~ 96 ~
Hökum
əti SSRI-yə yaxın olması ilə əlaqədar olaraq nəinki müdafiə etməmiş,
h
ətta onun yıxılmasında yaxından iştirak etmişdir. ABŞ Sovet ordusunun
Güney Az
ərbaycandan çıxarılmasına nail olmuş və hətta Iran ordusu
Amerikalı general Şhnarzkopfun komandanlığında Azərbaycana hücuma
keçmiş və Milli Hökuməti devirmişdir. Şah dövründə Iran demək olar ki,
ABŞ-ın nüfuz dairəsində olmuşdur. Lakin 1979-cu il Iran islam inqilabından
sonra ABŞ-ın Irandakı nüfuzu tamamilə sarsılmış və sonda ABŞ Iran
qarşıdurmasına gətirib çıxarmışdır. Indi artıq ABŞ ən azı Iranda rejim
d
əyişikliyini həyata keçirməyə çalışmaqdadır. Bunun üçün ABŞ Iran
daxilind
əki xalqların, xüsusilə, çoxluq təşkil edən Azərbaycan Türklərinin
qüvv
əsindən maksimum yararlanmağa çalışacaq. Belə bir durumda Güney
Az
ərbaycan Türkləri nə etməli və ABŞ-dan necə yararlanmalıdır?
Ilk önc
ə ABŞ-ın da xüsusi önəm verdiyi və Iran daxilində hələlik demək
olar ki, alternativi olmayan, xüsusi güc m
ərkəzinə çevrilməkdə olan Güney
Az
ərbaycan Milli Hərəkatını Azərbaycan Mərkəzli Türk Düşüncə Sisteminin
ideologiyası ətrafında birləşdirmək və Hərəkatın vahid mərkəzdən idarə
olunma
sını təmin etmək lazımdır. Bundan sonra vahid mərkəzdən idarə
olunan Milli H
ərəkat dünyanın super gücü sayılan ABŞ-la öz siyasətini
mü
əyyənləşdirməli, ortaya çıxa biləcək məsələlərin mahiyyətini ciddi şəkildə
analiz etm
əli və öz mövqeyini, yəni ABŞ-ın yanında və ya ondan kənarda
olmasını dəqiqləşdirməlidir. Güney Azərbaycan Milli Hərəkatı öz strateji
h
ədəfini müəyyənləşdirməli, Güney Azərbaycan Türklərinin maksimum
m
ənfəətlərini nəzərə alan konkret planını hazırlamalıdır. Artıq Güney
Az
ərbaycan Türkləri Iranı qorumaq üçün deyil, Güney Azərbaycanın
qurtuluşunu təmin etmək üçün səfərbər olmalıdır. Güney Azərbaycan Milli
H
ərəkatı öz strategiya və taktikasını region və dünya siyasəti çərçivəsində
formalaşdırmalı, atacağı konkret addımları müəyyənləşdirməlidir. Iranı ilk
önc
ə siyasi-coğrafi bölgə kimi formalaşdırıb Azərbaycanın Güneyini və digər
bılgələri özünə qatan, sonra Fars Mərkəzli Pəhləvi xanədanı yaradaraq fars
şovinizmini dövlət siyasəti səviyyəsinə qaldıran, daha sonra Şiyəliyi bayraq
ed
ərək yenə də Fars bürokratiyasının ideologiyası artıq tamamilə iflasa
uğramaqdadır. Fars Mərkəzli Irançılığın çöküşü ilə Iran Islam Respublikası da
çökm
əyə məhkumdur.
Bu gün artıq Güney Azərbaycan Milli Hərəkatı Azərbaycan Türklərini
Iranlılıq kimliyindən təcrid edərək onların Azərbaycan Türk kimliyinə sahib
çıxmaları yönündə hər tərəfli mübarizə aparmaqdadır. Milli Hərəkat bu
mübariz
ə nəticəsində bu və ya digər dərəcədə Azərbaycan Türklərinin öz
tarixl
ərinə (Doktor Zehtabinin «Iran Türklərinin tarixi» adlı ikicildlik
~ 97 ~
monumental
əsəri milli tariximizi öyrənmək baxımından əvəzsiz mənbədir.
Bütün Az
ərbaycanlıların bu əsəri oxuması vacibdir), öz dillərinə, öz
m
ədəniyyətlərinə, Babək, Səfər Xan Qəhrəmani, Səttar Xan və s. kimi
q
əhrəmanlarına, bir sözlə, öz milli kimliklərinə sahib çıxmalarına və bununla
da «Irançılıq» və «Iran Azərbaycanlısı» anlayışlarını özlərindən
uzaqlaşdırmış, onların Azərbaycançılıq və Azərbaycan Türkləri anlayışları ilə
əvəz edilməsinə nail olmuşdur. Indi artıq Güney Azərbaycan Türklərinin
böyük
əksəriyyəti öz keçmiş tarixinə və bugününə, özünə və ətrafına bir
Az
ərbaycan Türkü gözı ilə baxmaqda, Azərbaycan və Azərbaycan Türk
kimliyin
ə sahib çıxmaq yolunda mübarizəyə qoşulmaqdadır. Fars
şovinizminin məhsulu olan «Iranlılıq» və «Irançılıq» dünya görüşünə
alte
rnativ olaraq ortaya çıxan və öz dünya görüşünü «Azərbaycanlılıq» və
«Az
ərbaycançılıq» üzərində quran Güney Azərbaycan Milli Hərəkatının
qarşısını ala biləcək heç bir qüvvə yoxdur. Çünki onun hədəfi gələcək
Demokratik Az
ərbaycandır. Bu ali hədəfə -Müstəqil, Demokratik Güney
Az
ərbaycan Respublikasına qarşı çıxan bütün siyasi cərəyanlar gec və ya tez
öz m
əğlubiyyətlərini görəcək və ya indidən görməkdədir. Güney Azərbaycan
Türkl
əri çox ciddi və şərəfli bir tarixi imtahan qarşısındadır. XXI əsr
mill
ətlərin «olum və ya ölüm» əsridir. Güney Azərbaycan Milli Hərəkatına
qoşulan hər bir fərd öz məsuliyyətini dərk etməli, təşkilatdaxili dedi-qodulara
son qoyulmalı, milli insanlara böhtan atanlara yerindəcə cavab verilməli,
liderlik şəxsi ambisiya ilə deyil, əməllə qazanılmalı, nəyin bahasına olursa
olsun min z
əhmətlə qurulan təşkilat qorunub saxlanılmalı, tarixi şərait düzgün
d
əyərləndirilərək məqsədmizə çatmağa çalışmalıyıq. Güney Azərbaycan Milli
H
ərəkatı öz mübarizəsini sistemli şəkildə davam etdirməlidir.
Bel
əliklə, Güney Azərbaycan Milli Hərəkatının qarşısında duran əsas
m
əsələlər aşağıdakılardır :
1)
Güney Az
ərbaycanda milli kimlik məsələsinin tam həll edilməsi;
2)
Fars şovinizminin assimilyasiya siyasətinin əsası olan
«farslaşdırmaq», «Iraniləşdirmək» və «Iranlılaşdırmaq» və bununla da Güney
Az
ərbaycan Türk kimliyinin yerinə «fars», «Irani» və «Iranlı» kimliyini
h
əyata keçirmə siyasətinə qarşı Güney Azərbaycan Türk kimliyinin
qorunması, «Azərbaycanlı» və «Azərbaycançılıq» məfkurəsinin təfəkkürlərdə
hakim k
əsilməsinə nail olmaq;
3)
Az
ərbaycanın
tarixi
coğrafiyasının
hüdudlarının
mü
əyyənləşdirilməsi və Azərbaycanın ostanlara bölünməsinin qarşısını almaq;
4)
Az
ərbaycan ərazilərində digər etnik qrupların yerləşdirilməsinin
qarşısını almağa çalışmaq;