Birinci kitab
Yüklə 3,06 Mb. Pdf görüntüsü
|
110
uşaqlıqdan yaxın yoldaşın olan bir insanla! Mən sizi düz başa düşdümsə, onunla sıx bağlarla əlaqəli olan biri ilə! — Biz bir məhəllədə, bir və eyni malikanədə doğulmuşuq. Uşaqlığımız bir yerdə keçib — bir dam altında yaşamışıq, eyni oyunu oynamışıq, bir atanın tumanna sevinmişik. Gəncliyində mənim atam sizin Filip əminin uğurla məşğul olduğu eyni həyat yolunu seçmişdi. Ancaq heç kəsə etina etmədən mərhum mister Darsiyə faydalı olmağa çalışırdı və bütün həyatını Pemberlinin qayğılarına həsr etmişdi. Əvəzində mister Darsi onu çox yüksək qiymətləndirirdi! Atalarımız necə də səmimi dost idilər! Mister Darsi həmişə etiraf edirdi ki, öz dostuna nə qədər borcludur. Mənim atamın vəfatından bir az əvvəl mister Darsi öz iradəsi ilə mənim gələcəyimi təmin etmək vədi verdi. Əminəm ki, o bu addımı atama minnətdarlıq duyğusu ilə bərabər, onun oğluna bağlılığına görə atmışdı. — Görünməmiş işdir! — Elizabet səsləndi. — Dəhşətdir! Ona elə gəlirdi ki, kiçik mister Darsini sizə münasibətdə öz borcunu ödəməyə yalnız qüruru vadar edə bilərdi! Əgər yaxşı hisslər ona xas deyilsə, bəs qüruru necə imkan verdi ki, belə şərəfsiz hərəkət etsin? Bəli, şərəfsizlik — onun davranışının başqa adı yoxdur! — Bu gerçəkdən də qəribədir, — Uikhem təsdiqlədi. — Axı demək olar ki, onun bütün hərəkətləri bu və ya digər şəkildə qürurla izah olunur. Qürur çox zaman onun ən yaxşı məsləhətçisi idi. O, bütün hisslərindən ən çox onu məziyyətə yaxınlaşdırırdı. Ancaq istisnasız qaydalar olmur axı: mənimlə münasibətlərində onu daha güclü downloaded from KitabYurdu.org 111
səbəblər idarə edirdi. — Doğrudanmı onun hüdudsuz qüruru ona nə vaxtsa fayda gətirə bilib? — Bəli, olub. Qüruru onu tez-tez nəzakətli və alicənab hərəkətlərə vadar edib — səxavətlə pul paylayıb, qonaqpərvərlik edib, icarəçiləri dəstəkləyib, kasıblara yardım edib. Bütün bunlara onun ailə qüruru və atası ilə fəxr edən oğul qüruru yardımçı olub. Öz nəslinin əski şöhrətini itirmək, Pemberli evinin nüfuzunun və populyarlığının azalması onun həyatında az rol oynamayıb. Ona böyük qardaş qüruru xasdır, bununla məlum qardaş bağlılığının birləşməsi sayəsində ondan öz bacısının yaxşı və diqqətli himayədarı alınıb. Siz onun ən yaxşı və qayğıkeş qardaş adlandırıldığını eşidə bilərdiniz? — Bəs miss Darsinin özü necədir? O, başını yırğaladı. — Onun barəsində yaxşı danışmaq istərdim! Darsi ismi ilə nəsə pis bir şeyi bağlamaq çox ağırdır. Ancaq heyhat, o öz qardaşına çox bənzəyir — qürur onu büsbütün əsir edib. O, necə də sevimli, mehriban qızcığaz idi, mənə həssaslıqla bağlı idi! Kim bilir, mən onun əyləncəsinin qayğısına qalaraq neçə saatlar itirmişəm. İndi o mənim üçün heç nədir. 0,15-16 yaşlı kifayət qədər qəşəng, mühakimə yürüdə bildiyim qədər tərbiyəli bir qızdır. Atası vəfat edəndən bəri o, daima Londonda, onun məşğələlərinə rəhbərlik edən hansısa bir qadınla birgə yaşayır. Söhbət üçün başqa mövzu tapmaq cəhdləri edərkən downloaded from KitabYurdu.org 112
yaranmış müəyyən pauzadan sonra Elizabet özünü mister Darsi mövzusuna qayıtmaqdan saxlaya bilmədi və dedi: — Məni onun mister Binqli ilə yaxınlığı təəccübləndirir. Necə olub
ki, mənə
dürüstlük təcəssümünün özü kimi görünən və əminəm ki, üstün xasiyyətləri olan mister Binqli belə bir insanla dostluq münasibətindədir? Doğrudanmı onlar bir-birilə yola gedə bilirlər? Yeri gəlmişkən, siz mister Binqli ilə tanışsınız? — Xeyr, biz bir-birimizi tanımırıq. — O, gerçəkdən də sevimli insandır. O, mister Darsinin necə biri olduğunu təxmin belə etmir. — Tamamilə mümkündür. Əgər mister Darsi istəyirsə, xoşa gəlməyi bacanr. O, qabiliyyətlərdən məhrum deyil. Lazım olanda o, əla həmsöhbət olur. Ümumiyyətlə, o, ictimai pillələrdə özündən aşağıda duranların yanında olduğundan fərqli olaraq, özünə tən olanların içində tamamilə başqadır. Qürur onu heç vaxt tərk etmir. Ancaq varlılara münasibətdə o, ədalətli və nəzakətlidir. O, onlarla səmimi, dürüst, hətta mehriban olur, mövqelərinə və maddi vəsaitlərinə ehtiram göstərir. Bu oyundan sonra tezliklə vist qurtardı və onun iştirakçıları başqa masanın ətrafına yığışdılar. Mister Kollinz öz əmisi nəvəsi Elizabetin və onun xalasının arasında əyləşdi. Missis Filips, əlbəttə ki, onun kart oyunlarmdakı uğuru barədə soruşmağı lazım bildi. Məlum oldu ki, mister Kollinzin bəxti qətiyyən gətirməyib - o, bir dəfə də olsun uduş qazanmayıb. Ancaq downloaded from KitabYurdu.org 113
xanımın təəssüf ifadə edən sözlərinə cavab olaraq, o, ciddi bir görkəmlə ondan kefini pozmamağı xahiş etdi və bildirdi ki, o, pula əhəmiyyət vermir və kiçik məbləğdə pul uduzmasına tam etinasız yanaşır. — Xanım, mənə kifayət qədər məlumdur ki, — o dedi, — mənim durumum elədir ki, beş şillinqdən ötrü çox düşünməli deyiləm. Əlbəttə, eyni şeyi söyləyə bilməyən adamlar da az deyil. Ancaq ledi Ketrin de Börün sayəsində mən bu kimi boş şeylərə fikir verməmək üçün kifayət qədər təminatlıyam. Bu sözlər Uikhemin diqqətini cəlb etdi. O, mister Kollinzə baxaraq yavaş səslə Elizabetdən soruşdu ki, onun qohumu de Bör ailəsi ilə nə dərəcədə yaxından tanışdır. — Ledi Ketrin de Bör lap bu yaxınlarda ona kilsə verib, — qız cavab verdi. — Mənə ledinin ona necə qayğı göstərməsi məlumdur, amma onların tanışlığı o qədər də uzunmüddətli ola bilməz. — Siz, yəqin ki, ledi Ketrin de Börün və ledi Enn Darsinin doğma bacı olduğunu bilirsiniz? Ledi Ketrin mister Darsinin xalasıdır. — Xeyr, mən bunu bilmirdim. Mənim, ümumiyyətlə, ledi Ketrinin qohumluq əlaqələri barədə anlayışım yoxdur. Srağagünə qədər onun mövcudluğu barədə təxmin etmirdim. — Onun qızı, miss de Bör böyük miras alacaq. Güman downloaded from KitabYurdu.org
Yüklə 3,06 Mb. Dostları ilə paylaş:
|