Dərslik 1994-cü ildə nəşr edilmiş ali məktəblər üçün «Azərbaycan tarixi»nin (I cild) davamıdır və xalqımızın tarixinin
Yüklə 3,22 Mb. Pdf görüntüsü
|
1996-
cı ildə dənizdə ABƏŞ-in qazdığı ilk neft quyusu güclü fontan vurdu və yataqlann böyük ehtiyatlan bir daha təsdiq olundu. 1997-ci il noyabrın 12-də «Əsrin müqaviləsi» üzrə iUdn neftin hasilatına başlanıb dı. Bu hadisə Bakıda təntənə ilə qeyd edildi. İqtisadiyyatın başqa sahələrinə də xarici sərmayə qoyuluşu sürətlə artırdı. Xarici investisiyanın 1996-cı ildə 33, 2000-ci ildə isə artıq 50 faizdən çoxu qeyri-neft sahələrinə yönəldilmişdi. Ümumiyyətlə, respublikanın iqtisadiyyatına 1993-cü ildə 15 milyon, 1996-2000-ci illərdə isə 5 milyard dollar xarici investisiya qoyulmuş, onun 90 faizi istehsal sahələrinin inkişafına istiqamətləndirilmişdir. Azərbaycan iqtisadiyyatına Avropa birliyi
«TRASEKA» proqramı üzrə «Avropa-Qafqaz-Asi- ya» nəqliyyat dəhlizinin - «Yeni tpək Yolu»nun açılması da əhəmiyyətli təsir göstərdi. 1993-cü ilin mayında bu məsələ ilə bağlı «Brüssel bəyannaməsi» qəbul edildi. 1996-cı ilin mayında Azərbaycan, Gürcüstan, Türkmənistan və Özbəkistan arasında tranzit yükdaşımalan haqqında Sarahs sazişləri imzalandı. 1996-cı ilin dekabnnda Ukrayna da Avrasiya nəqliyyat dəhlizinə qoşuldu. Prezident Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə 1998-ci il sentyabnn 7-8-də Bakıda «Böyük tpək Yolu» beynəbcalq Konqresi keçirildi. Bakıda «Böyük İpək Yolu»nun mənzil qərargahı yaradıldı. Yeni nəqliyyat dəhlizinə Qazaxıstan və Qırğızıstan Respubli- kalan da qoşuldular. Bu dəhliz vasitəsilə Azərbaycandan 1996-cı ildə 345 min, 2000-ci ildə isə artıq 5,7 milyon tondan çox tranzit yük daşınmışdı. İqtisadiyyatda struktur dəyişiklikləri də getdikcə dərinləşirdi. Onun başlıca istiqaməti sahibkarlığın inkişafı, dövlət mülkiyyətinin özəlləşdirilməsi, aqrar islahatın həyata keçirilməsi idi. «1995-1998-ci illərdə dövlət mülkiyyətinin özəlləşdirilməsi haqqında Dövlət Proqramı», «Sahibkarlıq fəaliyyəti haqqında», «Müəssisələr haqqında», «Səhmdar cəmiyyəti haqqında» Qanunlar, «Dövlət müəssisələrinin səhmdar cəmiyyətlərin çevrilməsinin qaydalan haqqında Əsasnamə» və başqa hüquqi aktlar qəbul edildi. «Sahibkarlığın İnkişafı üçün Milli Fond» təsis olundu. «Antiinhisar Siyasəti və Sahibkarlığa Kömək Komitəsi», yerlərdə «Sahibkarlıq İnkişafı Mərkəzləri», «Kiçik və Orta Sahibkarlıq İnkişafı Agentliyi», «Xarici İnvestisiyalar Mərkəzi», «İqtisadi və İşgüzar İnformasiya Mərkəzi» yaradıldı. Bu təşkilatlar sahibkarlann investisiya layihələrini ekspertiza edir, onlann həyata keçirilməsi üçün maliyyə yardımı göstərirdilər. Sahibkarlar üçün müxtəlif kurs və seminarlar təşkil olunurdu. Vətəndaşların xarici banklarda saxlanılan pulla- nnın Azərbaycanda investisiya qoyuluşuna cəlb edilməsi üçün 1995-ci
ilin iyulunda qəbul olunmuş qanuna əsasən qoyulan vəsaitin mənbəyi haqqında məcburi məlumat alınması qadağan edildi. İş adamlannın fəaliyyətini tənzimləmək, onlara istiqamət, proqnozlar vermək məqsədilə Azərbaycanda və qabaqcıl xarici ölkələrdə qarşılıqlı ticarət, sənaye palataları yaradıldı. Azərbaycan İran Birgə İqtisadi, Texniki, Elmi və Humanitar Komissiyası, Türkiyə-Azərbaycan Müştərək İqtisadi Komissiyası təşkil olundu. 1996-cı ilin avqustunda Prezident sahibkarlann nümayəndələri ilə görüşdü. Kiçik və orta sahibkarhğa kömək məqsədilə Dövlət proqramı hazırlandı. Müəssisələrin dövlət qeydiyyatı işi sadələşdirildi, zonalar üzrə qeydiyyat mərkəzləri təşkil edildi. Ölkənin böyük investisiya imkanlan geniş təbliğ olunmağa başlandı. 1994-
Parisdə, 1996-cı ilin bahannda və payızında, 1997-ci ilin bahannda Bakıda və İstanbulda beynəbcalq biznes konfranslan keçirildi. Bu konfranslarda prezident Heydər Əliyevin iştirakı və xarici investitorlan respublikaya cəsarətlə vəsait qoymağa şəxsən dəvət etməsi çox səmərəli oldu. 1997-
1998-ci illərdə ABŞ-da Amerika-Azərbaycan Ticarət Palatası tərəfindən keçirilən beynəbcalq konfranslarda respublikanın iqtisadi imkanlan geniş müzakirə edildi. ADNŞ-nin vitse-prezidenti İlham Əliyevin bu konfranslarda əhatəli, inandıncı çıxışlannın daha səmərəli təsiri olmuşdu. Xarici investitorlann Azərbaycana marağı durmadan artırdı. 2000-ci ildə respublikada 1300-dən çox xarici şirkət fəaliyyət göstərirdi. Respublikada sahibkarlığın inkişafına beynəbcalq iqtisadi təşkilatlar da yaxından köməklik göstərirdilər. Avropa Birliyi İqtisadi Komissiyası «TASİS» - texniki yardım proqramı respublika iqtisadiyyatında struktur dəyişiklikləri, sahibkarlığın inkişafına, xüsusən kənd təsərrüfatında islahatlann apanimasına investisiyalar cəlb
olunmasına, Avropa-Qafqaz-Asiya ticarət, nəqliyyat əlaqələrinin inkişafına kömək edən layihələr hazırlanmasında fəal iştirak edirdi. Onun hazırladığı Avroasi- ya-«TRASEKA» nəqliyyat proqramı Azərbaycan və beynəlxalq iqtisadi birliklər üçün daha əhəmiyyətli idi. «TASİS» proqramı dairəsində KOSİA-SMEDA təşkilatı və habelə Türk-Sənaye İş Adamlan Birliyi, Türk İş Birliyi İnkişaf Agentliyi respublikada sahibkarlığın inkişafı sahəsində fəal iş aparırdılar. Almaniya Texniki Əməkdaşlıq Təşkilatı (GTZ) kənd təsərrüfatını özəlləşdirmək işlərinə kömək üçün xüsusi layihə hazırlayıb Azərbaycana hədiyyə etdi.
Yüklə 3,22 Mb. Dostları ilə paylaş:
|