Birinci kitab
Yüklə 3,06 Mb. Pdf görüntüsü
|
106
Mənimlə qarşılaşmaq istəmirsə, qoy özü getsin. Biz dost münasibətlərində deyilik və onu görmək həmişə mənə ağırdır. Ancaq ondan qaçmağımın bütün dünyaya açıb deyə biləcəklərimdən başqa heç bir səbəbi mövcud deyil. Hər şeydən öncə bu mənə qarşı edilmiş acı bir yamanlığın şüurumda həkk olunmasıdır. Bir də onun belə bir insana çevrilməsi məni dözülməz şəkildə ağrıdır. Onun mərhum atası mister Darsini yaxşı insan sayırdım. O, mənim ən yaxın dostum idi. Hər dəfə tale gənc mister Darsi ilə məni üz-üzə gətirəndə minlərlə duyğulu xatirə mənə əzab verir. O mənə çox pisliklər edib. Ancaq mən hər şeyi ona bağışlayardım, atasının xatirəsini rüsvay etməsəydi və onun ümidlərini bu cür puça çıxarmasaydı. Elizabet nəfəsini çəkmədən onu dinləyir, hiss edirdi ki, söhbət onu getdikcə daha çox çulğayır. Ancaq mövzunun incəliyi onun Uikhemi sorğu-suala tutmasına mane oldu. Mister Uikhem daha ümumi mövzuya keçdi, Meriton şəhərindən, onun kənar ətraflarından və nəhayət, insanlarından danışmağa başladı. O, gördüyü hər şeyi bəyəndiyini bildirərək, yerli cəmiyyətə dair incə, ancaq xeyli nəzərəçarpan kompliment söylədi. — Derbişir alayına daxil olduğum zaman mən hər şeydən öncə burada daimi və yaxşı dostluq əlaqələri qurmağı nəzərdə tuturdum. Mən bilirdim ki, bu məşhur və ləyaqətli hərbi hissədir. Ancaq dostum Denni məni alayımızın hazırda yerləşdiyi şəhər haqqındakı söhbətləri ilə şirnikləndirdi. Burada zabitlərə böyük diqqət downloaded from KitabYurdu.org 107
göstərirlər! Onlar burada çox xoş tanışlıqlar yaradıblar! Bəli, etiraf edirəm ki, mənə belə bir cəmiyyət gərəkdir. Mən həyatda məyus olmuş insanam, ürəyim tənhalığa tab etmir. Mənim mütləq məşğuliyyətim və cəmiyyətlə ünsiyyətim olmalıdır. Məni hərbi karyera üçün hazırlamayıblar. Ancaq durumdan asılı olaraq hazırda bu ümid etdiyimin ən yaxşısıdır. Heyhat, mənim fəaliyyət sferam kilsə olmalı idi. Məni ruhaniyyat yollan üçün tərbiyə ediblər. Söhbətimiz zamanı adını çəkdiyimiz centlmen üçün münasib olsaydı, mən indi əla bir kilsədə xidmət etmiş olardım. — Yəni bu mümkündür? — Bəli, mərhum mister Darsi öz mülkiyyətlərindəki ən yaxşı kilsəni mənim üçün nəzərdə tutmuşdu — sadəcə, onda boş yer açılmalı idi. O mənim xaç atam idi və mənə çox əziz idi. Onun mənə qayğısını sözlə ifadə etmək mümkün deyil. O məni təmin etməyi çox istəyirdi və inanırdı ki, bu, ona müyəssər olub! Ancaq kilsə boşaldı və... başqasına nəsib oldu. — İlahi! — Elizabet səsləndi. — Bu görünməmiş haldır! Mister Darsi atasının iradəsinə necə etina etməyə bilər?! Bəs siz öz müdafiəniz üçün qanuna müraciət etmədinizmi? — Onun ölümündən sonra qalan kağızlarda formal olaraq yazılmamış şeylər mənə onlarda dayaq axtarmağa imkan vermədi... Dürüst və namuslu adam mərhumun iradəsinə şübhə etməməli idi, ancaq mister Darsi onu yozumuna məruz qoymağı üstün tutdu. Vəsiyyətnamənin downloaded from KitabYurdu.org
108
bu hissəsini o, yalnız şifahi tövsiyə şəklində elan etdi və təsdiqləməyə cəsarət etdi ki, mən öz hüququmu mənim yüngülməcazlığım, israfçılığım üzündən, kəsəsi, bütün qüsurlanma və ya sadəcə, heç nədən itirmişəm. Yalnız bir şey düz idi ki, iki il öncə kilsədə vakansiya yarananda mən yaşımın imkan verdiyi halda bundan istifadə edə bilərdim, amma mən o vəzifəni almamışam. Bu da düzdür ki, mən o mövqedən məhrum olduğuma görə özümü hansısa hərəkətə yol verməkdə günahlandıra bilmirəm. Mənim xasiyyətimdə qızğınlıq və özünü saxlamamaq var. Ola bilər, mən gənc Darsi haqqında öz fikrimi həddindən çox sərbəst şəkildə, etiraf edirəm ki, hərdən hətta onun üzünə demişəm. Heç bir pis olay yadıma gəlmir. Bütün məsələ ondadır ki, biz olduqca müxtəlif adamlanq və o, mənə nifrət edir. — Ancaq bu qorxuncdur! O, ictimai mühakiməyə layiqdir! — Gec-tez o bunu görəcək. Ancaq bu məndən qaynaqlanmayacaq. Nə qədər ki mən ata Darsini xatırlayıram, oğul Darsini qaralaya, yaxud ifşa edə bilmərəm. Elizabet onun nəcib
hisslərini çox
yüksək qiymətləndirdi, özlüyündə onun onlar barədə danışdığı vaxt necə yaraşıqlı olduğunu düşündü. Müəyyən pauzadan sonra Elizabet soruşdu: — Ancaq onda bunun üçün hansı səbəblər ola bilər? Onu bu qədər əclaf hərəkətə nə sövq edib? — Mənə qarşı güclü və dərin nifrət. Bu nifrəti mən downloaded from KitabYurdu.org 109
müəyyən ölçüdə qısqanclıq hissinə yazmaya bilmirəm. Əgər mərhum mister Darsi məni bu qədər çox sevməsəydi, ola bilər, onun oğlu mənə daha yaxşı münasibət bəsləyərdi. Ancaq atasının mənə qeyri-adi bağlılığı, görünür, oğlunu
erkən yaşlanndan qıcıqlandırmağa başlayıb. Aramızda yaranan bu cür rəqabət ona xoş gəlmirdi və o, tez-tez mənə üstünlük verilməsi ilə barışa bilmirdi. — Ağlıma da gəlməzdi ki, mister Darsi belə ləyaqətsiz insandır. Sözün düzü, o mənə əvvəlcədən də xoş gəlmirdi. Bununla belə, mən onun barəsində belə pis mühakimə yürütmürdüm. Əlbəttə, onun ətrafdakılara ikrahla yanaşdığını sezmişdim. Ancaq heç vaxt güman etməzdim ki, o bu qədər alçaq qisasa, bu qədər ədalətsizliyə, bu qədər insaniyyətsizliyə qadirdir. Elizabet bir qədər düşünüb əlavə etdi: — Doğrusu, xatırlayıram ki, bir dəfə Nezerfilddə o öz ifrat dəymədüşərliyini və kinliliyini etiraf etmişdi. Bu nə dəhşətli xasiyyətdir?!. — Bu barədə öz fikrimi ifadə etməyəcəyəm, — Uikhem cavab verdi. — Ona qarşı ədalətli olmağım çətindir. Elizabet yenidən düşüncəyə daldı və bir az pauzadan sonra səsləndi: — Xaç oğulluğuyla, dostla, doğma atanın sevimlisi ilə belə davranmaq! — O “Öz görünüşü ilə insanlarda ilk baxışdan rəğbət oyadan bir gənclə” sözlərini də əlavə edə bilərdi, ancaq başqa sözlərlə kifayətləndi: — Üstəlik, lap downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 3,06 Mb. Dostları ilə paylaş:
|