BəXTİyar vahabzadə seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ İKİ Cİlddə 2/2 CİLD

________________Milli Kitabxana______________ 
81 
 
Dərdimiz dinirsə bir sazın üstə.  
Şəhriyar yaralı misralardan,  
Körpü salmadımı Arazın üstə?!  
Bu taydan o taya axışdı sel tək  
Gözə görünməyən könül telləri.  
Bu selin önünü nə çay, nə dirək,  
Kəsə bilməmişdir yüz ildən bəri.  
Ağalar bilmədi birdir bu torpaq  
Təbriz də, Bakı da - Azərbaycandır,  
Bir elin ruhunu, dilini ancaq  
Kağızlar üstündə bölmək asandır.  
Böl, kağız üstündə, böl, gecə-gündüz,  
Torpağın üstünə dirəklər də düz,  
Gücünü, əzmətini tök də meydana,  
Qoşundan silahdan sədd çək hər yana.  
Torpağı ikiyə bölərsən, ancaq  
Çətindir bədəni candan ayırmaq!  
Ayırmaq kimsəyə gəlməsin asan,  
Bir xalqın bir olan dərdi-sərini.  
O taydan bu taya Mustafa Payan  
Oxuyur Vahidin qəzəllərini.  
Dolandı zəmanə, döndü qərinə,  
Şairlər od tökdü yenə dilindən.  
Vurğunun o həsrət nəğmələrinə  
Şəhriyar səs verdi Təbriz elindən:  
"Heydər baba, göylər qara dumandı.  
Günlərimiz bir-birindən yamandı.  
Bir-birizdən ayrılmayın, amandı,  
Yaxşılığı əlimizdən aldılar,  
Yaxşı bizi yaman günə saldılar.  
Bir uçaydım bu çırpman yelinən,  
Qovuşaydım dağdan aşan selinən,  
Ağlaşaydım uzaq düşən elinən,  
Bir görəydim ayrılığı kim saldı,  
Ölkəmizdə kim qırıldı, kim qaldı". 
 
1959 
  
 
  

---

________________Milli Kitabxana______________ 
82 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
("Gülüstan" poemasının II hissəsi) 
 
Məhəmməd Cöhrəqanlıya 
1 
Zərurət görmədim təsadüf qədər  
Məqsədə yönəlir bu başsız axın.  
Məndən rica etdi bir vətənsevər
*
  
Yazım davamını mən "Gülüstan"ın. 
 
Yazmışdım mən onu düz qirx il qabaq.  
O vaxtdan bu yana çox sular axdı.  
Arazın suyunda enib-qalxaraq  
Ürəkdə bəslənən arzular axdı. 
 
Torpağa düşmədi apardı yellər  
Arzu toxumları sulara düşdü.  
Yandı, pərşələndi həsrət könüllər  
Yenə bu minvalla illər ötüşdü... 
 
"Gülüstan" adicə haraydı, haydı  
Qulaqlar kar olur biz qışqıranda.  
Mən onu yazanda şalı zamanıydı,  
Başqa bir zamandır indi İranda. 
 
Millət qarşılaşdı başqa yasaqla  
Çəkdi imtahana böcək, quşları.  
Üsullar dəyişdi, gedən bıçaqla,  
Gələn pambıq ilə kəsdi başları. 
 
 
                                                 
*
 İshaq Ozan oğlu nəzərdə tutulur. 
 
 
İSTİQLAL 

---

________________Milli Kitabxana______________ 
83 
 
 
Dünya çalxalandı, sular duruldu  
Tərsinə dolandı əsrin məhvəri.  
Zaman hökm elədi, vaxt hakim oldu  
Ayağa qaldırdı qul millətləri. 
 
Qullar silahlandı qəzəbdən, kindən  
Ayıra bildilər dumandan sisi.  
Qovdu ağasını məmləkətindən  
Kölə Afrikanın kölə zəncisi. 
 
Göyə dirək oldu amanım, ahım,  
Halalca haqqımız bizdən yan qaçar.  
Zəncinin baxtmı açan Allahım  
Bəs mənim bəxtimi nə zaman açar? 
 
Yaman uzun çəkdi hökmü bu qəsdin,  
Ayrılıb ikiyə döndü bir Vətən.  
"Gülüstan" adlanan bu ifritənin  
Kağızı, qələmi nədəmniş, görən? 
 
O kağız, o yazı yumdu gözləri  
Yanan ürəklərdə od külə döndü.  
Bizim aramızda o gündən bəri  
"Gülüstan" tikanlı məftilə döndü. 
 
Baş idik, ayağa indi yol olmaq  
Bizi dərdimizə bu gün yad eylər.  
Bir vaxt hakim ikən dönüb qul olmaq  
Bizim bəxtimizə yazılmış məgər? 
 
Bir vahid millətə, iki hakimin  
Dili doğmalaşdı...Bu lap ağ oldu.  
Doğma anamızın şəkərdən şirin  
Bizə öyrətdiyi dil yasaq oldu. 
 
Hakimlər özü də bilirdi aşkar  
Mənim öz dilim var, öz tarixim var.  
Siz haqqın üzünü boyalayırkən  
Həqiqət də aydın, yalan da aydın. 
  

---

________________Milli Kitabxana______________ 
84 
 
Yüz min erməninin məktəbi varkən,  
Yirmi milyon türkə onu qıymadın. 
 
Dinində, törəndə bizimlə birkən  
Yasandan sən mənim haqqımı sildin.  
Dininə düşməni əzizləyirkən,  
Sən öz dindaşına düşmən kəsildin. 
 
Özündən, sözündən qaçaq dilimiz  
İslanıb üşüdü qarda, çisəkdə.  
Yüksək məqamlarda yasaq dilimiz  
Qovulub yaşadı kənddə, kəsəkdə. 
 
İnsan olmaq üçün uşaq dil açar  
Yasaqlar önündə biz dilsiz olduq.  
Dil varsa, xalq da var, şan-şöhrət də var  
Dil yoxsa, millət yox, heç varlıq da yox. 
 
Soruşduq: - Dilimiz yoxsa, biz kimik?  
- Farsdan dönməsiniz, - dedilər bizə.  
Baxıb gözümüzün içinə dimdik,  
Onlar qəsd elədi mənliyimizə. 
 
Belə "tarixçilər", belə nadanlar  
Sizdə də, bizdə də dürəkdir, ancaq.  
Düşmən olsalar da, millətə onlar,  
Hakimi-mütləqə dirəkdir, ancaq. 
 
Firdovsin söz açdı türk oğlu kimi  
Əfrasiyab adlı Alp Ər-Tunqadan.  
Məgər fars idimi sizin Rüstəmi  
Döyüşə çağıran o böyük xaqan? 
 
Rüstəm Zal - İransa,  
Əfrasiyab - Turan,  
Beləysə, fars olub  
Türk nə zamandan? 
  

---

________________Milli Kitabxana______________ 
85 
 
Məgər türk deyildi mənim şahlarım  
Əsrlər boyunca mülki-İranda?  
Bəs səni tutmazmı naləm, ahlarım  
Məni "farsdan dönmə" adlandıranda? 
 
Türkün zatındadır kişilik, mərdlik  
O, öz düşmənini vurmaz arxadan.  
Türkə, Türk dilinə bu düşmənçilik  
Sizdə bir adətdir qalü-bəladan. 
 
Tarixə baş vuraq: bu ağ, bu qara  
Mərdlik mayasıyla yoğrulmuş babam.  
Haqqını tanıdıb çox haqsızlara  
Amma haqsıza da mərd olmuş babam. 
 
Bəzən özümüzü bəyənmədik biz  
Dedik, filankəsə gərək oxşayaq.  
Yandı öz bağlarımız... fikir çeşməmiz  
Özgə bağlarını suladı ancaq. 
 
Heç kəs inciməsin, dedik, qoy bizdən  
Yandıq yad evində bir çıraq kimi.  
"Buyur" deyə-deyə hörmətirnizdən  
Qonağı elədik evin sahibi. 
 
Bizim böyük-böyük ustadlarımız  
"Xəmsə"lər bağladı özgə dilində.  
Dönüb yadın oldu bizim varımız  
Babam talan oldu öz mənzilində.  
Ya da abidələr ucaldıb dedik:  
Fəhləlik bizimdir, ustalıq sənin.  
Çox zaman özgəyə qulluq eylədik  
Beyin bizim oldu, əsər özgənin. 
 
Nadir də, Qaçar da ölkələr aldı  
Vətən ucalmadı, taxtı ucaldı.  
Öz doğma elini ayağa saldı  
Şahlar bizim oldu, zəfər özgənin. 
 
  

---