DəRƏLƏYƏz mahalinin kameral təSVİRİ (1831-ci və 1842-ci illər) «Elm və təhsil» Bakı – 2017

261
(1831-ci və 1842-ci illər)
1.Əlimurad­Əlinağı­oğlu­25­y;­oğlu­Əhməd­7­y.
2.­Sadıq­Kərbəlayi­Cəfər­oğlu­25­y;­oğlu­Əsgər­1­y.
3.­Məmmədrza­Bağır­oğlu­40­y;­oğlu­Bağır­15­y.
İmzalar:­Kəndxuda­Əlihüseyn­Məşədi­Cəfər­oğlu;­İs-
mayıl­Əli­oğlu.
№ 6(№ 6). XAÇİK KƏNDİ
30­erməni­ailəsinin­siyahısı.
Bu­kənd­Yaycı­kəndinin­sakinləri­Həsənalı­Sultan­Hü­
sey­nalı­Sultan­oğluna,­İbrahim­Sultana,­Usub­bəy­Rəhim­
Sultan­oğluna,­Bayramqulu­Sultan­Abbasəli­Sultan­oğluna,­
Şi­rə­li­Sultan­Qasım­Sultan­oğluna­məxsusdur­və­məhsulun­
30­dan­6­hissəsi­onlara­çatır.
Kənd­sakinləri­xəzinə­torpaqlarına­köçmək­haqqındakı­
dəvəti­qəbul­etmədilər.
Qəza­mərkəzinə­56­verst,­nahiyə­iclasçısına­25­verstdir.­
Bu­yollar­yay­vaxtı­babat­olsa­da,­qış­vaxtı­çətin­keçiləndir.
Əkinçilik­və­pambıq­parça­toxumaqla­məşğul­olurlar,­
2­arıxana­və­30­arı­ailəsi­var,­Dolanışıqları­ortababdır.­Tor-
paqları­daşlı­gilli­olsa­da,­taxılçılıq­üçün­əlverişlidir.­
Meşəsi­ yoxdur,­ Herher­ və­ Hors­ meşəsindən­ istifadə­
edir­lər.­ Bol­ otlu­ biçənəkləri­ var.
Buğda,­arpa,­polba,­kətan­və­mərcimək­əkirlər.
20­verst­torpağı­var,­onun­30­xalvarı­suvarılan­əki­nə­
yararlı­torpaqdır,­10­bulağın­suyundan­istifadə­edirlər,­am­
ma­yenə­azlıq­edir.
Kənddə­gündə­10­batman­dən­üyüdən­1­işlək.­2­yararsız­
dəyirman,­2­tacir,­14­toxucu,­6­dərzi,­13­keçəçi,­4­boyaqçı,­
4­çilingər.­1­xarrat­var.
1 il əvvəl İrandan gələn cəlali kürdlər:
1.Dilo­Alo­oğlu­38­y;­oğlanları:­Məho­15­y;­Aso­10­y.
2.­Həsso­Darbaz­oğlu­60­y;­oğlu­Alo­20­y.

---

262
Dərələyəz mahalının kameral təsviri 
№ 7(№ 7). AMAĞU KƏNDİ
Əhalisi­şiə­olmaqla­oturaq­həyat­tərzi­sürürlər.
Kəndin­ mülkədarı,­ Naxçıvan­ sakini­ Karo­ Bünyadov­
məh­sulun­ 30­da­ 4­ hissəsini­ alır.
Qəza­ mərkəzinə­ 70,­ nahiyyə­ iclasçısına­ 28­ verstdir,­
yolları­əlverişsizdir.­Naxçıvan­və­İrəvan­şəhərlərinə­gedən­
yolun­da­28­versti­pis­vəziyyətdədir.
Əhali­əkinçiliklə­məşğul­olur,­kənddə­2­arıxana,­30­arı­
ailəsi,­2­ludilşik­var.­Əhalinin­dolanışığı­ortababdır.­Torpaq-
ları­daşlı­və­gilli­olmaqla­təpələrdə­yerləşir,­əkinə­yararlıdır.­
Meşəsi­yoxdur,­Hors­meşəsindən­istifadə­edirlər.­
20­verstə­yaxın­torpağı­var,­onun­5­xalvarı­suvarılan,­
30­xalvarı­dəmyə­əkinəyararlı­torpaqlardır.­Bulaq­suyundan­
istifadə­edirlər,­dərələrdən­ot­biçirlər.
Buğda­və­arpa­əkirlər.
Kənddə­2­baxımsız­və­gündə­10­batman­dən­üyüdən­1­
işlək­dəyirman,­2­baxımsız­bəzirxana,­31­öküz,­27­inək,­9­
buzov,­80­qoyun,­90­keçi,­8­at­var.
Bu­ kəndin­ yaxınlığında­ yerləşən­ Qızılvənk­ monastrı­
yaxşı­ vəziyyətdədir.­ Hazırda­ anbar­ kimi­ istifadə­ edilir.
Tatarlar:
1.Müslüm­Məmmədmurtuza­oğlu­25­y;
2.Eyvazəli­Cəfər­oğlu­60­y;­oğlanları:­Rzaqulu­24­y;­
Həsənalı­8­y.
3.­Məmmədəli­Eyvazəli­oğlu­30­y;­oğlanları:­Hacı­Alı­3­
y;­Nəcəfalı­2­y;­Abbasqulu­1­y.
4.­ Kəlbəli­ Zaman­ oğlu­ 50­ y­ (siyahıyaalmadan­ sonra­
ölüb);­ oğlanları:­ Əli­ 4­ y;­ Nəcəfqulu­ 3­ y.
5.Həmdəm­Əli­oğlu­45­y;­oğlanları:­Bayram­20­y;­Sa-
dıq­6­y;­Cəfər­5­y.
6.­Kəlbihüseyn­Zaman­oğlu­40­y;­oğlanları:­Zaman­15­
y;­Qəhrəman­3­y;­Rüstəm­2­y.

---

263
(1831-ci və 1842-ci illər)
7.­Zeynalabdin­Abbasəli­oğlu­25­y.
8.­Əlicəfər­Məmmədcəfər­oğlu­25­y.
9.­ Əliqulu­ Kərbəlayi­ Süleyman­ oğlu­ 26­ y;­ oğlanları:­
Qulu­6­y;­Qasım­3­y.
3 il əvvəl İrandan gələnlər:
1.Usta­Əli­Ələsgər­oğlu­20­y.
5 il əvvəl Dərələyəzin Yaycı kəndindən gələnlər: 
2.­Dünya­Əlicəfər­oğlu­20­y;­oğlu­Abbas­6­y.
Yaddan çıxanlar:
1.Əlihümbət­Ocaqqulu­oğlu­30­y;­oğlu­Sadıq­2­y.
2.Mehdiqulu­Məşədi­Murtuza­oğlu­30­y­(siyahıya­al-
madan­sonra­ölüb);­oğlu­Qulu­3­y.
3.­Cəfər­Məmmədqulu­oğlu­25­y;­oğlu­Məmmədqulu­4­y.
4.­Kəndxuda­Əli­İmamverdi­oğlu­25­y.
5.­Zeynalabdin­Məmməd­oğlu­40­y;­oğlu­Ələsgər­6­y.
6.­İsmayıl­Həmdəmalı­oğlu­25­y;­oğlanları:­Nağı­4­y;­
Tağı­3­y.
İmzalar:­ Kəndxuda­ Əli­ İmamverdi­ oğlu;­ Kərbəlayi­
Kəlbiəli­ Zaman­ oğlu;­ Eyvazəli­ Cəfər­ oğlu.
№ 8(№ 8). ARPA KƏNDİ
16­erməni­ailəsinin­siyahısı.
Sakinlərin­ dediyinə­ görə,­ bu­ kənd­ Yaycı­ sakinləri­
Həsə­n­alı­ Sultan­ Hüseynalı­ Sultan­ oğluna­ və­ onun­ qar-
daşlarına­məxsusdur­və­məhsulun­30­dan­4­hissəsi­bəhrə­
kimi­ onlara­ çatır.
Qəza­mərkəzinə­77,­nahiyə­mərkəzinə­15­verstdir.­Kar-
van­yolları­yararlı­vəziyyətdədir,­Naxçıvan­və­İrəvan­şəhər­
lərinə­gedən­yolların­bəzi­hissələri­çətin­keçiləndir.­Kənd­
Arpa­çayın­sahilində­yerləşir.

---

264
Dərələyəz mahalının kameral təsviri 
Əkinçiliklə­məşğul­olur,­buğda,­arpa,­pambıq,­çəltik­və­
tərəvəz­əkirlər.­6­toxucu­var.
№ 9(№ 9).YUXARI DANZİK KƏNDİ
Əhalisi­ şiə­ olmaqla­ oturaq­ həyat­ tərzi­ sürürlər.­ Kənd­
Yaycı­kəndinin­sakinləri­Həsənalı­Sultan­Qasıməli­Sultan­
oğluna­ məxsusdur.­ Əhalisi­ dövlət­ torpaqlarına­ köçməyə­
maraq­ göstərmədi.­
Qəza­mərkəzinə­70,­nahiyə­mərkəzinə­21­verstdir,­yol-
ları­rahatdır,­Naxçıvana­və­İrəvana­gedən­yollar­əlverişlidir.
Əhalisi­əkinçiliklə­məşğul­olan­bu­kənd­Arpa­çayının­
sol­sahilində­yerləşir,­ərazisi­18­verstdir,­çayın­hər­iki­tərə-
fində­əkinəyararlı­6­verst­torpağı­var.­Arpaçayın­suyundan­
istifadə­edirlər.
Əhalinin­sayına­görə­biçənəkləri­bəs­edir,­örüş­yerləri­
də­kifayət­qədərdir.­Əhali­xeyli­miqdarda­buğda,­arpa,­çəl-
tik,­pambıq­və­başqa­bitkilər­əkir.­Bu­bitkilər­burada­yaxşı­
əmələ­gəlir.
Kənddə­gündə­10­batman­dən­üyüdən­1­işlək­dəyirman,­
3­camış,­17­öküz,­30­inək,­20­buzov,­76­qoyun,­42­keçi,­10­
at,­9­ulaq­var.
Əhalinin­dolanışığı­ortababdır,­kəndin­torpağı­daşlı­və­
gillidir,­kənddə­2­bərbər­var.
Tatalar:
1.Kəndxuda­Məhəmməd­İsmayıl­oğlu­50­y;­oğlanları:­
Hacıməmməd­20­y;­Abo­7­y.
2.­ Molla­ Əlimurad­ Molla­ Zülfüqar­ oğlu­ 67­ y;­ oğlu­
Məmmədhüseyn­ 8­ y.
3.­İbrahim­Molla­Zülfüqar­oğlu­50­y;­oğlu­Həsən­20­y.
4.­Kazım­Kəlbi­oğlu­25­y;­qardaşı­Zeynalabdin­15­y.
5.­Ələsgər­Nəbi­oğlu­25­y.

---