Chiziqsiz programmalashtirish masalalarining iqtisodiy jarayonlarni talqin qilishdagi ahamiyati va roli

I. shaxs. Kel-ib-man, o’qi-b-man

• I. shaxs. Kel-ib-man, o’qi-b-man
• II. shaxs. Kel-ib-san, o’qi-b-san
• III shaxs. Kel-ib-di, o’qi-b-di

• I. shaxs. Kel-ib-miz, o’qi-b-miz
• II. shaxs. Kel-ib-siz, o’qi-b-siz
• III shaxs. Kel-ib-di(lar) o’qi-b-di(lar)

B I R L I K
K O’ P L I K

Masalan: Arava bo’lsa alimsoqdan qolgan, yana sinibdi (O.).

• Masalan: Arava bo’lsa alimsoqdan qolgan, yana sinibdi (O.).
• O’tgan zamon davom fe’li nutq so’zlanib turgan paytdan ilgari ma’lum bir muddat davomli yoki takrorlanib turgan ish-harakatni ifodalaydi. Bunda davomlilik tushunchasi "doimiy" yoki nisbiy bo’lishi mumkin; unda ma’lum bir muddat davom etgan konkret jarayon tushunchasi ham aks eta oladi.

O’tgan zamonning bu turi birinchidan, -r(-ar) to’liqsiz fe’lini biriktirib tuslash orqali; ikkinchidan,

• O’tgan zamonning bu turi birinchidan, -r(-ar) to’liqsiz fe’lini biriktirib tuslash orqali; ikkinchidan,

-yotgan affiksli hozirgi zamon sifatdoshiga edi to’liqsiz fe’lini biriktirib tuslash orqali; uchinchidan, -moqda affiksli fe’l formasiga edi to’liqsiz fe’lini biriktirib tuslash orqali shallanadi.

• O’tgan zamon maqsad fe’li, birinchidan, -moqchi affiksli fe’l formasidan so’ng edi to’liqsiz fe’lini biriktirib tuslash orqali shakllanadi.

Fe’lning biror gap bo‘lagi vazifasini bajarishga xoslangan shakl-lari vazifadosh shakllar deyiladi. Fe’lning vazifadosh shakllari to‘rt xil bo‘lib, ular quyidagilardan iborat: 1) harakat nomi, 2) sifatdosh, 3) ravishdosh.

• Fe’lning biror gap bo‘lagi vazifasini bajarishga xoslangan shakl-lari vazifadosh shakllar deyiladi. Fe’lning vazifadosh shakllari to‘rt xil bo‘lib, ular quyidagilardan iborat: 1) harakat nomi, 2) sifatdosh, 3) ravishdosh.