Dərslik Sumqayıt Dövlət Universitetinin Elmi Şurasının

II.BƏRK CİSİMLƏRİN ELEKTRON QURULUŞU
Bərk cisimlərin bir çox fiziki və kimyəvi xassələrini, onların elektron quruluşunu və bərk cisimlərdə mövcud olan əlaqə qüvvələrinin təbiətini dərindən öyrəndikdən sonra aydınlaşdırmaq olar. Bərk cisimlər haqqındakı istənilən nəzəriyyənin əsas məsələlərindən biri ondan ibarətdir ki, bərk cisimlərin xassələrinə görə bir–birindən kəskin fərqlənən siniflərə ayrılmasının izahını verə bilsin. Məsələn, metallarla dielektriklərin elektrik keçiriciliyinin 10³⁰dəfə fərqlənməsinin səbəbini yalnız bərk cisimlər haqqındakı nəzəriyyə ilə izah etmək mümkündür. Həqiqətən bərk cisimlər haqqındakı nəzəriyyələrdə sərbəst elektronun modeli müəyyənləşdirilmiş və bu modelə görə valent elektronları bərk cismin bütün həcmi boyu sərbəst hərəkət edə bilərlər. Bu modelin müəyyən üstünlükləri və bəzi çatışmamazlıqları mövcuddur. Məsələn, dielektriklərdə və yarımkeçiricilərdə mövcud olan xassələrin izahını yalnız kvant nəzəriyyəsi baxımından izah etmək mümkün olmuşdur. Odur ki, bərk cisimlərdə molekullar arası qüvvələrin təbiətini nəzərdən keçirmək zərurəti yaranır.