Pasterellyoz zamanı orqanların patoloji anatomik dəyişiklikləri.
1- toyuqların qara ciyərində çoxlu sayda nekroz ocaqları;
2- epikardda qan sağıntılan;
3- buzovun dalağının kapsulası altında nöqtəşəkilli qan sağıntılan (petexiyalar);
4- üdkisəsinin böyüməsi;
5- qoyunun nazik bağırsağmda hemorragiyalar.
479
Donuzların qızıl yeli zamanı dəyişikliklər:
1- xəstəliyin iti gedişi zamanı ölmüş cəsəd;
2- yarımiti gedişdən ölmüş cəsəd;
3- düzbucaq və rombşəkilli eritematoz ləkələr (a-başlanğıc, b-sonuncu
mərhələdə);
4- xəstəliyin xroniki gedişi zamanı dərinin nekrozu;
5- ürək klapanlarında fibrin toplanması.
480
»
•
Donuzların taunu zamanı orqanların patolojianatomik dəyişiklikləri:
1- dəridə ləkəşəkilli qan sağıntıları (ekximozlar);
2- udlaq və damağın selikli qişasında qan sağıntıları,
3- mədənin selikli qişasında nöqtə şəkilli qan sağıntıları (petexiyalar);
4- böyrəyin kapsulası altında qan sağıntıları;
5- yoğun bağırsaq selikli qişasında taun butonları;
dalaqda hemorroji infarkt.
481
TİP YASTI QURDLAR (PLATNEL MİMTNES)
SİNİF LENTŞƏKİLLİ QURDLAR (CESTOİDEA)
Sestodlar
I- skolekslər
(başcıqlar),
II-cinsin yetişkənliyə çatmış
hermafrodit
buğumlar,
III - cinsi yetişkənliyə çatmış buğum, IV-enlilent qurdun başcıq
hissəsinin eninə kəsiyi: a-eililent qurdu (Diphyllhbothrium latum): 1 - botridi; 2-
böyümə zonası; 3-simıs kisəsi; 4 -balalıq yolu; 5- balalıq; 6-sarıhqlar; 7-yumurtalıq;
8- ootin; 9 -balalığm çıxarıcı dəliyi; 10-Melis cisimciyi; 11-toxumluqlar; b-donuz
soliteri (Taenia solium): v - öküz soliteri (Taeniarhytshus): q-kiçik lent qurdu
(Nymenoiepis nana); 1- qarmaq]] tac: 2-əmiziklər; 3-böyümə sahəsi; 4-toxumluqlar;
5-balalıq; 6-yumurtalıq; 7-Melis cisimciyi; 8-ootip; 9-sarılıqlar; 10- yumurta ilə
dolmuş balalıq; 11-balalıq yolu; 12- toxumçıxarıcı kanal.
482
TİP. Y A S TI QURDLA R (PLA TH ELM İN TEH IS)
SİNİF. SO RUCU QURDLA R (TREM ATODA)
Qan sorucu qurdunun xarici görünüşü ve heyat dövriyyəsi:
(Schistosoma haemotobium):
1-cinsi yetişkənliyə çatnuş fərd-marita (dişi və erkək); 2-axırmcı sahib; 3-
yumurta; 4-mirasidi; 5-arahq sahib (a-Viliniadae fasiləsindən olan ilbiz); 6-
sporosista; 7-ana redi; 8-qız redi; 9-serkari.
483
TİP. YASTI QURDLAR (PLATHELMİNTHES)
SİNİF. LENT QURDLAR, SESTODLAR (CESTOİDEA)
Öküz soliterinin xarici görünüşü və həyat dövriyyəsi (Taəniarhychus
sağinatus):
1-yaşlı fərd; 2-axırıncı sahib; 3—hərəkətli buğum; 4-yumurta; 5-aralıq sahib; 6-
fınna (sistiserk); 7-əsas sahibin bağırsağında sistiserkin inkişafı; 8-finnah ət.
TİP. YASTI QURDLAR (PLATHELMİNTHES)
SİNİF. LENTŞƏKİLLİ QURDLAR (CESTOİDEA)
Enlilənt qurdun xarici görünüşü və həyat dövriyyəsi (Diphyllobothrium latum):
484
1-yetkin fərd; 2-son sahiblər; 3-yumurta; 4- korosidi; 5-birinci aralıq sahib-
siklon (Copepoda dəstəsi); 6-proserkoid; 7-ikinci aralıq sahib (yırtıcı balıqlar); 8
pleroserkoid; 9-pleroserkoid balığın əzələlərində.
TİP. YASTI QURDLAR (PLATHELMİNTHES)
SİNİF. LENT QURDLAR, SESTODLAR (CESTOİJEA)
öküz soliterinin xarici görünüşü ve həyat dövrüyyəsi (Taeniarhynchus
saginatus):
1-yaşlı fərd; 2-axırıncı sahib; 3-hərəkətli buğum; 4-yumurta; 5-aralıq sahib; 6-
flnna (sistiserk); 7- əsas sahibin bağırsağında sistiserkin inkişafı; 8-finnaIı ət.
485
TİP. YASTI QURDLAR (PLATHELMİNTHES)
SİNİF SORUCULAR (TREMATODES)
Larsetəbənzər sorucunun xarici görünüşü və həyat dövriyyəsi (Dicrocoelium
lanceatum):
1-cinssi yetişkənliyə çatmış forma; 2- əsas sahiblər; 3-yumurta; 4-birinci aralıq
sahib (Zebrina cinsindən olan quruda yaşayan ilbiz); 5-mirasidi; 6-birinci dərəcəli
sporosista; 7-ikinci dərəcəli sporosista; 8-serkari; 9-sista topası; 10-ikinci aralıq
sahib (Formica cinsindən olan qarışqa); 11-metaserkari.
486
Lansətebənzər sorucunun xarici görünüşü və həyat dövriyyəsi (Dicrocoeiium
lanceatum)
I -cinsi yetişkənliyə çatmış forma; 2 -əsas sahiblər; 3 -yumurta; 4 -birinci aralıq
sahib
(Zebrina
cinsindən olan quruda yaşayan ilbiz); 5- mirasidi; 6 -birinci dərəcəli
sporosista;
1
-ikinci dərəcəli sporosista; 8 -serkari; 9 - sista topas; 10 -ikinci aralıq
sahib
(Formica
cinsindən olan qarışqa);
II-metaserkari.
487
Qansorucu həşərat
1-mığmığa (Erkək); 2-mığmığa (dişi); 3-nəm milçəyi; 4-ağcaqanad; 5-böyük boz
göyün; 6-hünü (erkək); 7-hünü (dişi).
Maiyariya plazmodiumun inkişaf dövriyyəsi
Plasmodium falciparum-un
ş
5
ə
1-sporozitlərm tüpürcək vəzisi
axarından çıxmış və onların qaraciyər hüceyrələrinə daxil olması ; 2-4 qaraciyər
hüceyrələrində şizoqoniya; 5-10-eritrositlərdə şizoqoniya; 10-16-qametoqoniya; 17-
dişi cinsi qamet; 18 -mikroqametin əmələ gəlməsi; 19-mayalanma; 20-ziqot; 21-
ookinet; 22-24-oosistanın inkişafı; 25-yetişmiş sistanın partlamas və sporozoitlərin
çıxması; 26 sporozoitlər tüpürcək vəzilərində.
ə
ş
ö
ə 1 sporozuitlərin tüpürcək
vəzisi axarından çıxması və onlarm qaraciyər hüceyrələrinə daxil olması; 2-4-
qaraciyər
hüceyrələrində
şizoqoniya:
5-9-eritrositlərdə
şizoqoniya;
9-14-
qametoqoniya; 15-dişi cinsi qamet; 16- mikroqametin əmələ gəlməsi; 17-
mayalanma; 18-ziqot; 19-ookinet; 20-21 - oosista; 22 - yetişmiş oosistanın
partlaması və sporozoitlərin
TİP. BUĞUMAYAQLILAR (ARTHROPODA)
SİNİF. HƏŞƏRAT (JNSECTA)
488
Dostları ilə paylaş: |