ÀÇЯÐÁÀJ†ÀÍ милли åËÌËЯÐ ÀÊÀÄÅÌÈJÀÑÛ ÔÎËÊËÎÐ ÈÍÑÒÈÒÓÒÓ
Yüklə 3,17 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ətirşah gülü
- Ən böyük ocaq elə sənin evindədi
- Mən dilənçi deyiləm
153
məəm atam. Məsəl gedirəm nəsə almağa, mən alanda, qoy o bilməsün mən seyidəm, qoy gələnnən sora bilsin. Elə bilər ki, mən onnan nəsə təmənna umuram. Ona yolda nəzir verse- dilər, qəbul eləməzdi. Evinə gələməliydi. Əsil seyid idi.
Bir dəfə cümə axşamı kiçiy qardaşım o otağın lampasın açıb, nəysə olmıyıb, bı qız deyib ki, mən salaram yerinə. Bı Mirəli də xəbər göndərib ki, döşəmə plov bişiriblər, bizə gəlil- lər. Gəldüy. O otağda otumuşduğ. Dedi ki, kim gedər arxa evdən şoraba gətirər. Mən getdim gəlinnən. Arxıya keçəndə gördüm o ocağ evində bi dənə şam yanır. Dedim, ay Şirin, orda şam yanır? Biyaz irəli getdüy o şam qalxdı yuxarı. Qalxanda bı gəlin qorxdu qaşdı gəldi evə. Mən dayandım orda. Yeznəsi gəldi. Dedi, arvaddara iş buyurdun qorxağdılar da. Gəldi o da gördü, dedi, ilahi, möcüzöə şükür. O da qayıtdı gedə bilmədi. Mən də dayanmışam. Bı qız gəldi – bacım Gülüstan. Hə, o mənnən getdi. Getdüy, and olsun Allaha, o işığ qalxdı o evin tininə, ordan da biz getdigcən getdi düz qapının tininə qədər. Orda dayandı. Yəni ki, qalduğ məəttəl ki, gör o bir balaca şamın işığı, necə nurrandirdi o qrannığ otağı. Bilirsiz o niyə helə oldu? Qardaşım dedi ki, əşi, yoldan işığ düşür, bizi qorxuzmasın da güya. Elə bil o işıx lap acığa qalxdı da o küncə ki, ora işıx düsə bilməz. Onnan sora hamı diyandı həyətdə.
Bı ətirşah gülü var eee, o mütləq ocağa qoyulmalıdı, behişt gülüdü deyillər. O gülə, bizim bi qonşu var iki qızı var idi, yaşdaşmışdı, alan yox idi, o qızdarı üçüm gətirdi, əl yay- 154
lığı bağladı, ətirşah gülünə. Biz də uşağuğ. O qardaşımdı, mənəm, bir də böyük bacım var, o idi. Oturmuşuğ biz də ev- də. Arvad yaylığı bağlıyıb, 2-3 düyün vırıb yaylığa. Birin bağlıyıb Zərifeyçün, birin də Südabeyçin. Zərifə böyükdü, Südabə kiçiy. Allaha and olsun, gülün üstündə o kiçiy qızçün bağladığı yaylığ başdadı açılmağa. Açıldı düşdü. O biri açıl- madı. Neçə il dalbadal bağladı açılmadı. Soradan o biri illərdə açıldı. O birinci yayliğı açılan qız elə həmin ili də getdi. O biri yazığ necə il qaldı, gec getdi ərə.
Bir dəfə də aşura, tasura bilirsüz də nədi. Aşura yox, ta- suranın güni. Birda Ərkivan kəndi var, orda tasura ehsanı verilir, atamın ailəvi dostu var idi. O gəlib maşınnan bizi ailə- vi yığıb aparıb. Həyətimizdə də toyuğ cücə var idi, qapıya to- xunub açılmasın deyə anam cəftəni qaldırıb keçirdib ora. Kilit vırmıyıb ha. Ba o qonşu, bı qonşu görüblər ki, şarşablı adam- lar şaxsey-vaxsey sinə vırıllar. Heç kim də yoxdu. Olar ağ- laşırmış, atamın da Həsənni kəndinnən dostu var idi, kişi gə- lib ziyarətə, görüb bılar ağlaşır. Deeb: – Bacı, nə ücün ağlıyırsuz? Deeb:
– Bəs belə. Kişi görüb ki, hə pəncərədən möcüzə. Qapı- nın da dalınnan cəftəsi keçilidi ha. Qapını acıblar da, nəə heç kim yox içəridə. Gəlib atamın yanına atam zapravkada onda işdiyirdi. Götürüb atamı da gediblər Ərkivana. Yığıb gətirib bizi. Anam onda toba eləmişdi, heç yerə getmirdi. Hər yerdən məhrum 155
idi. Atam dedi, səə bı göstərmə oldu ki, ən böyük ocağ elə səən öz evündədi. Başqa yerə getməyə ehtiyac yoxdu.
Bir dənə də epizod danışım. Atam yetim uşağ olub. Se- mişka, siqaret satırmış. Bi dənə də özünnən böyük bacısı olub. Onun üzünə qapını bağlıyıb gedirmiş. Deeb yiyəsizük, heç kəsimiz yoxdu. Onu evdə qoyurmuş. Gedirmiş alver eli- yirmiş, gətirirmiş bacısına çörəy verirmiş. Yenə gedirmiş. Amma o, kasıblığnan heç kəsə əyilmiyib. Bi gün bi İdris adında polis rəisi vardı. O deyər ki, o se- mişka satan uşağları tutun. Atam çox balaca olub. Deer, hamısı qaşdı, atamı başdeyıblar qovmağa. Bu gəlib çatıb, atama iki dənə elə şillə qoyub ki, atam dəyib yerə. Əlindəkilər dağılıb ye- rə. Soyuğ da hava imiş. Başında da o tüklü papağlar olurdu yee qabağ, onnan var imiş. Tutublar bıları gətiriblər. Bı atamı çox incidib o adam. Qolunnan tutub belə sürüyüb. Gətirib salıb ota- ğa. Otağda da peç yanırmış. Atamın başınnan papağı alıb soxub o yanan peçin içinə. Peç sönər. Nə qədər eliyər o peç yanmaz. Sora götürər bu papağı çırpar atama. Deeb götür rətdol. Çıxıblar gediblər. Helə bı gedən kimi bı kişiyə xəbər gələr ki, evə gəlsün oğlu ölür. Gedib görüb ki, uşağı üzü qib- liyə çeviriblər, arvad çatan kimi deyib evün yıxılsün kimi sızıldadıbsan? Məən balam ölür. Deeb, Mirini vırmışam. Deeb tap gətir. Ooon əl, ayağınnan öpüm. Həm də uşağın ağzı əyilibmiş. Atamı düşüb axtarıblar sahatdarnan. Axırda tapıb- lar, gətiriblər. Bı gəlib girib içəri, balacaboy adam ola. Gorüb ki, arvad ağlıyır ki, ağa səən, başua dönüm, qucağlıyıb atamı, öpüb. Atam deeb ki, əlüü çək. Atamın da 10 -12 yaşı olub. O 156
dəstə ki, var semişkaçı uşağlar, hamısı dəsteynən gəliblər ata- mın daleycan. Arvad deeb, ağa, uşağın adı Füzuli olub, Füzuli ölür ona əlüvü çək. Deeb arvada: – Ürəyın göyneyir? Deeb ki, hə evladımdı. Deeb atası, anası hərəvüz bi qo- luna girün, uşağ ət kimidi. Durğuzun ayaq üstə tutun uşağı. Gör nə qədər hikkə olub atamda ki, otağın o başında uşağı tu- tublar, bı başınnan qaçıb gəlib ona iki dənə o şilləni qoyub. Anası hiyyy eliyib. Atam deyib ki, səən ürəyin göynədi, məəm də anam olseydi, göyniyərdi bayağ səən ərün məni vı- randa. Gəlib əlin çəkib deeb ki, bına ölüm yoxdu. Arvad gətirib veşılkada atama kastyum verib, deeb and olsun cətduə ki, kastyumu almuşuğ, bayrama bına geydirməyə. Geyinmiyib. Bı sənün. Atam alıb çırpıb paltarı, deeb mən dilən- çi döörəm. Mən öz qazancımı yeyirəm hələ. Mənə lazım döör.
* * *
O qədər səliqəli adam idi ki, bırdan çıxardı. Hər yan palçığ olardı, onun ayaqqabısının ancağ altı batardı. Elə bil göynən gedərdi.
* * * Məsələn, kimsə uşağı gətirərdi yanına ki, ya bı diksinib, ya xəstədi, ya qorxub nəsə, hökman deyərdi ki, uşağı həkimə aparun. Qurannan ayələr də oxuyardı ha, amma həkimə məsləhət görərdi.
Yüklə 3,17 Mb. Dostları ilə paylaş:
|