Dərs vəsaiti Bakı 2010 q a f q a z ü n I v e r s I t e s I

viii
B. İNZİBATİ HÜQUQ KODİFİKASİYA OLUNMAMASI ........................................ 33
C. İNZİBATİ İDARƏETMƏ HÜQUQU MƏHKƏMƏ QƏRARLARI İLƏ
İNKİŞAF ETMƏSİ......................................................................................................... 33
D. İNZİBATİ HÜQUQA “İCTİMAİ  MARAĞIN” HAKİM OLMASI.....................34
E. MÜBAHİSƏLƏRİN HƏLLİ.........................................................................................35
§ 3. İNZİBATİ HÜQUQ VƏ HÜQUQİ DÖVLƏT PRİNSİPİ ......................... 36
A. İNZİBATİ HÜQUQ SAHƏSİNİN FORMALAŞMASI ......................................... 36
B. İNZİBATİ İDARƏETMƏ HÜQUQUNA EHTİYAC............................................... 37
C. İNZİBATİ İDARƏETMƏ HÜQUQU VƏ ÜMUMI HÜQUQUN BAŞQA
SAHƏLƏRİ ......................................................................................................................40
D. HÜQUQİ DÖVLƏT PRİNSİPLƏRİNİN TƏMİN EDİLMƏSİNDƏ  İNZİBATİ
HÜQUQUN YERİ .......................................................................................................... 41
§ 4. HÜQUQİ DÖVLƏT PRİNSİPİNİN İNKİŞAFI.......................................... 42
I. Mülk-Dövlət və Polis Dövləti Mərhələsi ................................................... 44
A. MÜLK-DÖVLƏT ............................................................................................................. 44
B. POLİS DÖVLƏTİ............................................................................................................ 45
II. Liberal Dövlətdən Hüquqi Dövlətə .......................................................... 48
A. AYDINLANMA ÇAĞI VƏ LİBERAL DÖVLƏTİN YARANMASI .....................48
B. SOSİAL HÜQUQİ DÖVLƏT........................................................................................50
III. Hüquqi Dövlət Prinsipləri ....................................................................... 52
A. HAKİMİYYƏTLƏR BÖLGÜSÜ ..................................................................................52
B. MƏHKƏMƏLƏRİN MÜSTƏQİLLİYİ ...................................................................... 56
C. İNSAN HÜQUQLARININ TƏMİNATI ..................................................................... 62
D. DEMOKRATİYA ............................................................................................................ 71
E. İCRA HAKİMİYYƏTİ ÜZƏRİNDƏ MƏHKƏMƏ NƏZARƏTİ ...........................76
F. QANUNVERİCİLİK ORQANI ÜZƏRİNDƏ MƏHKƏMƏ NƏZARƏTİ ........... 80
G. İDARƏETMƏDƏ QANUNÇULUQ PRİNSİPİ .......................................................85
1. İnzibati orqanların yaradılmasında qanunçuluq prinsipi ...........................................85
2. İnzibati orqanların səlahiyyətində qanunçuluq prinsipi ............................................87
H. MÜƏYYƏNLİK PRİNSİPLƏRİ ..................................................................................91
İ. DÖVLƏTİN MADDİ MƏSULİYYƏTİ ........................................................................ 94
1. Fransada dövlətin maddi məsuliyyətinin rejimi ........................................................95
2. Almaniyada dövlətin maddi məsuliyyətinin rejimi .......................................................99

---

ix
§ 5. İNZİBATİ STRUKTUR VƏ TƏŞKİLATLANMANIN PRİNSİPLƏRİ
I. Mərkəzi İdarəetmə (İcra Hakimiyyəti) Orqanlar ı
A. TƏRİFİ............................................................................................................................106
B. XÜSUSİYYƏTLƏRİ .....................................................................................................107
C. MƏRKƏZDƏN İDARƏETMƏNİN ÜSTÜNLÜKLƏRİ .......................................108
D. MƏRKƏZDƏN İDARƏETMƏNİN MƏNFİ TƏRƏFLƏRİ ................................108
E. SƏLAHİYYƏTLƏRİN YAYILMASI, AŞAĞIYA VERİLMƏSİ
(DEKONSENTRASİYA) PRİNSİPİ .........................................................................109
F. ÖLKƏMİZDƏ MƏRKƏZİ İDARƏETMƏ TƏŞKİLATI .......................................110
1. AR Prezidenti və Prezident Administrasiyası..........................................................111
2. Nazirlər Kabineti və nazirliklər ...............................................................................113
II. Qeyri-Mərkəzi İdarəetmə (y erlərdə idarəetmə) - Desentralizasiya
Prinsipi .................................................................................................... 123
A. TƏRİF .............................................................................................................................123
B. QEYRİ-MƏRKƏZİ İDARƏETMƏ PRİNSİPİNİN TƏTBİQİ FORMALARI .123
1. Yerli/coğrafi özünüidarəetmələr (bələdiyyələr).......................................................123
2. Funksional (xidməti) qeyri -mərkəzi idarəetmə orqanları ........................................125
3. Müstəqil administrativ vahidlər (independent agencies) .........................................126
C. QEYRİ-MƏRKƏZİ İDAR ƏETMƏNİN MÜSBƏT CƏHƏTLƏRİ .....................128
D. QEYRİ-MƏRKƏZİ İDARƏETMƏNİN MƏNFİ CƏHƏTLƏRİ ........................128
III. İdarəetmədə Bütövlük Prinsipi ............................................................ 129
A. İERARXİYA ...................................................................................................................131
1. Anlayış ....................................................................................................................131
2. İerarxiya mövqeyində olan orqanlar/səx slər ............................................................131
3. İerarxiya gücünün əhatəsi........................................................................................132
B. İNZİBATİ QƏYYUMLUQ (İNZİBATİ NƏZARƏT) .............................................133
1. Tərif .........................................................................................................................133
2. İnzibati qəyyumluq və mülki hüquqdakı qəyyumluq ..............................................135
3. İnzibati qəyyumluq səlahiyyətlərinin həcmi ............................................................136
§ 6. İDARƏETMƏ 
ORQANLARININ 
FƏALİYYƏTİ
(İNZIBATI
FƏALIYYƏTIN NÖVLƏRI)
I. Ümumi Qeydlər......................................................................................... 139
A. MİLLİ TƏHLÜKƏSİZLİYİN QORUNMASI .........................................................141
B. MÜHAFİZƏ (POLİS) FƏALİYYƏTİ .......................................................................142
C. İCTİMAİ XİDMƏTLƏR..............................................................................................142
D. DƏSTƏKLƏMƏ VƏ HƏVƏSLƏNDİRMƏ FƏALİYYƏTİ .................................143

---