ÀÇЯÐÁÀJ†ÀÍ милли åËÌËЯÐ ÀÊÀÄÅÌÈJÀÑÛ ÔÎËÊËÎÐ ÈÍÑÒÈÒÓÒÓ
Yüklə 3,17 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Aparın gəzdirin
- Qazana bilirsən get qazan
- Məzluma kömək elə
- Öz ölümünü bilmək
- Mənim qabağımda kiminsə qəddinin əyilməyini xoşlamıram
157
Aparın gəzdirin
Bi dəfə Saatdıdan iki qardaş gəldi. Dedilər: – Ağa, valla sorağlaşa-sorağlaşa gəlib çıxmışuğ bıra, iki qardaşa bir evladımız var. Nə qədər istiyirsən var-dövlətimiz var də, yəni yer-yurdumuz, malımız-heyvanımız hər cür. Bı uşağ gecələr durur, çıxır gedir, gəzir. Bunu yığışdıra bilmirüy biz. Ya qoşulur bu uşağlara, hər cür maddıyyatı var də. Gedir ora bıra. Bı uşağı biz ipə-sapa yatızdıra bilmirüy də. Evə salıb qapını bağlıyiruy alınmır. Nəsə bizə bi əlac qıl, ağa, qurban olum. Mir Tağı Ağa saldı uşağı içəri tək tənha, mənə də göz elədi ki, gəl içəri bu uşağa bir-iki suallar ver. Dedi ki, soruş dostarı onu niyə çox istiyir? Onnan nə tələb eliyillər, nəydən xoşu gəlmir. Getdim soruşdum. Gəldim uşağın dediklərin ağama dedim. Sora özü girdi içəri, bir neçə dəqiqə söbət elə- di. Sora oturdular çay-çörəy yedilər, atam dedi, bu uşağı götür 3-4 ay çıxart bu ölkədən. Düşdüyü mühütdən çıxart apar bını. Bu mühütdən tamam uzağlaşdır bı uşağı. Nə narazılığun olsa, sora mənə deyərsən. Bir yarım ildən sora, rəhmətdiy Səkinə bibi gəldi, dedi evləndiriblər o uşağı. Elə o vaxt da aparıblar onda bir neçə müddətə çıxardıblar ölkədən. Deer, qayıdıb gələnnən sora heç o uşağları yaxın qoymuyub. O dostdarı qəti sürətdə yaxın qoymuyub.
Bi nəfər o biri qardaşımı – Mir Əli qardaşımı çox in- citdi, amma bı ona o qədər güzəşt elədi, elədi. Dedi: – Yox ee, ağa, belə evüü də sat mənə ver, son nöktə belə gəldi də.
158
Bı dayandı, dedi: – İndi get, gorüm nə qazanırsan qazan. Adi maşın əzilmə haqq hesabında olmuşdu bı şey. İspi- sat maşını bına düzəltdirdi. Baş idarədən bına zəng vırdılar ki, ağa, o maşın ispisatdı. Sən ona heş nə qoyma. Olar onçün ci- nayət daşıyır. Amma dedi, yox eee, onnan çörəy qazanır, qoy düzəldim. Düzəltdi verdi, dedi: – Yox eee əlavə nəsə də verməlisən mənə. Bı da bezdi yazığ, dedi, qazana bilirsən indi get qazan. İnanun bir-birinin dalıycan olarda dört hüzür birdən düşdü. Düşdülər bının ayağına, bı da dedi ki, mən sizə qarğış eləməmişəm, sadəcə dedim qazana bilzöz qazanın. Bı evin qədəri qədər qazana bilsən, get qazan.
Həmişə mənə deerdi ki, oğlum, işdiyirsən, çörəy qaza- nırsan, həmişə məzluma köməy elə. İnanun o söz mənim bey- nimdə elə qalıb ki, indi də Masallının elə bir kəndi-kəsəyi yoxdu ki, orda məni tanımasınnar. Hara getmişəm, harda oturmuşam, hamı deyib sənin aton çox gözəl insan idi. O, ölən günü isə dedim hə gör biz nə qədər böyük insanı itirdik. Ağlım kəsmiyən tanıdığım-tanımadığım adamlar gəlib bırda elə ağlıyırdılar, məəttəl qalırdım, əşi.
Ölümünə qədər bilmişdi. Səhərə yaxın idi, namazı qıl- mışdı. Mən də bırda yatmırdım, o ocağ evində yatırdım. Gör- düm o balaca qardaşım gəldi ki, bəs kişinin nəsə halı dönüb. Gəldim bıra gördüm, kişi uzanıb üzü qibliyə, tər basıb. Sildüy
159
tərini zadını, dedi, bala, qorxmeyün, bı tər o tərdən döyül. Mən gedirəm. Bir-birüzdən müğayət olun. Mənim vaxtım tamamlandı. Heş nədən qorxmeyün, heş nədən çəkinmeyün. Ölüm ölümdü. Bir gün gəlmişüy, bir gün güdəcüy. Dedi: – Mən gedirəm, mənnən sora yerimdə o böyük qarda- şıvuzdu. Ba bı ardıcıllığ getməlidi. Mən ağanın altıncı oğluyam. Atam deyərdi ki, daim ça- lışun cəmiyyətə xeyirivüz dəysin. İnsannara bacardığca yax- şılığ eliyün, onnarı da yaxşılığa sövq eliyün. Məsələn, mənim əhatəmdə olan sinif yoldaşdarımızın əksəriyyəti içən idilər. Amma indi, hamısı namaz qılır. Bu da bizə atamnan tərbiyədi ki, cəmiyətə xeyrivüz dəysin. Mənim şəxsən özümə deyib ki, pis vərdişlərə qurşanson, sənə atalığ haqqımı halal eləmərəm. Deyirdi, insana iki şey qalır həyatda. Bir rəhmət, bir lənət. Çalışun lənət qazanmıyun. Bu, çox asan bi şeydi. Onu hamı qazana bilər. Amma rəhməti qazanmağ çox çətindi.
* * *
Bi dəfə məktəbdən gəlirdim, bi nəfər qonşu dedi, gözdə gözdə, mən də uşağam məktəbdən gəlirəm. Dedim: – Nə işdi? Dedi:
– Sənə bi şey verəcəm. Dedim:
– Nə? Gördüm cücədi iki dənə, bağlıyıb qəzetdə büküb, gətirdi verməyə mənə. Dedim: – Bu nədi? Dedi: – Sizə cədd malı verirəm. 160
Dedim: – Biz dilənçi-zad döyülük. Cədd malı verən ocağa gələr. Mən sənçin yükdaşıyan deyiləm. Dedi:
– Niyə elə bəs? Dedim:
– Elə döyül, məə belə tərbiyə veriblər ki, yolda sənə nə- sə versələr, qəbul eləmə. Sən ağzunda ağa deyirsən. Ağa cə- miyyətin elitasıdı. Bı baxdı belə. Bıy ağa bağışda. Atam bizə deyərdi ki, oğul ağalığı özüvüzə şüar tutub, işivüzü aşırmoun.
xoşlamıram
Bi dəfə, bu Prişif deyirdüy də ordan bi qadın, hər yeri gəzib, ona deyiblər ki, xərçəng xəstəliyi var səndə – başunda. Yatıb yuxuda görüb atamı. Necə görüb, deer gördüm ki, tunel kimi yerdən keşdim, atamı aşkarda görmeyib aaa, sorağnan gəlib tapıb. Dedi ki, bırda Mir Tağı Ağanın evi buradır. De- dük, hə elə düz gəlmisən. Sorağlaşa, sorağlaşa gəlib çıxıb bu- ra. Gəldi başın-zadın adyalnan-zadnan bağlıyıb, xəstədi. Gəl- di çıxartduğ yuxarı, dedi, yox mən gördüyüm bıra döör. Bala- ca ev idi, köhnə, belə tunel kimi yerdən keşdim. Gətirdüy onu ordan keçirtdüy. Keşdi, dedi hə bıraydı. Oturdu evin divar- rarın öpür, ocağın başına pərvanədi də. Doymur də bı adam. Ağlıyır, amma sevinir. Deer, mənə bı kişini göstəriblər, dərdi- min dərmanı bırdadı. Atam da işdə idi. Bı qadın gözzədi. Nəsə çörəy-zad yedi elədi, sora anam xəbər verdi ki, atam gə- lir. Qadın dik durdu ayağa. Dedi ki, mən onun ayağların öpə- Yüklə 3,17 Mb. Dostları ilə paylaş:
|