DərsliK İqtisad elmləri doktoru, professor Alıcan Bayramalı oğlu abbasovun ümumi elmi redakt əsi ilə Az

v
ə sonradan istehlakçıya satılır. Daha doğrusu, burada məhsul 
istehsalı əvəzinə hazır məhsul almjrj 
Bazar 
iqtisadiyyatına 
keçid 
dövründə 
Az
ərbaycan 
Respublikasında kommersiya biznesi digər sahibkarlıq növləri iiə 
müqayis
ədə nisbətən üstün sürətlə inkişaf etdirilir. 
Mü
əssisədən istehlakçıya qədər hazır məhsul uzun bir yol 
keçir: 
n
əql olunur, anbarlara doldurulur, maqazinlərdə 
yerleşdiriiir, alıcıya çatdınlır. İstehsalçıdan istehlakçıyadək 
əmtəənin hərəkəti ilə əlaqədar məsariflər 
t
ədavü! xərcf&ri 
adlanır. 
T
ədavül xərclərinə məhsulun hərəkən, saxlanması, çəkilib 
bükülm
əsi, satılması prosesi, tələbatın öyrənilməsi və reklam ilə 
əlaqədar xərclər daxildir. Sahibkar öz məhsulunun sabimast 
imkanını qiymətləndirərkən bu əlavə xərcləri hökmən nəzərə 
almalıdır. 
M
əhsulun satışının iki əsas üsulu vardır: sifariş və azad 
bazar. 
Sifariş üsulunda öncədən istehsal ediləcək məhsulun 
gönd
ərilməsi haqqında bağlanmış sazişlər əsasında tərtib edilən 
sifariş portfelinə uyğun olaraq məhsul buraxılır. Bu halda 
m
əhsulun realtaşdınima vəzifəsi müqavilə intizamına və qarşılıqlı 
razılaşmalara riayət edilməsini nəzərdə tutur. Belə kl, müəsissə 
müvafiq növ m
əhsulları vaxtlı-vaxtında istehsal edib istehlakçıya 
gönd
ərməli, sifarişçi isə aldığı məhsulun haqqını ■ gösterilən 
müdd
ətdə ödəməlidir. 
Azad bazar üsulunda mü
əssisə əvvəlcədən məhsulun 
k
əmiyyət və keyfiyyət xarakteristikasına müvafiq məhdudiyyətlər