Baki avrasiya universiteti NİĞde üNİversitesi



Yüklə 4,88 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/204
tarix23.01.2018
ölçüsü4,88 Mb.
#22347
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   204

IV 

III. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu 

 



ÖN SÖZ 

Büyük  gayret  ve  fedakârlıklarla,  örnek  nitelikte  bir  uyum  ve  dayanışma  sonucunda  Uluslararası 

Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu’nun üçüncüsünü gerçekleştiriyoruz.   

İlkini  üç  yıl  önce  Üniversitemizin  ev  sahipliğinde  Niğde’de  düzenlediğimiz  Uluslararası  Türk 

Dünyası  Araştırmaları  Sempozyumu’nun  ikincisi  Kazak  Kızlar  Devlet  Pedagoji  Üniversitesi’nin 

organizasyonuyla Kazakistan’ın başkenti Almatı’da gerçekleştirildi.  

Bu  yıl  kadim  Türk  yurdu  Azerbaycan’da  Bakü  Avrasya  Üniversitesi’nin  ev  sahipliğinde 

düzenlediğimiz Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu’nu her yıl farklı bir bağımsız ya 

da özerk Türk Cumhuriyeti’nde düzenlemeyi planlıyoruz. Bu yolla Türk dünyası üzerine çalışmalar yapan 

bilim  insanlarını  Türk  coğrafyasının  farklı  yerlerinde  bir  araya  getiren,  güçlü  bağlarla  ve  iletişim 

kanallarıyla birbirine bağlı bilim insanlarının oluşturduğu büyük bir akademik platform ortaya çıkarılmış 

olacaktır. 

Sempozyumda  Türk  Dünyasını  ilgilendiren  her  türlü  konunun  akademik  düzeyde  tartışılması, 

sorunlara  çözüm  üretilmesi  ve  ortak  projelerin  geliştirilmesine  zemin  hazırlanması  amaçlanmaktadır. 

Oluşacak  sinerji  ve  ortaya  çıkacak  netice  ile  Türk  Dünyasını  ilgilendiren  her  konuda  nitelikli  bilgi 

üretimine katkı sağlanmış ve yeni bakış açıları sunulmuş olacaktır. 

Uluslararası  Türk  Dünyası  Araştırmaları  Sempozyumu’nun  bu  yıl  Bakü’de  düzenlenmesi  Türk 

Dünyasına  yönelik  yapılan  bilimsel  çalışmalar  tarihi  açısından  da  ayrı  bir  önem  arz  etmektedir.  İçinde 

bulunduğumuz yıl, Türk Dünyasının ortak bilimsel çalışmaları ve Türklük bilimi çalışmaları açısından bir 

dönüm noktası niteliği taşıyan Bakü Türkoloji Kongresi’nin 90. Yıldönümüdür.   

1926 yılında Bakü’de gerçekleştirilen, Bakü Türkoloji Kongresi’nden 90 yıl sonra aynı coğrafyada, 

benzer  amaçlarla  Türk  Dünyasının  birçok  bölgesinden  gelen  birbirinden  değerli  bilim  insanlarıyla  bir 

arada olmak bizler için büyük bir mutluluk vesilesidir.  

Bu duygularla, III. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu’nun beklentilere cevap 

verecek  sonuçlar  doğurmasını  ve  Türk  Dünyasının  sorunlarına  bilimsel  çözümler  üretilmesine  katkı 

sağlamasını diliyor, saygılar sunuyorum. 

Prof. Dr. Adnan GÖRÜR 

Niğde Üniversitesi Rektörü 

 

 



VI 

III. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu 

 



АЛҒЫ 

Баршаларыңызға Ер-түріктің бесігі атанған қасиетті Тұран жерінен жалынды сәлем! 

Бүгінгі күні тұтаса бас қосуымыз бүкіл Түркі дүниесінің даңқын асқақтатып отыр. Бұл жиын 

Түркі  халықтарының  бірлігін  нығайтатын,  халықтар  арасындағы  татулық,  бірлік  пен  ынтымақ-

тастықтың  әлеуетін  арттырып,  түркі  халықтарының  бай  мәдени-тарихи  мұрасын  насихаттау 

жұмыстарын  жандандыратын,  түркітілдес  мемлекеттердің  халықаралық  сахнада  біріккен 

ұстаныммен пікір алмасуына мүмкіндік беретін келелі кеңеске айналды. 

2014 жылы Түркияның Нийде қаласында өткізілген І Халықаралық түркі әлемі зерттеулері 

симпозиумы  түркі  әлемін  жаңғыртудың  өзіндік  бастамасы  болды.  Нийде  университетінің, 

М.Ақмулла  атындағы  Башқұрт  мемлекеттік  педагогикалық  университетінің  және  Қазақ 

мемлекеттік  қыздар  педагогикалық  университетінің  арасындағы  өзара  бірлескен  ынтымақтастық 

келісім-шарты  негізінде  ұйымдастырылған  алғашқы  симпозиум  жоғары  деңгейде  өткені  белгілі. 

Әлемнің  18  мемлекетінен  келген  ғалымдардың  қатарында  Қазақстан  Республикасының  10  іргелі 

жоғары оқу орнынан 130-ға жуық ғалымы болып, түркі әлемінің тарихы мен танымын зерттеуге өз 

ғылыми  еңбектерін  ұсынды.  Олардың  даму  көшіне  айтарлықтай  үлес  қосқандарын  зор 

мақтанышпен атауға болады. 

Өткен  жылы  Бөрілі  байрақты  Көк  Түркінің  өкілдері  Орталық  Азияның  жауһары  Алматы 

төрінде  бас  қосып,  түркі  дүниесінің  тұтастығын  сақтау,  түбі  бір  мәдениетіміз  бен 

руханиятымызды зерттеп-зерделеуді қолға алу, түркі әлемінің әлеуетін арттырып, оның орнықты 

дамуына мүмкіндік жасау мәселелерін көтерді. Көп дүние талқыға түсіп, зерттелді. Түркі әлемінің 

ғалымдары пікірлерін ортаға тастап, тәжірибелерімен алмасты.  

3000  жылдық  тарихы  бар  үлкен  өркениет  Түркі  әлемі  өзгелермен  салыстыруға  келмейтін, 

Батыс  пен  Шығыстан  бөлек  дара  қоғам.  Бай  рухани  құндылықтарымен  өрілген  ерекше 

мәдениеттің ошағы. Түркілердің руханиятын, ержүректілігін, даралығы мен тектілігін толығымен 

бойына сіңірген Ұлы Дала елі Қазақстан бұл өткен тарихын әспеттеп, барынша қадірлеп келеді.  

 Баршамызға  ортақ  түркі  мәдениеті,  әдет-ғұрпы,  тарихы,  жалпы  мұрасы  жаһанданудың 

ыстық  алабымен  бетпе-бет  келіп  тұрғанын  жасыруға  болмайды.  Ғалымдардың  алдында 

бабаларымыздың  ұлы  мұрасының  мән-мағынасына  бойлап,  заманауи  тұрғыдан  терең  зерттеп, 

зерделеп, жіктеу, оларды жарияға шығару, әр деректердің басын қосып, бүтін қылу өте ауқымды, 

соқпағы мол, қиын шаруа екенін мойындаймыз. Қазіргі қолда бар деректер, бәрімізге ортақ түркі 

тілі, аспан астындағы таңбалар, мұражайлар Түркі әлемін өз дәрежесінде мәртебелеп тұрған жоқ. 

Көптеген жәдігерлер жердің қойнауында, әлі зерттелмеген күйде жатыр.  

Дегенмен, «Бірлік бар жерде тірлік бар» демекші, осындай ірі талқылауларымыз ежелгі ата 

мұрамызды зерттеуге, тануға, насихаттуға, олардың інжу-маржандарын өскелең ұрпаққа жеткізуге 

кеңінен  жол  аша  түсетіні  сөзсіз.  Ортақ  тарихымыз  бен  түбімізді  зерделеу  баршамызға  керек  ең 

зәру қажеттіліктен туындап отыр. Бұл бабалар аманатына деген адалдық. 

 Бағыты  мен  мақсаты  айқын  басқосу  түркі  әлемінің  рухани  бірлігін  нығайтуды,  мәдени-

рухани  құндылықтарды,  тарихи  жәдігерлерді  зерттеуді  дамытуға  үлес  қоспақ.  Осы  өте  маңызды 

ғылыми бастамамыз, симпозиум жұмысы өміршең әрі табысты болсын демекпін.  

Өткен  ғасырлардың  ғалымдары,  түркітанушылар  ұраны  Көкбөрі  түркілердің  бай  мұрасын, 

мәдениеті мен болмысын қал-қадірінше айтып кетті. Өмірден өткен түркілердің ұлылығын, асқан 

данышпан  болғанын  сонау  грек  тарихшысы  Геродот,  120  жыл  бұрын  Орхон-Енисей 

жазбаларының  құпия  сырын  ашқан  дат  ғалымы  Вильгельм  Томсен  әлемге  паш  етті.  В.Радлов, 

Л.Гумилев, А.Марғұлан, К.Акишев, К.Байпақовтар бізге түркілердің ат құлағында ойнаған жаугер 

халық  екенін  жеткізді.  «Түркілердің  тағы  бір  ерекшелігі  өзге  елдер  сияқты  өздері  жаулап  алған 

жердегі  халықтарды  жаппай  қырып-жойып,  геноцид  жасаған  жоқ.  Себебі,  түркілер  алдымен 

үлкенді  сыйлап,  аруаққа  тағзым  еткен  және  зұлымдық  дегенді  білмейтін  табиғат  діні  Тәңірге 

табынса,  соңынан  адамды  ұлты  мен  нәсіліне  бөлмей,  барлығын  ағайын  деп  қарайтын  мұсылман 




Yüklə 4,88 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   204




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə