C# dasturlash tilida massivlar bilan ishlash

1.3. Sinflar, metodlar, xususiyatlar.

Sinflar. Sinflar – har bir obyektga yo’nalritilgan dasturlash tilining yuragi hisoblanadi. Shuni ta’kidlab o’tish lozimki, sinflar usullar va ma’lumotlar uchun kapsula(yig’imi) vazifasini bajarib, ularni qayta ishlanishida asos hisoblanadi.
Sinflarni aniqlash.
Agarda siz C++ yoki Java dasturlash tillari bilan tanish bo’lsangiz, siz uchun C# tilida sinflarni aniqlashning sintaksisi qiyinchilik tug’dirmaydi. Yaratayotgan sinfingiz oldiga class kalit so’zini qo’yib, { } orasiga shu sinf elementlarini (a’zolarini) yozishingiz kerak.
class Uchburchak
{ private long a,b,c;
}
Bu oddiy sinf bo’lib, unda faqat a, b, c o’zgaruvchisi berilgan.
Sinflar ishlatilishi.
Faraz qiling, biror firma ishchisi haqida ma’lumot kirityapsiz. Bunda ishchining har xil xususiyatlarini (yoshi, familiyasi, ismi, tug’ilgan yili va hokazo) kiritish zarur bo’ladi. Buning uchun har bir ma’lumotni alohida yozish va keyingi ishchining ma’lumotlarini kiritish uchun joriy ishchining ma’lumotlarini o’chirish kerak bo’ladi. Sinf esa barcha muammolarni hal etadi.
Masalan: shu ishchining (barcha ishchilarning) xususiyatlari o’zgaruvchi sifatida sinf elementiga qo’shiladi using System; namespace test
{
//sinf boshi class Worker public int age=0; public string name;
}
//sinf oxiri class Test
{ static void Main(string[] args)
{
Worker wrkl = new Worker(); wrkl.age=34; wrkl.name="Karim";
Console .WriteLine ((wrkl .name)+", " +wrkl.age) ;
} }
Dasturni ishga tushiring. Ekranga “Karim , 34 ” degan xabar chiqadi. Keling dasturimizni chuqurroq o’rganib chiqamiz.
Birinchi navbatda … class Worker public int age=0; public string name; qismida biz sinfimizni aniqladik(yaratdik). Sinfimizda ikkita age va name maydonlari(o’zgaruvchilari ) berilgan. E’tibor bering, C/C++ dan farqli o’laroq biz C# da ba’zi bir boshlang’ich qiymatlarni berishimiz mumkin. Lekin boshlang’ich qiymatlarni berish shart emas. O’zgaruvchilar oldin esa public kalit so’zini berdik. Bu esa C++ dagi kabi C# da ham bu o’zgaruvchi (funksiya bo’lishi ham mumkin ) ning sinfdan tashqarida ham ishlatilishi mumkinligini bildiradi. Agarda biz o’zgaruvchidan oldin biror bir kalit so’z ishlatmasak, u holda bu o’zgaruvchi private kalit so’zini avtomatik tarzda o’zlashtiradi va sinfdan tashqarida ishlamaydi. Bu haqda keyinroq yana chuqurroq tanishib o’tamiz.
Keyingi satrda esa
…
Worker wrkl = new Worker();
… sinf nusxasini kuche (xotira qismi) ga kiritib, unga murojaat yubordik. Keyingi satrda esa
…
wrkl.age=34; wrkl.name="Sharipov";
Console .WriteLine ((wrkl .name)+", "+t+wrkl.age) ;
…
sinfimizni ishga tushirdik va ba’zi qiymatlarni o’zlashtirdik.