Bakı Məişət tullantılarının yandırılma ilə emalı zavodunun tikintisi və istismarı

  Buxarlanmanı və boruların təbii dövriyyəsini müəyyənləşdirmək üçün borular  və 
örtük divarları vasitəsilə sorulan istilik axını; 
  Termal güclərini öyrənmək üçün oda davamlı materialların temperaturu; 
  Müxtəlif yanma şərtlərində boylerin davranışı (yanacaq növü, artıq hava, hava 
temperaturu, birinci və ikinci hava nisbəti); 
  Yüklənmə hissəsində boylerin keyfiyyət göstəriciləri; və 
  Boyler çirklənməsinin plyonka divarlarına termal ötürülməsinə təsiri. 
 
Bu  cür  proqram  təminatı,  nəticə  dəqiqliyi  və  hesablama  vaxtı  arasında  ən  yaxşı 
güzəşti  verən  mütləq  həcm  metoduna  əsaslanır.  Bütün  bərabərliklər  yanaşı  kamera  və 
divarların  təsirini  nəzərə  almaqla  hər  bir  mütləq  elementlər  üçün  həll  olunur.  Bu  model 
sobada baş verən bütün fiziki halları hesaba alır: 
  Çalxantılı axın; 
  yanma; 
  radiasiya, konveksiya və diffuziya vasitəsilə termal ötürmə. 
 
Yanma hesablama modeli  
İstifadə  olunan  yanacağın  növündən  asılı  olaraq  müxtəlif  yanma  modelləri  tətbiq 
olunur. Yanmanın baş verdiyi hər bir yerdə, kimyəvi reaksiyanın spesifik istiliyi əsasında 
isti  hər  bir  həcmdə  hesablanır.  Tullantıların  yandırılması  məqsədilə,  Podratçının  geniş 
təcrübəsinə əsaslanaraq praktiki bağlantılar ilə güclü şəkildə dəstəklənir. 
Radiasiya  modeli.  Tüstü  qazlarının  və  onun  hissəciklərinin  radiasiya 
xüsusiyyətləri  müxtəlif  qazların  parçalanmasından  (HOTTEL  metodu)  istifadə  etməklə 
nəzərə  alınıb.  İnteqrasiya  metodu  statistik  metoda  (Monte  Carlo  tipi)  əsaslanır.  Bu 
modellər radiasiya enerjisinin sorma, emissiya və diffuziya imkanlarını təxmin edə bilər. 
Belə proqram təminatından əldə edilən nəticələr aşağıdakı məqsədlər üçün istifadə 
olunur: 
 
Qalma  vaxtını,  çalxantılılıq  və  temperaturu  sobadakı  tüstü  qazları  yolları  ilə 
yanaşı    yoxlamaq.  Bütün  bu  parametrlər,  yanmanın  keyfiyyəti  və  stabilliyi, 
qazlı  və  yanmamış  hissəciklər,  dioksinlər  və  furanlar  yaranması  ilə  birbaşa 
əlaqəli  olduğundan,  bu  hesablamaların  nəticələrini  nəzərə  almaqla,  sobanın 
dizayn və işləmə şərtlərini optimallaşdırmaq çox vacibdir.  
 
 
Sonuncu  dəfə  hava  verilməsindən  sonra  ən  azı  2  saniyədən  çox  olmaqla 
parametrləri 
hesablayarkən, 
tüstü 
qazlarının 
850°C-dən 
çox 
olan 

---

temperaturlarda  qalma  müddətinin  mütəmadi  yoxlanılması.  Yardımçı 
yandırıcının avtomatik başlamasını və qaydalara uyğunluğu təmin etmək üçün 
daxili  qıfıllanma  (bağlanma)  ardıcıllığı  təmin  olunub.  Müvafiq  temperatur 
nümunələri  ilə  spesifik  ölçmə  başlama  vaxtı,  sobada  yerləşən  daimi 
termoelementlərə  divar  radiasiyanın  potensial  effektini  nəzərə  almaq  üçün 
zəruri olan müxtəlif yüklərdə həyata keçiriləcək. 
 
 
SNCR reagent buraxma üçün  forsunkaların  yerləşməsinin təkmilləşdirilməsi. 
Bu məqsəd üçün CFD proqram təminatı ideal seçimdir, Azot oksidləri (NOx) 
reaksiyası  temperaturun  dar  çərçivəsində  tüstü  qazlarının  qalma  müddətinə 
qarşı  çox  həssasdır.  Forsunkaların  iki  rampası  sobanın  müxtəlif 
hündürlüklərində  yerləşdirilirb  və  boyler  yükündən  asılı  olaraq  ən  münasib 
rampanın  seçilməsi,  reagent  injeksiya  nöqtəsinin  optimal  temperatur 
pəncərəsində  qalmasını  təmin  etmək  üçün  avtomatik  olaraq  həyata  keçirlir. 
Forsunka  yerinin  optimallaşdırılması  karbamid  injeksiyası  ilə  yanaşı  əmələ 
gələn  N2O-nun  yaranmasını  azaltmaq  üçün  zəruridir.  Yandırma  şəraitlərinin 
qurğusunda  maksimum  dəyişkənliyə  şərait  yaratmaq  üçün,  başlama  vaxtı 
tikinti sahəsində quraşdırılacaq növbəti yerlərlə bağlı şərt möbcuddur. 
 
 
Yanma parametrlərinin ən yaxşı idarəsini və bütün hallarda təhlükəsiz işləmə 
şəraitlərini  təmin  etmək  üçün  sobadakı  temperatur  sensorlarının  ən  münasib 
yerinin müəyyənləşdirilməsi. 
 
Əksinə yardımçı hava forsunkalarının yeri əsasən yanma şərtləri ilə bağlıdır və ona 
görə də spesifik geniş miqyaslı laboratoriya testləri ilə yanaşı Podratçının geniş təcrübəsinə 
əsasən əldə olunan nəticələrə əsaslanır.  
  Boyler üçün tipik temperatur aşağıdakı kimidirr: 
  kamera çıxıntısı 
  
          880ºC 
  Konvektiv toplusu daxil olan  
650ºC 
  superqızdırıcı II  daxil olan             560ºC 
  superqızdırıcı I  daxil olan    
400ºC 
  ekonomikser daxil olan  
 
330ºC 
  ekonomikser xaric olan  
 
190ºC 
 

---

Yüksək  iş  göstəricilərinə  nail  olmaq  üçün,  korroziyaya  davamlı  materiallar  və 
müxtəlif  isitilik  dəyişdirən  səthlərin  yerləşməsi  baxımından  boyler  mütəmadi  inkişaf 
etdirilməlidir.   
Dioksinlərdən  öncə  yaranan  maddələrin  parçalanması  yanma  havasının  son 
injeksiyasından  sonra  oksigenin  minimum  6%-i  ilə  ən  azı  2  saniyə  müddətində  tüstü 
qazlarının  temperaturunun  850ºC  -ni  keçməsini  təmin  etməklə  əldə  olunur.  250ºC-300ºC 
temperaturlarında yenidən formalaşan dioksinlərin boylerin ekonomikser bölməsində tüstü 
qazlarının  optimal  temperaturunda  minimum  2  saniyə  qalma  müddətini  təmin  etməklə 
minimuma  endirilir.  SNCR  üçün  orta  optimal  temperatur  850ºC  -  1100ºC  dərəcə 
arasındadır.  
Temperaturun  əksinə  SNCR  səmərəliliyi  profili  göstərir  ki,  qısa  dəyişiklikli 
temperaturda karbamidin səmərəliliyi ammoniumdan daha yaxşıdır.  Ammoniumdan deyil, 
quru  karbamiddən  istifadə  olunmasının  üstünlüyü  ondan  ibarətdir  ki,  karbamid  əl  ilə 
işlənməsi  mümkün  olan  qeyri-  toksik  məhsuldur  və  ammoniuma  nəzərən  aşağı  risk  və 
aşağı xərclə saxlana bilər. 
 
4.8.4.Yanma nəzarəti  
Əksinə hərəkət edən soba çərçivəsi tullantının yanması ilə bağlı özünü doğrultmuş 
texnologiyadır və digər soba çərçivələri növləri ilə bağlı olan yanma problemlərini daşımır. 
Belə olduqda yanma şərtləri çox yaxşı olur və infra qırmızı kameranın bütün vaxtlar üçün 
quraşdırılmasına  ehtiyac  yoxdur.  Bununla  belə  bu  sobanı  müşahidə  etmək  üçün  infra 
qırmızı pirometr quraşdırılır. 
Yanma  sobasının  ilkin  quraşdırılması  zamanı  əgər  zəruri  olarsa  soba  daxilində 
infra-qırmızı kameranın quraşdırılması üçün şərt var.  
Yaxşı  müşahidə  və  yanmaya  nəzarət  tətbiq  olunan  və  podratçı  tərəfindən  tikilmiş 
son zavodlarda özünü doğrultmuş nəzəriyyə əsasında əldə olunacaq.  
İnfra-qırmızı  pirometr  tüstü  qazları  temperaturunu  müşahidə  etmək  üçün  istifadə 
olunur,  yanmaya  nəzarət  üçün  isə  siqnaldan  istifadə  olunur.    Bu  çox  sadə  və  etibarlı 
sistemdir və yanma nəzarəti dövriyyəsi üçün istifadə olunur.  
Yanma  prosesi  yanma  diaqramı  limitlərində  verilən  buxar  axın  nöqtəsi  vasitəsilə 
idarə  olunacaq.  Müvafiq  hava  axınına  nəzarət  dövriyyələri  və  soba  çərçivələrinin  sürət 
rəqəmlərindən istifadə etməklə, dib külündə yanmamış karbonun 3% maksimum səviyyəsi  
əldə olunur. Tullantının keçməsi doldurucu sürətinin yanma diaqramı limitləri çərçivəsində 
və soba çərçivə nəzarət sistemi vasitəsilə nəzarət olunacaq. 

---