Bugungi kunda AQSHda korporatsiyalarning
ikkita asosiy
luri
tarqalgan. Birinchi holatda guruhning birlashtiruvchi yadrosi
sifatida
bank xoldingi bo‘lsa, ikkinchida — ishlab chiqarish-texnologik
tizimi1.
Mazkur guruhlaming xususiyatlari vertikal tarkibning gorizontaldan
ustunhgi. Konsern bosh kompaniyasi guruhning ko‘plab
firmalariga
nisbatan onalik firma sifatida namoyon bo'lib, ularning ishlab chiqarish
va moliyaviy faoliyatini kapitalidagi ishtiroki vositasida nazorat qiladi.
Ko‘pgina farqlarga qaramasdan, amerika k^oratsiyalarini ko'pgina
umumiyliklar birlashtiradi:
— кофогаНу biznes amerika modelining xususiyati iqtisodiyotning
moliyaviy va ishlab chiqarish sohalarini qat’iy ajratish tamoyilidir.
Shu munosabat bilan, amerika iqtisodiyotidagi
integratsiya jarayon-
larining muqarrar xususiyatlari sanoat va moliviy sohalaming yaqinroq
munosabatlarda bo‘lishi oldida turgan to‘siqlarni bartaraf etish masalasi
qo‘yilishi, korporativ boshqaruvda yirik moliyaviy muassasalaming rolini
oshirish hamda keyinchalik banklar
va sanoat kompaniyalaridan
konglomeratlarni shakllantirish;
— Amerika davlatining iqtisodiy siyosati «antitrest qonunlari»ga
qaramasdan bank tizimlarining sanoat tizimlari ustidan nazorat
o‘matishning nafaqat oldini oldi, balki ushbu jarayonga ko‘maklashdi.
Hozirgi kunda sanoat korporatsiyalarining
aksiya paketlari bank
monopolistlari qo‘llarida etarli darajada.
Bu banklarga кофога1з1уа siyosatiga bevosita ta ’sir ko'rsatishi
imkonini beradi (nafaqat soliq tizimi bo‘yicha maslahat faoliyatini
o‘tkazish bilan c-hegaralanib qolmay).
Banklar tizimini rivojlantirishga yo‘naltirilgan
Germaniya modeli
mamlakatlarning sanoatni rivojlanishning dastlabki davrida qo‘shimcha
moliyaviy resurslarga ehtiyoji katta boMgan ammo ularni moliyaviy-
kredit tizimisiz mustaqil ravishda tuzishga qodir bo'lmagan. Bir tomon-
dan bu sanoat ishlab chiqarishda rentabellik darajasi o‘z
foydasini
reinvestitsiya qilish hisobiga mustaqil rivojlanish uchun etarli bo‘lmagan.
Boshqa tomondan ushbu mamlakatlar uchun tarixan moliyaviy bozorlar
rivojlanishining past darajalari hos bo‘lgan.
Shuning uchun sanoat кофога1Б1уа1а11 aholi o'rtasida aksiyalar
emissiyasi orqali qo‘shimcha kapitallami
akkumulyatsiya qila olma-
ganlar.
Dostları ilə paylaş: 
