345
Şək. 77. Yazılıtəpə, 14 №-il daş. Solyar-ay təsviri. (İ. Cəfərzadə, 1973-cü il)
Fig. 77. Yazyly hill, stone №
14. Solar-lunar images, (by Jafarzade I., 1973)
Рис. 77. Холм Язылы,каменъ № 14.Солярно-лунарные изображения, (по И.Джафарзаде, 1973 г.)
Şək. 78. Gəmiqaya (Naxçıvan): a-50 №-li daş; b-120 №- li
daş; c-85 №- li
daş, ç-93 №- li daş. (V.
Əliyev, 1992-ci il)
Fig. 78. Gemigaya (Nakhchevan): a-stone №
50; b-stone No 120; c stone №
85; d-stone №
93 (by
Aliyev V., 1992)
Рис. 78. Гемигая (Нахичевань): а-камень № 50; б-камень №120; в - камень № 85; г - камень №
93. (по В.Алиеву, 1992 г.)
346
Şək. 79. Yazılıtəpə, daş №25 (İ.Cəfərzadə, 1973-cü
il)
Fig. 79. Gemigaya (Nakhchevan). Stone M 21 (by
Aliyev V., 1992)
Рис. 79. Гемигая (Нахичевань). Камень № 21
(по В.Алиеву, 1992 г.)
Şək. 80. a Öküzlər 2 dayanacağından daş alətlər.
(C.Rüstəmov, 1984-cü il); b-Kokorevo
dayanacağından üst paleolitə aid daş alətlər. (arx
lüğəti, 1990-cı il.)
Fig. 80. Gemigaya. a-stone № 35; b-stone № 461a
(by Museibli N., 2004)
Рис. 80. Гемигая. а- камень № 35; б- камень
№461а. (по Н. Мусеибли, 2004г.)
Şək. 81. Böyükdaş dağının yuxarı səkisində 105
№-li daş, əlsiz antropomorf fiqurun təsviri (6№).
(İ.
Cəfərzadə, 1973-cü il)
Fig.81. Beyukdash Mountain, upper terrace. Stone
№ 105. Image of armless anthropomorph figure (№
5) (by Jafarzade I., 1973)
Рис. 81. Гора Беюкдаш. верхняя терраса.
Камень № 105. Изображение безрукой
антропоморфной фигуры (№5). (по И.
Джафарзаде, 1973 г.)
Şək 82 Qobustan. Yazılıtəpə, 35№-li daşın
üzərində həndəsi fiqurlarla ayrılmış keçi təsviri.
(İ. Cəfərzadə, 1973-cü il)
Fig.82. Gobustan. Yazyly hill. Fragment of stone № 35.
Image of a goat, dismembered with geometrical figures
(by Jafarzade I., 1973)
Рис. 82. Гобустан. Холм Языяы. Фрагмент
камня №35. Изображение козла, расчлененного
геометрическими фигурами, (по И.Джафарзаде,
1973г.)
347
Şək. 83. Üzərində ilan təsviri olan saxsı qablar.
Fig. 83. Images of snake.
Рис. 83. Изображения змей на керамической посуде
Şək. 84. Kəlbəcərin qayaüstü təsvirləri. (a M.Fərəcova, 2004-cü il, b - Ş.Əskərov, 1985-ci il)
Fig. 84. Rock carvings of Kalhajar (a-by M.Farajova, 2004; b-by Askerov Sh., 1985; )
Рис. 84. Наскальные изображения Кельбаджар (а-М.Фараджева,2004; б-по Ш.Аскерову 1985г.)
Şək. 85. Yazılıtəpə, daş №9. Buynuzla əlaqələndirilmiş günəş
işarəsinin təsviri. (İ. Cəfərzadə, 1973-cü il)
Fig. 85. Yazyly hill, stone №9. Image of the sun in combination with
horns (by Jafarzade I., 1973)
Рис. 85. Холм Язылы, камень № 9. Изображение знака солнца в
сочетании с рогами (по И.Джафарзаде, 1973 г.)
Şək. 86. a, b, c - Kəlbəcərdə qayaüstü təsvirlər. (a - Ş.Əskərov, 1985-ci il, b - M.Fərəcova -
2004-cü il; c-Q. İsmayılzadə, 1990-cı il)
Fig. 86. a, b, C-rock carvings of Kalhajar (a by Askerov Sh., 1985; b-Picture of the author; c-
Ismailzade G., 1990)
Рис. 86. а, б, в-наскальные изображения Кельбаджар (а-по Ш.Аскерову, 1985г.; б-
М.Фараджева, 2004г.; в-Г.Исмаилзаде, 1990г.)
348
Cədvəl II. Antropomorf fiqurların qayaüstü təsvirləri
Şək. 1,2,3-29
№-li
daş (cənub tərəf); 4-5-33 №-li daş; 6-45№-li
daş (şimal hissə); 7,8,9,10-
126 №-li daş (İ. Cəfərzadəyə istinadən, 1973-cü il); 11-Naxçıvan-Gəmiqaya, 47 №-li
daş
(V.Əliyevə istinadən, 1992-ci il); 12-Qızılgöl qayaüstü təsvirləri (A.P.Okladnikova istinadən,
1985-ci il); 13-Abşeronda metal daş üzərində qayaüstü təsvir (V.Əliyevə istinadən, 1997-ci
il); 14-Naxçıvan. Gəmiqaya 48 №-li
daş (V.Əliyevə istinadən, 1995-ci il); 15-Qobustan
Böyükdaş dağı 263 №-li daş; 16-Koreya burnundakı dağlardakı qayaüstü təsvir (Onej gölü)
(V.İ.Ravdonikasuya istinadən, 1937-ci il); 17-Len əlyazmaları Antropomorf təsvir
(A.P.Okladnikova, V.D.Zaporojskoy, 1959-cu il)
Table II. Anthropomorph figures in rock carvings,
Fig.-1,2,3 stone №29 (southern side); 4,5-stone №33; 6-stone №45 (northern side); 7,8,9,10-
stone №126 (by Jafarzade I 1973); 11-Nakhchevan. Gemigaya stone №47 (by Aliyev V.,
1992); 12-rock carvings of Kyzyl-Kel (by Okladnikov A.P., 1985); 13-rock carving on
megalithic stone of Ahsheron (by Aliyev, I., 1997); 14- Nakhchevan. Gemigaya stone №48
(by Aliyev V., 1992; 15-Gobustan. Beyukdash Mountain, stone №263; 16-rock carving on the
rocks of Karetski Nose (Lake Onega) (by Ravdonikas V.I., 1937); 17- Lena inscriptions-
Images of anthropomorphic creatures (by Okladnikov A.P., Zaporojski B.D., 1959)
Таблица II. Антропоморфные фигуры в наскальных изображениях
Рис.-1,2,3 камень №29 (южная сторона); 4,5-камень №33; 6-камень №45 (северная
сторона); 7,8,9,10-камень №126 (по И.Джафарзаде 1973г.); 11-Нахичевань. Гемигая
камень №47 (по В.Алиеву, 1992г.); 12-наскальные изображения Кызыл-келя (по А.П.
Окладникову, 1985г.); 13-наскальное изображение на мегшштическом камне Атиерона
(по И.Алиеву1997г.); 14-Нахичевань. Гемигая камень №48 (по В.Алиеву 1992г.; 15-
Гобустан гора Беюкдаш камень №263; 16-наскальное изображение на скалах Карецкого
Носа (Онежское озеро) (по В.И.Равдоникасу, 1937г.); 17-Ленские писаницы.
Изображения антропоморфных существую А.П.Окладникову, В.Д.Запорожской, 1959г.)
349
Cədvəl III. Antropomorf fiqurların qayaüstü təsvirləri
Şək. 18-Abşeronda metal daş üzərində təsvir. (Q.Aslanov. 1972-ci il); 19- Qobustan. Yazılıtəpə,
25 №-li daş. (İ.Cəfərzadə. 1973-cü il); 20-Naxçıvan. Gəmiqaya, 75 №-li daş. (V.Əliyev. 1992-ci
il); 21-Qobustan, Yazılıtəpə, 14 №-li daş; 22-Qobustan, Böyükdaş dağının yuxarı səkisi. 29 №-
li daş (İ.Cəfərzadə. 1973-cü il) 23-Naxçıvan. Gəmiqaya, 60 №-li daş (V.Əliyev, 1992-ci il)
24,25-Qobustan. Böyükdaş dağının yuxarı səkisi, 24 №-li daş. 26-Qobustan, Böyükdaş dağının
yuxarı səkisi, 29 №-li daşın şərq tərəfi. (İ.Cəfərzadə. 1973-cü il); 27-Naxçıvan. Gəmiqaya, 61-
№-li daş (V.Əliyev. 1992-ci il); 28, 29, 30,31- Monqolustan, Sibir, Koreya və Cənubi Avropada
çoxpilləli obrazların qayaüstü təsvirləri. (E.A.Novqorodov, 1984-cü il)
Table III. Anthroponwrph figures in rock carvings.
Fig. 18- image on megalithic stone of Absheron (by Aslanov G., 1972); 19-Gobustan, Yazyly
hill, stone №25
(by Jafarzade I., 1973); 20-Nakhchevan. Gemigaya, stone №75 (by Aliyev
1992); 21-Gobustan, Yazyly hill, stone №14; 22-Gobustan, Beyukdash Mountain, upper terrace,
stone №29
(by Djafarzade I. 1973); 23-Nakhchevan.Gemigaya, stone №60
(by Aliyev V.,
1992); 24,25-Gobustan, Beyukdash Mountain, upper terrace, stone №24; 26-Gobustan,
Beyukdash Mountain, upper terrace, stone №29, eastern side (by Jafarzade I., 1973); 27-
Nakhchevan, Gemigaya, stone №
61 (by Aliyev V., 1992); 28,29,30,31- multistage images on
rock carvings of Mongolia, Siberia, Korea and Western Europe (by Novgorodova E.A., 1984)
Таблица III. Антропоморфные фигуры в наскальных изображениях
Рис. 18-изображение на мегалитическом камне Апшерона (по Г.Асланову, 1972г.); 19-
Гобустан холм Язылы камень №25 (по И.Джафарзаде, 1973г.); 20-Нахичевань. Гемигая
камень №75 (по В.Алиеву, 1992г.); 21-Гобустан холм Язылы камень №14; 22-Гобустан гора
Беюкдаш верхняя терраса камень №29 (по И.Джафарзаде, 1973г.); 23-Нахичеваль.
Гемигая камень №60 (по В.Алиеву, 1992г.); 24,25-Гобустап гора Беюкдаш верхняя
терраса камнь №24; 26-Гобустан гора Беюкдаш верхняя терраса камень №29 восточная
сторопа(по И.Джафарзаде, 1973г.); 27-Нахичевань. Гемигая камень № 61 (по В.алиеву.
1992г.); 28,29,30,31-многоступенчатые образы на наскальных изображениях Монголии,
Сибир, Кореи и западной Европы (по Э.А.Новгородовой, 1984г.)
350
Cədvəl IV. Zoomorf fiqurların qayaüstü təsvirləri
Qobustan. Kiçikdaş dağı. Şək. 1-5 №-li daş; 2 22 №-li daş. Daşqışlaq kolleksiyası. Böyükdaş
dağı: şək. 3-23 №-li daş yuxarı səki, 4-29 №-li da.ş, yuxarı səki (cənub tərəf) 5-6-33 №-li daş,
yuxarı səki, 7-42 №-li daş, yuxarı səki, 8-aşağı səkidə 1 a №-li daş.
Table № IV. Zoomorph figures in rock carvings.
Gobustan. Kichikdash Mountain. Fig. 1- stone №5;
2-stone №22-Dashgishlak collection.
Beyukdash Mountain fig. 3- stone №23
upper terrace; 4- stone № 29 upper terrace (southern
side); 5,6-stone №33; Upper terrace; 7-stone №42
upper terrace; 8-lower terrace, stone №la
Таблица №IV. Зооморфные фигуры в наскальных изображениях
Гобустан. Гора Кичикдаш. Рис.1- камень №5; 2-камень №22-коллекция Дашгышлаг. Гора
Беюкдаш рис.3- камень №23 верхняя терраса; 4- камень №29 верхняя терраса (южная
сторона); 5,6-камень №33 верхняя терраса; 7-камень №42 верхняя терраса; 8-нижняя
терраса камень №1а.
351
Cədvəl V. Zoomorf fiqurların qayaüstü təsvirləri
Qobustan. Böyükdaş dağının aşağı səkisi, şək. 9-daş №15, 10-11-daş №125, 12- das №229.
Cingirdağ dağı-şək. 13,14-daş №4; 15-daş №9; 16-daş №24 (İ.Cəfərzadə, 1973-cü il).
Naxçıvan. Gəmiqaya, şək 17-35 №-li daş, 18-42 №-li daş, 19 43 №-li daş; Kəlbəcərdə -
şək. 21, 22-heyvana bənzər təsvir. 24 №-li daş №9.
Table №V. Zoomorph figures in rock carvings.
Gobustan. Beyukdash Mountain, lower terrace, fig.9- stone №5; 10,11-stone № 125; 12-
stone №229.
Jingir Mountain, fig. 13,14-stone №4; l5-stone №29; 16-stone №24. (by
Jafarzade I., 1973) Nakhchevan. Gemigaya. Fig. 17-stone №35;
18-stone №42; 19-stone
№43;
Absheron. Fig.20-zoomorph image on megalithic stones. Kalbajar.fig.21,22- animal
like images
Таблица №V. Зооморфные фигуры в наскальных изображениях
Гобустан. Гора Беюкдаш нижняя терраса, рис.9-камень №15; 10,11-камень №125; 12-
камень №229. Гора Джингирдаг рис. 13,14-камень №4; 15-камень №9; 16-камень
№24. (по И.Джафарзаде, 1973г.) Нахичевань. Гемигая. Рис.17-камень №35; 18-камень
№42; 19-камень №43 Апшерон. рис.20-зооморфнос изображение на мегалитических
камнях. Кельбаджары. рис.21.22-звероподобные изображения.
352
Cədvəl VI. Mərkəzi və Orta Asiya, Qazaxıstan, Altay, Pamirin (E.A Novqorodov, 1984-cü il,
E.Q. Dövlət, 2002-ci il) və Azərbaycanın (İ.Cəfərzadə, 1973-cü il, N.Müseyibli, 2004-cü il)
dağlarında araba təsvirlər
Table №
VI. Images of carts-chariots in the mountai№ of Central and Middle Asia,
Kazakhstan, Altai, Pamir (by Novgorodova E.A., 1984, by Devlet E.G., 2002) and Azerbaijan
(by Djafarzade I., 1973, by MuseibliN., 2004).
Таблица №VI. Изображения повозок-колесниц в горах Центральной и Средней Азии,
Казахстана, Алтая, Памира (по Э.А.Новгородовой, 1984 г., по Е.Г.Дэвлет, 2002г.) и
Азербайджана (по И.Джафарзаде, 1973г., по Н.Мусеибли, 2004г.)
353
Şək.1. Илл.1. Photo.1.
Şək.2. Илл.2. Photo.2.
Şək.3. Илл.3. Photo.3.
Şək.4. Илл.4. Photo.4.
Şək.5. Илл.5. Photo.5.
Şək.6. Илл.6. Photo.6.
354
Şək.8. Илл.8. Photo.8.
Şək.7. Илл.7. Photo.7.
Şək.9. Илл.9. Photo.9.
Şək.10. Илл.10. Photo.10.
Şək.11. Илл.11. Photo.11.
Şək.12. Илл.12. Photo.12.
355
Şək.13. Илл.13. Photo.13.
Şək.14. Илл.14. Photo.14.
Şək.15. Илл.15. Photo.15.
Şək.16. Илл.16. Photo.16.
Şək.17. Илл.17. Photo.17.
Şək.18. Илл.18. Photo.18.
Şək.19. Илл.19. Photo.19.
356
Şək.20. Илл.20. Photo.20.
Şək.21. Илл.21. Photo.21.
Şək.22. Илл.22. Photo.22.
Şək.23. Илл.23. Photo.23.
Şək.24. Илл.24. Photo.24.
357
Şək.25. Илл.25. Photo.25.
Şək.26. Илл.26. Photo.26.
Şək.27. Илл.27. Photo.27.
Şək.28. Илл.28. Photo.28.
Şək.29. Илл.29. Photo.29.
Şək.30. Илл.30. Photo.30.
358
Şək.31. Илл.31. Photo.31.
Şək.32. Илл.32. Photo.32.
Şək.33. Илл.33. Photo.33.
Şək.34. Илл.34. Photo.34.
Şək.35. Илл.35. Photo.35.
Şək.37. Илл.37. Photo.37.
Şək.36. Илл.36. Photo.36.
359
Şək.38. Илл.38. Photo.38.
Şək.39. Илл.39. Photo.39.
Şək.40. Илл.40. Photo.40.
Şək.41. Илл.41. Photo.41.
Şək.42. Илл.42. Photo.42.
360
Şək.43. Илл.43. Photo.43.
Şək.44. Илл.44. Photo.44.
Şək.45. Илл.45. Photo.45.
Şək.46. Илл.46. Photo.46.
Şək.47. Илл.47. Photo.47.
Şək.48. Илл.48. Photo.48.
Şək.49. Илл.49. Photo.49.
361
Şək.50. Илл.50. Photo.50.
Şək.51. Илл.51. Photo.51.
Şək.52. Илл.52. Photo.52.
Şək.53. Илл.53. Photo.53.
Şək.54. Илл.54. Photo.54.
Şək.55. Илл.55. Photo.55.
362
Şək.56. Илл.56. Photo.56.
Şək.57. Илл.57. Photo.57.
Şək.58. Илл.58. Photo.58.
Şək.59. Илл.59. Photo.59.
Şək.60. Илл.60. Photo.60.
Şək.61. Илл.61. Photo.61.
Şək.62. Илл.62. Photo.62.
Şək.63. Илл.63. Photo.63.
363
Şək.64. Илл.64. Photo.64.
Şək.65. Илл.65. Photo.65.
Şək.66. Илл.66. Photo.66.
Şək.67. Илл.67. Photo.67.
Şək.68. Илл.68. Photo.68.
Şək.69. Илл.69. Photo.69.
Şək.70. Илл.70. Photo.70.
364
Şək.71. Илл.71. Photo.71.
Şək.72. Илл.72. Photo.72.
Şək.73. Илл.73. Photo.73.
Şək.74. Илл.74. Photo.74.
Şək.75. Илл.75. Photo.75.
Şək.76. Илл.76. Photo.76.
Şək.77. Илл.77. Photo.77.
Şək.78. Илл.78. Photo.78.
Şək.79. Илл.79. Photo.79.
365
Şək.80. Илл.80. Photo.80.
Şək.81. Илл.81. Photo.81.
Şək.82. Илл.82. Photo.82.
Şək.83. Илл.83. Photo.83.
Şək.84. Илл.84. Photo.84.
Şək.85. Илл.85. Photo.85.
Şək.86. Илл.86. Photo.86.
366
Şək.87. Илл.87. Photo.87.
Şək.88. Илл.88. Photo.88.
Şək.87. Илл.87. Photo.87.
Şək.89. Илл.89. Photo.89.
Şək.90. Илл.90. Photo.90.
Şək.91. Илл.91. Photo.91.
Şək.92. Илл.92. Photo.92.
Şək.93. Илл.93. Photo.93.
367
Şək.94. Илл.94. Photo.94.
Şək.95. Илл.95. Photo.95.
Şək.96. Илл.96. Photo.96.
Şək.97. Илл.97. Photo.97.
Şək.98. Илл.98. Photo.98.
368
Şək.99. Илл.99. Photo.99.
Şək.100. Илл.100. Photo.100.
Şək.101. Илл.101. Photo.101.
369
Şək.103. Илл.103. Photo.103.
Şək.102. Илл.102. Photo.102.
Şək.104. Илл.104. Photo.104.
Şək.105. Илл.105. Photo.105.
Şək.106. Илл.106. Photo.106.
Şək.107. Илл.107. Photo.107.
Şək.108. Илл.108. Photo.108.
Şək.109. Илл.109. Photo.109.
370
Şək.110. Илл.110. Photo.110.
Şək.111. Илл.111. Photo.111.
Şək.112. Илл.112. Photo.112.
371
Şək.113. Илл.113. Photo.113.
Şək.114. Илл.114. Photo.114.
Şək.115. Илл.115. Photo.115.
Şək.116. Илл.116. Photo.116.
Şək.117. Илл.117. Photo.117.
Şək.118. Илл.118. Photo.118.
372
Şək.119. Илл.119. Photo.119.
Şək.120. Илл.120. Photo.120.
Şək.121. Илл.121. Photo.121.
Şək.121. Илл.121. Photo.121.
Şək.121. Илл.121. Photo.121.
373
Redaktoru: Məsudə Zeynalova
Bədii və texniki redaktoru: Abdulla Ələkbərov
Kompyuter tərtibatçıları: Səbinə Məmmədova, Səadət Quluzadə
Korrektoru: Sevinc Hacıyeva
Fərəcova Məlahət Novruz qızı
Azərbaycan qayaüstü rəsmləri
Bakı, «Aspoliqraf», 2009.
Malahat Novruz Farajova
Rock Art of Azerbaijan
Baku, «Aspoliqraf», 2009
Фараджева Малахат Новруз гызы
Наскальное искусство Азербайджана
Баку, «Aspoliqraf», 2009.
Çapa imzalanmışdır 20.07.2009. Kağız formatı 70x100
1
/
2
Fiziki çap vərəqi 32. Sifariş 31. Tiraj 1000.
«Aspoliqraf LTD» MMC nəşriyyat-poliqrafiya müəssisəsi
Bakı, AZ 1052, Fətəli xan Xoyski küçəsi, 121
Dostları ilə paylaş: |