Dərs vəsaiti baki nurlan 0 Elmi redaktoru

turuğ1  (KT  ş  39,  T  5,  6,  24;  MÇ  14;  IB  23,  24)  -   dayanacaq, 
məskən, yer
turuk2  (turuğ)  (KT  ş  39;  T  5,  6,  24;  MÇ  14;  IB  23,  24)  -   arıq, 
zəif
turuyaya (turunyaya) (IB 94) -  duma (quş) 
tusum (Y 44) -  xeyir,  fayda 
tuş (MÇ 25) -  tuş, qarşı
tut (KT c 4,  10, ş  1,3, 7,11,  19,  32,  38,  şm 3; BK c 9; T  13, 41;
KÇ 6,  12; MÇ  13,  14,  16, 24, 42; Turfan; IB 5,24, 97; Y 32, 45)
-  tutmaq, qəbul etmək, təşkil etmək, yaratmaq
tutsık (KT c 4,  10; BK  c 8) -  vəsiyyət
tutız (KT ş 38) -  tutdurmaq,'yaxalamaq
tutuğ (IB 43; Y 32) -  girov, girova qoyulmuş
tutuk  (KT  ş  31,  32;  MÇ  23,  26,  35;  Süci,  Y  16,  24,  25,  48)  -
rütbə adı
tutun  (T  25)  -   tutum,  boy;  ığaç  tutunu  -   ağac  boyda,  ağac 
uzunluğunda
tuy (T 38; MÇ  10; IB 95) -■ duymaq, anlamaq, eşitmək
tuyuğluğ (IB  7) -  nallı, dımaqlı
tüg ((IB 76)  düyünləmək, düymək, bağlamaq
tügül (KT c 6) -  deyil
tügünük (IB 27)  baca, duxarı
tük (MÇ 38) -  pozmaq, dağıtmaq, tükətmək
tükə (IB 4) -  tükənmək, qurtarmaq
lükəl (IB 21, 41,63) -  tam, bütöv
tükət (KT c  1; BK şm  1; T 52)  tükətmək, qurtarmaq, bitirmək, 
son qoymaq
tükəti (KT c  1;  Y  11)  tamam,  tükənənədək, tükənənə qədər 
tümən (K Tş 31 ; B K c   1,8, şm  12; T 36; KÇ  10; MÇ 21,46,48, 
49) -  on min, on minlik qoşun hissəsi
tün  (KT c  2,  ş  27;  BK  cş;  T  12,  22,  26,  35,  42,  51;  MÇ  13;  1В 
36) -  gccə
tün ortusı (KT c 6; BK şm  11; IB 36) -  gecə yarısı, cənub 
Tün yazı (KT c 6) -- yer adı (Tün çölü)
Tüngər tağ (BK c 7, 8) -  yer adı
tünli-künli (BK cş) -  gecəli-gündüzlü, gecə-gündüz
tünür (Y  11) -  qohum-əqrəba
462
tüpüt (KT c 3, şm  12;  Y 29)  - ölkə və xalq adı 
Türgi yarğun (KT ş 34)  - yer adı
türgis (türgiş)  (KT ş  18,  36,  37, 38,40, şm 13; BK ş 27, şm 9; T 
21, 28, 29, 30,40; HT 3,  5; Y 38)  - xalq adı 
türk  (O  2,  3;  KT  c  1,  3,  7,  8,  10,  11,  ş  1, 3,  6,  7,  8,  10,  11,  13, 
16,  18,  21, 22, 25, 27,  34,  şm 6, cq; BK ş  1, 2,  30,  33,  36,  38, c 
10,  13,  15,  şm  12,  13; T  1,2, 3,9,  11,  17,  18,20,22,46,54,58, 
60,  62;  KÇ  4,  6;  MÇ 4,  8,  10,  32,  47; Y 32,  57) -  türk (xalq və 
ölkə adı)
türlig (Turfan)  dürlü, müxtəlif, cürbəcür
türt (IB 85)  dürtmək
tüs1 (IB  4)  mənzərə, görünüş
tüs- (tüş) (KT  şm 4; T  16,  30; MÇ  19,  26, 29, 31, 37, 40, 41,43) 
düşmək, yıxılmaq, yerləşmək 
tüsür (tüşür) (T 27)  düşürmək, endirmək 
tüş (IB 70, 99)  düşmək, enmək 
tüşnək (IB 94)  dost, yoldaş 
liişür (Y 38, 57)  düşürmək, endirmək 
tüz (KT ş 3)  düz, doğru, sədaqətli 
Tü/ bay küç bars (Y  17)  şəxs adı
lüzəl  (KT  c  5;  BK  şm  3) 
düzəltmək,  tənzim  elmək,  qaydaya 
salmaq
Tüzmis (tüzmiş) (St  I)  şəxs adı
tüzsi/. (KT ş 6)  düz olmayan, əyri; sədaqətsiz
U
u1 (KT ş 35; BK  ş 27; T 27)  yuxu, röya
u2 (KT ş  10,  37; T  11; Turfan; IB 24,  38,42,  56,  58, 69, 95,  100,
101; İ A  1; Y 46) -  bacarmaq
uç’  (T 40; Turfan)  uc, qanad, cinah
uç2 (KT ş  16, 24,  30, şm  1, cş; BK c  10, q; MÇ  12; IB 20, 95; Y
28)  -  uçmaq, ölmək; uça bar -  ölmək
uçruğlu (IB 55) -  uclu, zirvəli
uçuk (T 8)  - quş, ov quşu; qartal
uçuz (T  13) -  ucuz, asan
463

---

ud (KT  ş  22;  T  55;  MÇ  14,  15,  16,  18,  30;  IB  38,  39,  T1  8 ) -
təqib etmək, qovmaq, qoşulmaq, izləmək
udaçı (Y 28) -  qüdrətli
Udar sərjün (KT ş  12) -  şəxs adı
udı  (KT  ş  27;  T  12,  22,  51;  1B  31)  -   yatmaq,  uyumaq, 
yuxulamaq
udısık (T 22) -  yuxu, uyuma, yatma
udış1  (KT  ş  36,  şm  2;  T  15)  -   izləmək,  bir-birinin  arxasınca 
getmək
udış2 (Y 32) -  uduş, qələbə, qalib
udışru (KT ş 36, şm 2) -  döyüşdə, döyüş zamanı, təqib edərək
udız (T 5,15; KÇ  13) -  ardınca aparmaq, idarə etmək
udlık (KT ş 36) -  omba, bud
udu (T 55) -  ardmca,  izləyərək, onun kimi
uduğ (T 55) -  ardmca,  izləyərək, onun  kimi
Udun (T1  1) -  şəxs adı
udur cikşi (Y 25)  -  şəxs adı
uğrunta (Y  10) -  uğrunda
uğur (III Orxorı) -  uğur, dövlət
uğus (KT c  1, 6, şm  7;  BK ş 31)  tayfa, qəbilə
uk (BK  ş 28)  -  anlamaq, başa düşmək, tabe olmaq
ula  (IB  73;  T1  3,  4,  9)  -  bağlamaq,  qoşmaq,  qoşulmaq,  ardmca
getmək
ulayu  (KT  с  1,  şm 9,  П;  BK  c  13,  14;  KÇ  24; T1  4) -  izləyən.
ardıcıl, qoşulan, başqa
ulğa (Y 7, 29, 47) -  böyümək, yaşa dolmaq
ulğart (T 53)  böyütmək, çoxaltmaq, yüksəltmək
ulıs (KT şm  12)  ulus, cl, oba
uluğ (KT ş 28, 40;  BK  ş 34, c 9,  şm 9,  10; T 5,  56;  KÇ 3; Süci;
III Orxon; IB  14,  77; Y 38) -  ulu, böyük, iri
Uluğ irkin (KT ş 34) -- şəxs adı
Ulun şad (Y  14)  -  şəxs adı
ulus (KT şm  12) -  ulus, el, oba
Umar (T1 5) -  şəxs adı
umay (KT ş 31; T 38) -  ilahə, tanrı, allah
Umay bəg (Y 28)  şəxs adı
una (T 35; IB  57)  - razı olmaq, razılaşmaq
464
Unaçan çor (St 2)  •  şəxs adı 
unç (1' 24)  əmin, inam, əminlik 
unit (St 3)  - unutmaq
ur  (KT  c  10,  11,  ş  33,  36;  BK  şm  14;  T  34;  KÇ  21;  IB  43,  50, 
53,  59, St 3)  vurmaq, həkk etmək, yazmaq 
Urğu (BK ş 30) -  yer adı
urı  (KT ş 7,  24;  MÇ 42;  Süci;  IB  59;  Y 47, 48)  kişi cinsindən 
olan övlad, oğul; urı oğul --  oğul (müq: et: kiz oğul  qız)
Urı bəg (Y 26)  şəxs adı
urdan (IB 9)  oğlan doğmaq, oğlu olmaq; nəsil vermək 
urmızl (Turfan) ~ Yupiter (planet)
urtur (KT c  10) -  vurdurmaq, nəqş etdirmək, həkk etdirmək
urug (KT ş  10)  qəbilə, boy, nəsil, soy
ııruğsırat (KT ş  10) -  nəsli kəsmək, məhv etmək
urui)(Y32)  bayraq
Unurju (St  1, Y  10)  şəxsadı
uruqbast (Y 32)  bayraqdar, bayraq daşıyan
UruQu caqun (St  I)  şəxs adı
us (Tl  3)  quyruq, at quyruğu
usıç (IB 43)  təhlükəli
Usın bıınlatu (T 9)  yer adı
uruş (O  10)  vuruş, döyüş, savaş, vuruşma
ut (Turfan; IB 44; Y  28)  udmaq, qalib gəlmək, qazanmaq
utru (MÇ 27;  IB 2, 23, 65)  qarşı, doğru, lərəl
utuz (IB 44)  uduzmaq, itirmək
uy(Y 10)  nüfuzlu olmaq
uya (Y  16; Tl 2)  qardaş, qohum
uyal (Tl 2)  tayla, qəbilə
uyar(Y  10,42)  qüdrət, nüfuz, hörmət
uyarhğ (İA  1) -  qüdrətli, nüfuzlu
uyğur (BK ş 37; MÇ 3; Süci; III Orxon; Y 7)  xalq adı
uz1 (BK eş)  - usta, sənətkar
uz2 (BK cq)  şəkil, rəsm
Uz bilgə çansı (Y 31)  şəxs adı
uzun (1' 52; IB 72) -  uzun
uzuntonluğ (IB 33, 62) -  uzundonlu, rahib
465

---