Biz dünyanın bioloji müxtəlifliyinə real, ölçülə bilən

BİOLOJİ MÜXTƏLİFLİK:  Xəzərin  əsrarəngiz  balıqları

  / 

BIODIVERSITY: A m a z in g   C a s p ia n   Fishes

Həvəskar  balıqçılar  tərəfindən 

place  in  May  through  July.  Fertility 

ovlanır. 

varies  from  350  to  1,025  eggs.  The

monkey goby is a game fish.

İribaş xul  -  Big-headed Goby

Neogobius kessleri gorlap

İribaş  xul  başının  iri  olması  ilə 

fərqlənir.  Başı və bədənin  ön hissəsi 

qalınlaşmış formadadır.

Xəzərin  sahil  zonasının  daşlıq 

hissələrində yayılmışdır. Azərbaycan

The head of this species is big indeed. 

The  entire  front  part  of  the  body 

together  with  the  head  is  thick.  The 

goby  primarily  inhabits  rocky  stret­

ches  of the shore.  Its  populations  are 

especially  large  near  the  Apsheron

bölməsində  ən  çox  Abşeron  və  Neft 

Daşları  rayonunda,  digər  sahil  zona­

sında  və  şirin  su  hövzələrində  ya­

yılmışdır.

2-3  yaşında  cinsi  yetişkənliyə 

çatır,  aprel  -  may aylarında Volqanın 

aşağılarında  və  Orta  Xəzərin  qərb 

sahillərində  çoxalır.  Məhsuldarlığı 

1302 - 6905 ədəd kürüdən ibarətdir.

Balığın bədəni açıq - boz rəngində 

olduğundan  sahil  daşlıqları  arasında 

onları  görmək çox çətin olur.

Peninsula  and  Kurinsky  Kamen 

island; smaller populations inhabit the 

littoral and fresh water bodies.

The spawning grounds are in the lower 

course of the Volga River and western 

part of the Middle Caspian. Spawning 

takes  place  in  April-May.  Fertility 

varies  from  1,302  to  6,905  eggs. 

Maturity is reached at the age of two to 

three years.

152

BİOLOJİ MÜXTƏLİFLİK: Xəzərin  əsrarəngiz  balıqları

  / 

BIODIVERSITY: A m a z in g   C a sp ia n   F is h e s

Vətəgə  əhəmiyyəti  yoxdur.  Hə- 

The light gray color of the big-headed 

vəskar  balıqçılar 

üçün  yaxşı  ov 

goby  makes  it  invisible  among  the 

obyektidir. 

shore rocks.

Having  no  commercial  value,  the 

species is none the less a popular game 

fish.

Dərinlik xulu  -  Deep-water Goby

Neogobius bathybius

Dərinlik  xulu  Xəzərin  endemik 

növlərindəndir.  O,  Xəzər  dənizində 

Samur  çayından  başlamış  Sumqayıta 

və  cənubda  Astarayadək  yayılmışdır. 

Az miqdarda Abşeron sahillərində də 

təsadüf olunur.

The  deep-water  goby  is  an  endemic 

Caspian  species.  Its  largest  popula­

tions  are  spread  from  Samur  to 

Sumgait  and  south  to  Astara  with  a 

break  in  polluted  waters,  such  as 

surround the Apsheron Peninsula.

Dərinlik xulu Xəzərdə yaşayan xul 

balıqlarının ən böyüyüdür. Onun ayrı- 

ayrı  fərdlərinin  uzunluğu  290  mm, 

kütləsi 330 q-a çatır.

İki yaşında cinsi yetişkənliyə çatır, 

iyunun  ikinci yarısından  iyulun əvvə- 

linədək  kürü  tökməyə  başlayır.  Dişi 

balıqların hər birinin verdiyi kürülərin

The  species  is  marked  by  the  largest 

body  among  other  gobies.  Its  length 

may  be  290 mm  at a weight  of 330 g. 

Spawning  takes  place  near  the 

southwestern  coast  of  the  Middle 

Caspian  in  late  June-early  July. 

Fertility varies from 312 to 2,979 eggs. 

Maturity is reached  at the age of two 

years.

153

---

BİOLOJİ MÜXTƏLİFLİK:  Xəzərin  əsrarəngiz  balıqları

  /  

BIODIVERSITY: A m a z in g   C a s p ia n   F is h e s

sayı  312  dən  2979  ədədə  qədər olur. 

The  deep-water  goby  is  a  popular 

Dərinlik  xulu  kürüsünü  iyul  ayının  game fish,

əvvəllərində  Orta  Xəzərin  qərb 

sahillərində  tökür.  Vətəgə  əhə­

miyyəti  yoxdur,  həvəskar  balıqçılar 

tərəfindən qırmaqla tutulur.

Xəzər şirmanı - Syrman Goby

Neogohius syrman eurystomus

Şirman xulu Abşeronun cənubunda 

və  Kürətrafı rayonda çoxlu miqdarda 

yayılmışdır.

Bir yaşında cinsi yetişkənliyə çatır, 

aprel  -  may aylarında Orta və Cənubi

The syrman goby is abundant near the 

southern  part  of  the  A psheron 

Peninsula and the mouth of the Kura 

River.  It  spawns  near  the  western 

shores  of  the  Middle  and  South 

Caspian in April-May.

Xəzərin  qərb  sahillərində  kürüsünü 

Fertility  ranges  from  3,123  to  12,042 

tökür.  Kürülərin  sayı  3123-12042 

eggs.  Maturity is reached at the age of 

ədəd olur. 

one year.

154

BİOLOJİ MÜXTƏLİFLİK:  Xəzərin  əsrarəngiz  balıqları  /  BIODIVERSITY: A m a z in g   C a s p ia n   F is h e s

İribaş çömçə xul - Caspian Goby

Bcnthophilus macrocephalus

Xəzərin  endemik  balıqlarından 

olan  Çömçə  xullar  xul  balıqlarının 

xüsusi bir cinsini təşkil edir.

Xəzər  dənizində  çömçə  xulların 

18 növü qeydə alınmışdır. Dənizin hər 

yerində yayılmışlar.

Bir  yaşında  cinsi  yetişkənliyə 

çatır.  May-iyun  aylarında  Orta  və 

Cənubi  Xəzərin  qərb  sahillərində

The  Benthophilus  is  another  genus 

including gobies. There are  18 species 

of  this  genus  in  the  Caspian.  The 

Caspian  goby  is  an  endemic  species 

common throughout the sea.

Its  spawning  grounds  are  near  the 

western  shores  of  the  Middle  and 

South  Caspian.  The  spawning  period 

is  May-June.  Maturity  is  reached  at 

the age of one year.

kürü tökür.  Dişi  çömçə xulun  verdiyi 

kürünün miqdarı 794 - 3536 ədəd olur. 

Sürfələr dibdə böyüyür.

Fertility varies from 794 to 3,536 eggs. 

Hatchlings  tend  to  stay  near  the 

seabed.

Vətəgə  əhəmiyyəti  yoxdur,  lakin 

The Caspian goby is prey to sturgeons 

nərəkim ilərin  və  s.  balıqların, 

and other fish species, as well as seals, 

həmçinin  suitilərin  qidasını  təşkil 

edir.

155

---