Biotexnologiya asoslari

Vektorlar  
Nusxalar 
 miqdori 
O’lchami, ming 
nukleotidlar 
klonlash uchun plazmid vektorlari: 
pBR 322 
pACU 184 
 
40-50 
G’20 
 
4,4 
4,0 
klonlashda maxsus kattalikdagi vektorlar: 
λ
 Chron 4A 
kosmida pHC 79 
 
100-200 
G’20 
 
41,8 
6,4 
genlar ekspressiyasi uchun plazmid vektorlari: 
p trp ED5-1 
 
40-50 
 
6?7 
 
Gen muxandisligi qisqacha aytganda, genlar ustida turli manipulyasiyalar o’tkazish, ularni 
to’la o’rganish asosida funksional qismlarga bo’lish, kerakli joyidan kesish, kerak emas qismini 
olib tashlash, kerak bo’lgan qismlarini boshqa genlardan yoki sintez yo’li bilan olib ulash va shu 
usulda  tayyorlangan duragay yoki rekombinant genni muvofiq organizmga kiritib (masalan 
odamning insulin genini mikrob hujayraga yoki sichqonning o’sish garmoni genini kalamushga), 
zarur turlarni yoki preparatlarni sintez qilish va xakozo g’oyalar va texnologiyalarning 
yig’indisidir (6-chizma). 
Ayrim DNK molekulalari genlar bir turinng  ko’p nusxasini hosil qilish uchun ilgaridan 
hujayralarning toza liniyalarini olishda ko’pdan beri ishlatiladgan klonirlash texnikasining 
molekulalariga moslashtirilgan varianti  qo’llanadi. Hujayra liniyalarining bir xilligini klonirlash 
usuli bilan kuchaytirish mumkin. Klon deb birdan-bir old hujayradan kelib chiqqan hujayralar 
populyasiyasiga  aytiladi. Klonirlash asosan mutant hujayralar olish uchun ishlatiladi. Molekulyar 
klonirlash DNK ning aniq bir namunasini toza holda ko’paytirishdan iborat.