43
banklar ilə əlaqəsi yoxdur, bu kassaları siz izn versəniz açarıq. Bu qanunda güzəşt
yoxdur və ola da bilməz. Bu banklar vasitəsilə cəmaətə böyük xidmət etmiş
olacağıq və kəndlərdə mülkü kreditlər açıb, cəmaətə müavinət edirik. Sizə
məlumdur ki, hasilat vaxtında kənd cəmaəti məsərət çəkirlər və pulsuzluqdan
varlılardan yüz, iki yüz, ta hətta mən bilirəm ki, üç yüz faizlə pul alırlar. Bir halda
ki, biz dörd faiz alıb, cəmaətin dadına çatacağıq, bizim fikrimiz ticarət və yaxud
mənfəət deyil, bu çastnı bankirlərin fikridir. Bizim fikrimiz ticarəti yoluna
salmaqdır. O səbəbə mən rica edirəm ki, bu maddələri oxuna-oxuna təsdiq edib,
bankın tez açılmasına izn verəsiniz. Lakin indi nəzarət edən yoxdur və cəmi
banklar başsız və nazirsiz qalıblar. Maliyyə naziri də kabinədə oturub onlara
nəzarət edə bilməz. Bu, o vaxt olar ki, o bankların canı dövlət bankı əlində olsun və
biz də hər günkü işlərini kontrol edək. Bu cəhətsə rica edirəm ki, tezlik ilə bu
məsələni bitirəsiniz, çünkü ingilislər gedəndə bizlə etilaf əmələ gətiriblər ki, rus
bankı öz əsasını itirib adi bank halına gəlmişdir.
Sədr - Nazirin izahatından sonra danışan yoxsa, 3-cü qiraətə şüru edəlim.
Kiçikxanov - 3-cü maddəni oxuyur.
Sədr - Danışan yoxdur. Hər kəs tərəfdar isə, əlini qaldırsın. Kim
bərəksdir? Kim səs verməyib? Lehinə 35, əleyhinə 1 səs, səs verməyən 5.
Əksəriyyət əsvat ilə keçir.
Kiçikxanov - 4-cü maddəni oxuyur.
Sədr - 4-cü maddəyə etiraz yoxsa səsə qoyuram. Kim tərəfdardır əlini
qaldırsın. Kəsrətilə keçir.
Kiçikxanov - 5-ci maddəni oxuyur.
Sədr - 5-ci maddəni səsə qoyuram. Etiraz yoxsa, hər kim tərəfdardır, əl
qaldırsın. Kim bərəksdir? Kim səs verməyib? Lehinə 32, əleyhinə yoxdur, səs
verməyən 7.
Səslər - Kvorum yoxdur.
Sədr - Var. Zalda yoxdurlar. Mən onda bir də səsə qoyuram. Kim
tərəfdardır. 5-ci maddəyə əlin qaldırsın. (Əllər qalxır) Kim bərəksdir? Kim səs
verməyib? (Əllər qalxır). 35 səs ilə keçir. Bəli, dalını oxuyun.
Katib - (Layihənin 6-cı maddəsini oxuyur).
Sədr - 6-cı maddəni səsə qoyuram. Əgərləri etiraz yoxsa. Kim tərəfdardır
əlin qaldırsın. (Əllər qalxır). Əksəriyyət əsvat ilə keçir. 7-ci maddəni oxuyunuz.
Katib - Layihənin 7-ci maddəsini oxuyur.
Sədr - 7-ci maddəni səsə qoyuram, əgər etiraz yoxsa. Hər kəs tərəfdardır,
əlini qaldırsın. Kəsrət əsvat ilə keçir. Dalını oxuyunuz.
Katib - 8-ci maddəni oxuyur.
Sədr - 8-ci maddəni səsə qoyuram, etiraz yoxsa, hər kəs tərəfdardır, əlini
qaldırsın. Əksəriyyət ilə keçir. Müsaidə ediniz. Burada maddələr çoxdur. 144
44
maddə var. Hələ səkkizin keçmişik. 132 kərə əl qalxıb düşəcək. Əgər parlaman razı
olsa, qruppa-qruppa, fəqərə-fəqərə oxunsun. Nakazda da var. Nakaz yol verir. Bəzi
paraları keçsin. Özünüz baxın. Əgərləri bu təklifə etiraz yoxsa, nakaz ilə... (Səslər -
"Nakaz üzrə olmaz?") Bəli? Olmaz. Etiraz edən varsa, danışan varsa, buyursun.
Əgər olmazsa öz qayəsilə... (Səslər - "Nakaz ilə düz olmaz") Qruppa-qruppa etmək
olar. Bəli. Çünkü, burada o tazələnirlər. (səs - "bab-bab"). Məruzəçi danışsın.
Ağabəyov - Burada sədr cənabları təklif etdi, doğrudan da bu təklif işi bir
qədər asanlaşdırır. 144 maddədir. Səsə qoysaq, bu cür getsə bir aya qurtarmaz. Bu
işi asanlaşdırır. Bu barədə bizim təcrübəmiz vardır. Məslisi-Məbusan qanun
layihəsini də bu cür eylədiniz. Nizamnamə də buna yol verir. Bir bab oxunsun.
Bunun maddələri barəsində sonra danışmaq olar. Sonra bir də səsə qoyular. Bu işi
asan edər.
Sədr – Məruzəçinin təklifini istəyirəm səsə qoyam. Bab-bab oxunsun. Bir
bab oxunur, içində maddələr vardır. Əgər hansı maddəyə etiraz olsa, o vaxt
müzakirə olsun, mübahisə olsun. Əgər məruzəçinin təklifinə razı olsanız, bunu səsə
qoyuram. Kim tərəfdardırsa, əlin qaldırsın. (Əllər qalxır). Əksəriyyətilə keçir. Bu
cür bab-bab oxunacaq. 9-cu babı oxuyunuz.
Katib - Layihənin 9-cu babını oxuyur.
Sədr - Bu layihənin əvvəlinci fəslinin, əvvəlinci babını səsə qoyuram. Hər
kim buna tərəfdardır, rica edirəm əllərini qaldırsın. Kim əleyhinədir? Kim səs
verməyir? Burada hamısı iştirak etməyir. Rica edirəm, həpsi iştirak etsin. Məclisə
rica edirəm danışmayasınız. Dübarə səsə qoyuram əvvəlinci fəslin birinci babına
kim tərəfdar isə əlini qaldırsın. Kim əleyhinədir? Kim səs verməyir? Ləhinə 34, səs
verməyən 6, əleyhinə yoxdur. Əksəriyyət rəylə bab keçir. İkinci qismi oxuyunuz.
Katib - 2-ci qismi oxuyur.
Sədr - səsə qoyuram. Əvvəlinci fəslin, ikinci babına kim tərəfdar isə rica
edirəm əlini qaldırsın. Əllərinizi endiriniz. Əksəriyyət yoxdur. Kyüster, zəngi
vurun.
Sədr -Dübarə səsə qoyuram. Əvvəlinci fəslin ikinci babının kim tərəfdarı
isə əllərini, rica edirəm qaldırsın. Müttəhidül rəy qəbul olunur. (Katibə) Mabədini
oxuyun.
Katib - Üçüncü babı oxuyur.
Sədr - Əvvəlinci babın 3-cü fəslini səsə qoyuram. Hər kəs tərəfdardırsa
əlini qaldırsın. (Əllər qalxır). Kəsrəti-əsvat ilə qəbul olunur. (Katibə) Dalını
oxuyunuz.
Katib (Bayram Niyazi) - Oxuyur.
Sədr - 2-ci babın əvvəlinci fəslini səsə qoyuram. Hər kəs tərəfdardır, rica
edirəm əlini qaldırsın. (Əllər qalxır). Kəsrəti-əsvat ilə qəbul olunur. (Katibə)
Oxuyunuz.