimlər güc göstərib qalanı tutdular. 1 Xəzərlərin Azərbaycana köçürülüb yerləĢdirilməsi Xilafətin buranın əhalisini gələcəkdə müsəlmanlaĢdırmaq siyasəti ilə bağlı idi. 62 Bə ləncər hakimi 50 nəfə r döyüĢçü Xəzərlə Sə məndər vilayətinə çatan kimi qaçdı. Bələncər isə öz var-dövləti, qadın və uĢaqlar ilə müslimlər əlinə keçdi... Əl-Cərrah hakimin in arvadın ı, uĢaqların ı və nökərlərin i əsir ald ı. Onların 30 min d irhə m qiy mətləndirərə k satıĢa qoydular. Əl-Cə rrah ö z pulunu onlardan aldı və istefaya çıxandan sonra onları özü ilə apardı. Adamlar bu barədə də bir sıra mü lahizələr irəli sürdülər. Biri ―hakimin arvadın ı o, gözəlliy inə görə alıb‖- dedi, o birisi, ―varına görə alıb‖- söylədi, baĢqaları isə ―kö kcə xəzər əyanları nəslindən olduğuna görə alıb deyirdilər.‖ Əl-Cərrah bu söhbətləri eĢidib, həmin adamların yanına çağırd ı və dedi: ―o, qadın haqqında olan söz-söhbətləriniz mənə çatı. Mən onun nə gözəlliy inə, nə var-dövlətinə, nə də nəcabətli mənĢəyinə görə almamıĢam. Mən onu ərinə qaytarmaq istəyirə m və bunu öz Ģ əhərimdə edəcəyəm. Bu, bizim istəklərimizə uyğundur və bu məsələni mö minləri ə miri Ye zid ibn Əbd əl- Malikə‖ ya zdığım ya zdığım mə ktubda eyhamlı Ģ əkildə b ild irmiĢə m. Onda adamlar dedilə r: ―Allah sənin xeyirxahlığın ın əvəzini vərsin, ey əmir! Sənin gördüyün iĢ çox xeyirxah iĢdir‖ Sonra Əl-Cərrah Bə ləncər hakiminə a man vəriməsi haqqında fərman göndərdi və bildirdi ki, onun arvadını, var-dövlətin i, uĢaqlarını və qulluqçularını özünə qaytararaq, öz ölkəsinə hakim qoydu. Sonra Əl-Cərrah müslim qoĢunlarının baĢında Bələncər torpaqlarından Vabandar torpaqlarına gəldi. Orada bu vaxt 40 min ev var id i. Müslim qoĢunlarını yaxından görən əhali qorxdu və özləri üçün təhlükə hiss etdi. Bundan sonra sülh istədilər və Əl-Cə rrah ra zılıq verib onlardan ço xlu pul təzminat a ldı. Bundan sonra o, Sə məndərə yürüĢ etmə k qərara ald ı. Bu va xt ona Bə ləncər hakimindən mə ktub gəldi. O, ya zırdı: ― Ey ə mir! Mən də sənin mənə etdiyin yaxĢılığa yaxĢılıq ilə cavab vermək istəyirəm...Sənə bildirirəm ki, sənə qarĢı çox böyük xəzər ordusu gəlir ki, onu gücü qarĢısında dayanmaq s ənə çətin olacaq.. ‖ [Bundan baĢqa] dağ hakimləri də sənə qarĢı ç ıxıb lar. Mənim bu mə ktubum sənə yetiĢərsə, onu indi o lduğun yerə qayıdanadək özündə saxla. Mən sənin üçün və səninlə olan döyüĢçülər üçün qorxu çəkirə m‖. Əl-Cərrah ibn Abdullah Bələncər hakiminin məktubunu aldıqda ö z ordusunu topladı, yola çıxmaq haqda əmr verdi və onlar hərəkət etdilər. QoĢunlar onunlab birlikdə ə l-Kil 1 dağının ya macla rına kimi geri çə kildilər. 1 Əl-Küfinin ―əl-Kil‖ adlnadırdığı dağ Bil-bil çayının sağ yaxasında, Əfurca kəndi ilə Qonaqkənd arasında yerləĢən Kilit dağının adına uyğun gəlir. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|