Азярбайъан республикасы
Boru kəmərlərinin çəkilməsi
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 2.4. Boru kəmərlərinin çəkilməsi
Izolyasiya işləri 2.4.1. Boru kəmərlərinin torpaq və atmosfer korroziya- sından mühafizəsi layihənin, işin icra və qəbul qaydalarının tələblərinə uyğun olaraq 54
-ə əsasən yerinə yetirilməlidir. 2.4.2. Boru kəmərlərinin təmizlənməsi, izolyasiyası və düzülməsi, bir qayda olaraq işin icra layihəsinə müvafiq mexa- nikləşdirilmiş konveyer üsulu ilə yerinə yetirilməlidir. 2.4.3. Boru kəmərlərinin korroziyadan mühafizə edilmə işləri müəssisə üzrə əmrlə təyin edilmiş və bu işlərin təhlükəsiz yerinə yetirilməsi qaydalarını bilən mühəndis-texniki işçinin rəhbərliyi altında aparılmalıdır. 2.4.4. Iş icraçısı işə başlamazdan əvvəl, boru kəmərlərinin təmizlənməsi, izolyasiyası və endirilməsi ilə məşğul olan fəhlələri bu işlərin təhlükəsiz aparılması üzrə istehsalat təlimatı ilə tanış etməlidir. 2.4.5. Izolyasiya-düzmə kolonunun (dəstəsinin) iş yerindən boru kəmərinin qaynaq edilməsi üzrə irəlidə işləyən quraşdırıcılar briqadasına qədər olan məsafə 1000m-dən az olmamalıdır. 2.4.6. Bütün izolyasiya materialları onların xarab olmasını, nəmlənməsini və çirklənməsini istisna edən şəraitdə saxlanılmalı və daşınmalıdır. 2.4.7. Boru kəmərlərini korroziyadan mühafizə etmək üçün istifadə edilən bütün materialların sertifikatı (onların keyfiyyətini təsdiq edən) və ya digər sənədləri olmalıdır. Belə sənədlər olmadıqda, laboratoriya sınaqlarının keçiril- məsi zəruridir. 2.4.8. Izolyasiya edilən boru kəmərləri, astarlama qatı çəkilməzdən əvvəl pasdan, torpaqdan, tozdan, nəmdən 132
(şehdən), hisdən və qaya parçalarından mexanikləşdirilmiş üsulla təmizlənməlidir. Astarlama və izolyasiya işlərinin yağışda, qarda, dumanda, toz qasırğasında, güclü küləkdə aparılması qadağandır. 2.4.9. Tətbiq edilən izolyasiya materiallarından asılı olaraq bitumlu və ya yapışqanlı astarlardan istifadə edilə bilər. Yapışan lentdən olan örtüklər üçün yapışqanlı və ya bitumlu- yapışqanlı astarlardan istifadə edilməlidir. Astar quru səthə hamar (düz) qatla, (buraxılmış boş yer olmadan,laxtasız, yığıntısız və qovuqsuz) çəkilməlidir. 2.4.10. Bitumlu astar susuzlaşdırılmış 1V markalı bitum və aviasiya benzinindən 1:2 nisbəti ilə hazırlanır. Yay vaxtı avtomobil benzinindən istifadə edilməsinə icazə verilir. Etilləşdirilmiş benzindən istifadə edilməsi qadağandır. 2.4.11. Bitum-rezinli mastikanın yolda bituməridən qur- ğularda və ya səyyar qazanlarda hazırlanması lazım olan halda mexaniki qarışdırılma tətbiq edilməlidir. 2.4.12. Bitumlu mastikanın texniki şərtlərə və ya bu məqsəd üçün ayrılmış meydançada işin aparılması təlimatına uyğun hazırlanmasına icazə verilir. Meydança hamar (düz) yerdə seçilməli, rahat girişi və yaşayış sahələrindən 200m-dən, taxtadan olan tikili və anbarlardan 50m-dən, elektrik ötürücü xətlərindən 30m-dən az olmayan məsafədə yerləşdirilməlidir. Bu meydançada 2 və daha çox qazanlar yerləşdirilərsə, onların aralarındakı məsafə 5m-dən az olmamalıdır. 2.4.13. Bituməridən qurğuya gedən elektrik kabeli müvafiq qaydalara uyğun çəkilməlidir. Bitum əridən qazandan 5m radiusda quru otlar təmizlənməlidir. Meydança müntəzəm olaraq zibildən, kağız- lardan və digər tullantılardan təmizlənməlidir. 133
2.4.14. Astar bitum qızdırılan yerdən 50m-dən az olmayan məsafədə hazırlanmalıdır. Bitum 70 0 C-dək
qızdırılmalıdır. Bitum benzinə tökülməlidir, əksinə yox. 2.4.15. Izolyasiya işləri aparılan yerə bitum mastikası xü- susi bitumdaşıyanlarla və ya qızdırıcı qurğusu olan səyyar qazanlarla daşınmalıdır. 2.4.16. Bitum mastikası bituməridən qurğudan boşaldıl- mazdan əvvəl şlanqın və bitum borusunun etibarlı bərkidilməsi yoxlanılmalıdır. Mastikanı bituməridən qurğudan bitumdaşıyana boşaldan zaman yanıqalmanın qarşısını alan tədbirlərə əməl olunmalıdır. Şlanqın borucuğa birləşən yerinin yaxınlığında dayanmaq, şlanqın ucunu əllə tutmaq və doldurma səviyyəsini sisternin açıq lyukundan müşahidə etmək qadağandır. Tullanışın baş verməməsi üçün şlanqın ucu sisternin lyu- kunun yaxınlığında bərkidilməlidir. 2.4.17. Bitumun benzinlə qarışdırıldığı yerdən 50m-dən az olmayan radiusda açıq oddan istifadə etmək qadağandır. 2.4.18. Bitum mastikasının hazırlandığı, təmizləndiyi, izolyasiya edildiyi və boru kəmərinin buraxıldığı iş yerinin işıq- landırılması [211]-ə uyğun olmalıdır. 2.4.19. Astarların və benzinin, habelə onların qablarının yanğından təhlükəsiz və ventilyasiyası olan otaqlarda saxlanıl- masına yol verilir. 2.9.20. Izolyasiya materialları mastika hazırlanan yerdən 25m-dən yaxın olmayan məsafədə çardaq (talvar) altında yığılmalı, bu materialların və yanacağın ehtiyatları isə növbəti yükləməyə qədər qazandan 5m-dən yaxın olmayan məsafədə yerləşdirilməlidir. 2.4.21. Qaynar bitum mastikasından yanıq almadan işlə- mək üçün izolyasiyaçı xüsusi geyimdə (havadan asılı olmayaraq) işləməlidir (brezent gödəkçə və şalvarda, dəridən çəkmədə, boğazlı brezent əlcəklərdə). 134
2.4.22. Benzin, astarlama və ya qaynar bitum tökülmüş yerlər dərhal torpaqla örtülməlidir. 2.4.23. Polimer plyonkadan (nazik təbəqə) istifadə edilən zaman plyonka və astarlama saxlanılan yerlərdə, habelə izolyasiya maşınının yaxınlığında açıq oddan istifadə etmək və siqaret çəkmək qadağandır. 2.4.24. Polimer lentlər qızdırılan bağlı otaqlarda 30 0 C-dən artıq olmayan temperaturda və qızdırıcı cihazlardan 1m-dən az olmayan məsafədə saxlanılmalıdır. 2.4.25. Boru kəmərlərinin şüşəgişlə (stekloruberoid) izol- yasiya işləri üçün yerli şəraitə uyğun olaraq təhlükəsizlik texnikası təlimatı tərtib edilməlidir. 2.4.26. 99
-a əsasən şüşə lifinin tozunun işçi zonanın havasındakı qatılığı 4mq/m 3 -dən artıq olmamalıdır. 2.4.27. Şüşəgişlə işləyən zaman işçilər müvafiq xüsusi geyim və digər mühafizə vasitələri tətbiq etməklə işləməlidirlər. 2.4.28. Şüşəgiş rulonu bilavasitə izolyasiya maşınının makarasına keçirilməzdən əvvəl açılmalıdır. Şüşəgişin əllə sarınması qadağandır. 2.4.29. Şüşəgiş rulonunun daşınması və düzülməsi (yığıl- ması) zamanı qablaşdırma kağızı zədəli olmamalıdır. Rulonu nəqliyyat vasitələrindən tullamaq (atmaq) qadağandır. 2.4.30. Şüşəgişlə işləyən zaman mühafizə olunmamış əllərlə ona toxunmaq, onun üstündə oturmaq və ya uzanmaq,habelə bilavasitə iş yerində qida və içməli su qəbul etmək qadağandır. Qida məhsulları və içməli su izolyasiya maşınından və şüşəgiş rulonundan 50m-dən az olmayan məsafədə saxlanılmalıdır. 2.4.31. Boru kəmərlərinin izolyasiya örtüyünü mexaniki zədələnmələrdən qorumaq üçün, həmçinin «qaynar» sahələrdə möhkəm çürüməyən rulon şəklində olan materialdan
(PDB-polimeriodeqtebitum, PRDB-
135 polimerrezindeqtebitum, brizol, şüşə-ruberoid, hidroizol və izol) xarici sarğı kimi istifadə edilməlidir. Qayalı, daşlı və çınqıllı, həmçinin quru nahamar torpaq- larda izolyasiya edilmiş, sarğılı boru kəmərləri xəndəyin dibindəki nahamar çıxıntıların üzərinə 10sm-dən az olmayan qalınlıqda yumşaq torpaq tökməklə yerləşdirilməli (düzülməli) və boru kəmərinin yuxarı hissəsinin üzərinə 20 sm həmin torpaqdan tökülməlidir. Mühafizə sarğısı örtüyə kip (boşluqsuz, qırışsız və bükük- süz) yapışmalıdır. Sarğının qurtaracağı növbəti lentin başlanğıcı ilə 10 sm-dən az olmayaraq örtülməli və yapışdırıcı ilə yapışdırılmalı və ya bandaj ilə (qurşaq) bərkidilməlidir. 2.4.32. Su maneələri, dəmir yolu və avtomobil yolları ilə kəsişən keçidlərdə izolyasiya örtüyünü mexaniki zədələnmədən mühafizə etmək üçün ikiqat çəkilmiş rulon materialdan olan sarğıdan və futerləmədən (taxta reykalar və b.) istifadə edilməlidir. 2.4.33. Izolyasiya işlərinin keyfiyyətinə nəzarət 54
-ə uyğun aparılmalıdır. 2.4.34. Astarlamanın çəkilməsinin keyfiyyəti xarici baxışla boşluqların, yığılmaların və qovuqların olmamasını yoxlamaqla aparılır. 2.4.35. Yapışqan polimer lentdən olan izolyasiya örtüyü- nün eni və həmçinin sarğısı kipliyə (germetikliyə) və bütünlüyə yoxlanılmalıdır. Əgər sarğı tamamilə yapışmış olarsa, kiplik (germetiklik) kafi hesab edilir. Örtüyün bütünlüyü (tamlığı) defektoskopla yoxlanılmalıdır. 2.4.36. Defektoskop işə salınmazdan əvvəl yerləbirləşdiril- məli və iş vaxtı yerləbirləşdirmənin vəziyyətinə diqqət yetirilmə- lidir. 2.4.37. Defektoskopun gövdəsində gərginliyin olması aşkar edilərsə, o dərhal işdən çıxarılmalı və təmirə verilməlidir. 136
|