DəRƏLƏYƏz mahalinin kameral təSVİRİ (1831-ci və 1842-ci illər) «Elm və təhsil» Bakı – 2017

269
(1831-ci və 1842-ci illər)
İmzalar:Kəndxuda­Rüstəm­Həsənxan­oğlu;­Əlihüseyn­
Hüseyn­oğlu;­Hüseyn­Məmi­oğlu.
№ 12(№ 12). HEŞİN KƏNDİ
Əhalisi­ şiə­ olmaqla­ oturaq­ həyat­ tərzi­ sürürlər.­ Kənd­
Yay­cı­sakini­Həsənalı­Sultana­məxsusdur,­məhsulun­30­dan­
4­hissəsi­ona­çatır.
Qəza­mərkəzinə­72,­nahiyə­mərkəzinə­23­verstdir,­yol­
ları­qənaətbəxşdir.
Əkinçilik­və­xalçaçılıqla­məşğul­olurlar,­dolanışıq­orta­
babdır.­ Torpağı­ gillidir,­ xırda­ daşlar­ var.­ Meşəsi­ yoxdur,­
Hors­me­şə­sindən­istifadə­edirlər.­10­verst­torpağı­var,­onun­
15­xal­varı­əkinəyararlı­dəmyə­torpaqdır.­Buğda,­arpa,­tütün,­
bağ­və­bostan­bitkiləri­əkirlər.
Kənddə­1­yararsız­dəyirman,­60­öküz,­33­inək,­28­bu­
zov,­100­qoyun,­107­keçi,­14­at,­1­ulaq­var.
Qaraçorlular:
1.İbrahim­Kərbəlayi­Rəfi­oğlu­24­y;­qardaı­Ələsgər­20­y.
4  il  əvvəl  İrəvan  qəzasının  Basarkeçər  kəndindən 
gələnlər:
2.Şahməmməd­Məhəmməd­oğlu­50­y;­oğlanları:­Hü­
seyn­8­y;­Həsən­6­y.
3.Kəndxuda­Cəfər­Cəbrayıl­oğlu­52­y;­oğlanları:­Ağa-
lar­10­y;­Nəcəf­3­y.
Uryadnik, Müqəddəs Georgi Ordeni kavaleri
4.­ Əli­Yüzbaşı­Abbas­ oğlu­ 58­ y;­ oğlu­Abbasəli­ 25­ y­
(onun­ oğlu­ İsmayıl­ 1­ y).
5.­Savadı­olmayan­Seyid­Mirqasım­Mirsüleyman­oğlu­
30­y;­oğlu­Mirsüleyman­7­y.
6.Molla­Cəfər­Məhəmməd­oğlu­25­y;­atası­Məhəmməd­
50­y.

---

270
Dərələyəz mahalının kameral təsviri 
7.­ Qurbanəli­ Həsən­ oğlu­ 25­ y;­ oğlanları:­ Nəcəf­ 8­ y;­
Ağaməmməd­ 4­ y.
8.­Məmmədalı­Əli­oğlu­27­y;­oğlu­Məmmədxan­3­y.
9.­Həzrətqulu­Əlverdi­oğlu­50­y;­oğlanları:­İmamverdi­
8­y;­Sadıq­4­y.
10.­Şahgəldı­Alı­Yüzbaşı­oğlu­24­y;­oğlu­Həsən­2­y.
11.­Qulam­Alı­oğlu­29­y;­oğlu­Nəcəfalı­7­y.
12.­ Məşədi­ Ələsgər­ Xudaverdi­ oğlu­ 40­ y;­ oğlanları:­
Muradəli­5­y;­Əli­2­y.
13.­Həsən­Xudaverdi­oğlu­32­y;­oğlu­Şirəli­2­y;­­qaynı­
Həsən­Qələndər­oğlu­35­y­(siyahıyaalmadan­sonra­ölüb).
14.­Ələkbər­Vəliməmməd­oğlu­40­y;­oğlanları:­Əli­10­
y;­Vəli­5­y.
15.­Əliməmməd­Fərzəlı­oğlu­60­y;­oğlu­İsmayıl­8­y.
İmzalar: Kəndxuda­Cəfər­Cəbrayıl­oğlu;­Məmməd­İb-
rahim­oğlu;­Şahməmməd­Məmməd­oğlu.
№ 13(№ 13). QOYTUL KƏNDİ
Salmasdan­köçürülmüş­31,­6­il­əvvəl­Naxçıvan­qəza­
sının­Dizə­kəndindən­gəlmiş­2­erməni­ailəsinin­siyahısı.
Yaycı­sakini­Həsənalı­Sultana­məxsusdur­və­məhsulun­
30­dan­ 4­ hissəsi­ ona­ çatır.­ Sakinlər­ xəzinə­ torpaqlarında­
yaşa­maq­ təklifini­ qəbul­ etmədilər.
Qəza­mərkəzinə­88,­nahiyə­mərkəzinə­2­verstdir.­Na-
hiyə­iclasçısına­hətta­araba­yolu­da­rahatdır,­qəza­mərkə-
zinə­isə­ortabab­yol­var.­İrəvan­şəhərinə­gedən­yol­da­əlve-
rişlidir.
Əhali­taxılçılıqla­məşğul­olur,­dolanışıq­ortababdır.
Arpaçayın­üstündə­yerləşən­­bu­torpaqlar­nahiyənin­ən­
yaxşı­torpaqları­olmaqla­əla­torpaqlardır.­Öz­meşəsi­yoxdur.­
Hors­meşəsindən­istifadə­edirlər.

---

271
(1831-ci və 1842-ci illər)
21­verst­torpağı­var,­onun­40­xalvarı­suvarılan­əkinə­
yararlı­torpaqdır,­Qoytul­çayının­suyundan­istifadə­edir­lər.
İldə­2­min­bağ­ot­biçirlər.
Buğda,­arpa,­pambıq,­darı,­kətan,­çətənə,­noxud,­mər­
cimək,­paxla­və­başqa­tərəvəz­bitkiləri­əkirlər.­Kənddə­gün-
də­1­xalvar­dən­üyüdən­1­işlək­və­1­yararsız­dəyirman,­20­
toxucu,­2­keçəçi,­2­dəmirçi,­100­öküz,­102­inək,­134­qoyun­
və­keçi,­18­at­var.
№ 14(№ ?). AYNAZUR KƏNDİ
14­erməni­ailəsinin­siyahısı.
(Sənədin bu kəndə aid olan səhifələri itib)
№ 15(№ 20). QIZILQIŞLAĞI KƏNDİ
Əhalisi­ şiə­ olmaqla­ köçəri­ həyat­ tərzi­ sürürlər.­ Kənd­
Qa­r­abağ­sakini­Sarkis­Tarumova­məxsusdur.­Sakinlər­döv-
lət­torpaqlarına­köçmək­istəmədi.­Qəza­mərkəzinə­70,­na-
hiyə­mərkəzinə­5­verstdir.­
Əkinçiliklə­məşğuldurlar,­eləcə­də­xalça­və­adyal­toxu-
yurlar.
Arpaçay­ yaxınlığında­ olan­ torpaqları­ yaxıdır,­ meşəsi­
yoxdur,­60­verst­məsafədə­yerləşən­Herher­meşəsindən­is-
tifadə­edirlər.­10­verst­torpağı­var,­10­xalvarı­əkinəyararlı­
suvarılan­ torpaqdır.
3­xalvar­biçənəkləri­var,­ildə­10­min­bağ­ot­biçirlər.
Buğda,­arpa,­darı,­çəltik,­tütün,­bağ­və­bostan­bitki­ləri­
əkirlər.
İran­dövlətinin­vaxtında­buralar­dövlətə­məxsus­olub,­
sonra­qarabağlı­tacir­Sarkis­Tarumovun­mülkiyyətinə­keçib.
Kənd­sakinlərinin­50­öküzü,­40­inəyi,­39­buzovu,­89­
qoyunu,­76­keçisi,­9­atı­var.

---

272
Dərələyəz mahalının kameral təsviri 
Püsyanlı tayfası:
1.Kəndxuda­Molla­Nəcəf­Şərif­oğlu­37­y;­oğlu­Məhəm­
məd­3­y;­atası­Şərif­Nəbi­oğlu­92­y.
2.Vəli­Əmirxan­oğlu­50­y(siyahıyaalmadan­sonra­ölüb);
3.­Məhəmməd­Əmirxan­oğlu­42­y;­oğlu­Əli­8­y.
4.­İbrahim­Məhəmməd­oğlu­42­y;­oğlu­Niftalı­10­y.
5.­Novruz­Allahverdi­oğlu­90­y;­oğlanları:­Allahverdi­
40­y;­Abdulla­20­y.
6.­Məhəmməd­Qasım­oğlu­26­y;­oğlu­Dünyamalı­2­y;­
qardaşı­Qurbanəli­22­y.
7.­Sadım­Qasım­oğlu­40­y;­oğlanları:­Hüseynalı­13­y;­
İmaməli­1­y;­Nəcəfalı­5­y.
8.­Şıxhüseyn­Hüseyn­oğlu­50­y;­oğlanları:­Abbasəli­13­
y;­Məmmədalı­8­y.
6 il əvvəl Qarabağ qəzasından gələnlər:
1.Məhərrəm­Şükürəli­oğlu­50­y;­oğlu­Əliverən­10­y.
2.­Qulu­Şükürəli­oğlu­60­y;­oğlu­İsmayıl­20­y.
3.­Allahqulu­Səhərxan­oğlu­50­y;­oğlu­Şahqulu­12­y.
4.­Məmmədalı­Hüseyn­oğlu­25­y;­oğlu­Həsən­3­y.
5.­ Xudaverdi­ Hüseyn­ oğlu­ 30­ y(siyahıyaalmadan­
sonra­ ölüb).
6.­İmamverdi­Hüseyn­oğlu­40­y;­oğlu­Nəcəfqulu­6­aylıq.
7.­Qurban­Qulu­oğlu­30­y;­oğlu­Məmmədcəfər­8­y.
8.­Kərim­Ədna­oğlu­30­y.
9.­Məmmədbağır­Tarverdi­oğlu­45­y;­oğlanları:­Hüseyn­
4­y;­Məhəmməd­2­y.
İrəvan qəzası Şərur nahiyəsinin Qarxun kəndindən 
gələn
10.Sarxan­Məhəmməd­oğlu­25­y;­oğlu­Məhəmməd­1­y.
Həmin nahiyənin Aralıq kəndindən gələnlər:
11.­Abdulla­Salah­oğlu­22­y.

---