Dərs vəsaiti baki 2019 azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ

3.6. Ölçmə sistemlərinin çevirmə xarakteristikasını additiv-multiplikativ xəttiləşdirmə üsulu
Additiv-multiplikativ xəttiləşdirmə üsulunun bundan əvvəl baxılmış üsullardan fərqi ondan ibarətdir ki, burada qeyri-xətti xarakteristikanın hər bölmə parçasının daxilində ÖS-in ölçmə nəticəsinin həm multiplikativ həm də additiv korreksiyası yerinə yetirilir [17, 49]. Bu məqsədlə ÖS-in ölçmə nəticələri С_i korreksiya əmsalına vurulur və sonra d_i additiv düzəlişi ilə cəbri cəmlənir.
Şək. 3.12-də additiv-multiplikativ üsulla xəttiləşdirilmiş qeyri-xətti xarakteristika parçası göstərilmişdir.

ÖS-in [z_i-1,z_i] intervalına düşən ölçmə nəticələrinin С_i korreksiya əmsalına vurulmasından sonra multiplikativ üsulla korreskiya edilmiş (x) = f(x)·C_i qeyri-xətti xarakteristika parçasının AB vətəri z^* = x düz xəttinə paralel vəziyyət alır. Multiplikativ üsulla təshih edilmiş parçanın (AB əyrisi) düz xətt istiqamətində özünə paralel olaraq d_i additiv düzəlişi qədər yerdəyişməsindən sonra additiv-multiplikativ üsulla korreksiya olunmuş qeyri-xətti xarakteristika parçası alınır:

(x) = (x) – d_i ; (x) = f(x)·C_i – d_i
ÖS-in qeyri-xətti xarakteristikasının qalan parçalarının korreksiyası uyğun qayda üzrə yerinə yetirilir.
Beləliklə, hər bölmə parçası daxilində ÖS-in çevirmə xarakteristikasının dönməsi və xətti xarakteristikaya yaxınlaşması baş verir.
C_i korreksiya əmsallarının və d_i = b_i + _m additiv düzəlişlərinin qiyməti aşağıdakı sistem tənliyi həll etməklə təyin edilir (bax şək. 3.12):

Sistem tənliyin həllindən:
(3.16)
(3.17)
ifadələri alınır.
(3.16) və (3.17) ifadələrindəki « + » işarəsi qabarıqlığı yuxarıya doğru olan, « – » işarəsi isə qabarıqlığı aşağıya doğru olan qeyri-xətti xarakteristikalara aiddir.
Bölmə parçalarının qiymətini təyin etmək məqsədi ilə fərq (xəta) funksiyasından istifadə olunur:
(3.18)