31
boshqa tashkilot yoki ayrim shaxslardan
keladiganlari esa
tashqi
hujjatlardir
.
Hujjatlar
mazmuniga ko
‘
ra
ikki turli bo‘ladi:
1)
sodda hujjatlar
– bir masalani o‘z ichiga oladigan hujjatdir.
Bularga ariza, e’lon, tilxat, kafolat xati va boshqalar kiradi;
2)
murakkab hujjatlar
– ikki yoki undan ortiq masalani o‘z ichiga
oladi. Bularga shartnomalar, ma’lumotnoma,
rejalashtirilgan hisobot
hujjatlari va boshqalar kiradi.
Mazmun bayonining shakli jihatidan
xususiy, namunaviy va
qolipli
(yoki trafaretli) hujjatlar farqlanadi.
Matnning o‘ziga xosligi, betakrorligi,
hamisha ham bir andozada
bo‘lmasligi, mazmun bayonining erkinligi
xususiy hujjatlarning
asosiy
belgilaridir (masalan, xizmat, so‘rov, iltimos, javob, kafolat, axborot
xatlari va shu kabilar). Bunday hujjatlarda ham muayyan doimiy tarkib
mavjud bo‘lsa-da, bevosita mazmun bayoni bir qadar erkin bo‘ladi.
Namunaviy hujjatlar
– boshqaruvning muayyan bir vaziyatlari
bilan bog‘liq, bir-biriga o‘xshash va ko‘p takrorlanadigan masalalar
yuzasidan tuzilgan matnlarni o‘z ichiga oladigan hujjatlardir.
Bularga
tavsiyanoma, ariza, e’lon, taklifnoma va boshqalar kiradi.
Qolipli hujjatlar
– odatda, oldindan tayyorlangan bosma ish
qog‘ozlariga yoziladigan hujjatlardir.
Bu tur hujjatlarga nisbatan
ko‘pincha «yozmoq» emas, balki «to‘ldirmoq» so‘zi ishlatiladi. Bularga
ish haqi yoki yashash joyi haqidagi ma’lumotnomalar, mehnatga
layoqatsizlik
varaqasi,
ayrim
dalolatnomalar,
xizmat
safari
guvohnomalari va boshqalar kiradi.
Tegishlilik jihatiga ko‘ra
Dostları ilə paylaş: