|
Divan-ü luğat-it tüRKqoya : sovğa. andıra. xumaruka. irs. miras. geriyə buraxılan nərsə.
qoyaq
|
səhifə | 30/66 | tarix | 02.06.2018 | ölçüsü | 8,02 Mb. | | #47016 |
| qoya : sovğa. andıra. xumaruka. irs. miras. geriyə buraxılan nərsə.
qoyaq : qotqıka. qoyqu. 1. alçaq könüllü. yumuşaq xuylu. mütəvazi. 2. davarlıqka. tavrıq. durdaq. xəznə. ambar.
qoyaqka : darı. qonaq.
qoyaqlıq: qotqılıqka. qoyqulıq. könül alçaqlığı. təvazü.
qoyanmaq : qoyunmaq. qozanmaqka. bəzənmək. süslənmək. - bəzənib qozanmaq.
qoydı : qotdı. quddı. buraxılmış. boşanmış, ötrülmüş. - qotdı nə. - qotdı yılxı: buraxılmış heyvan.
qoyika : 1. aşağ. alt. - o dağdan qoyu endi. - itim tutub qoyu çaldı: yerə vurdu. - başın alıb qoyu saldı: başın qırıb yerə saldı. - gözüm yaşı qoyu axdı: yerə axdı. - qoyu ıldı: aşağ geddi. - ər atdan qoyu uçdu: yerə yıxıldı. 2. quyika. quyu. çuxur. aşağı. alt. sufla (# yuxar. yuxarı. üst. ülya). 3. aşağı. aşağıya. arxası sıra. (qudı ).
qoyka : 1. qoltuq. 2. dərə. 3. qoyun. 4. paltarın qoynu. qucağı. - qoyun qoy dərənín qoyaqı. dibi. düzlüğü.
qoyqaka : dəri. kürk.
qoyqalamaqka: qoğqalamaq. dərinin qıllarını təmizləmək, yolmaq.
qoyqaşmaqka: qucaqlaşmaq. qoynuna girmək. - qoyqaşıb yatar onun üzünə.
qoyqu : qotqıka. qoyaq. alçaq könüllü. yumuşaq xuylu. mütəvazi.
qoyqulıq: qotqılıqka. qoyaqlıq. könül alçaqlığı. təvazü.
qoyqun : qoyun. qoynuq. etin. edin. hazır. amadə.
qoyluşmaqka: qoyulaşmaq. tökülüşmək.
qoymaq : ( y <> z <> d. t ) qozmaq. qodmaq. qonmaqka. 1. qondurmaq. qonatmaqka. oturtmaq. qoyutmaq. qonıtmaqka. könütmək. qonutmaq. doğrultmaq. 2. buraxmaq. ötürmək. boşlamaq. vazlamaq. vaz vermək. - məni qoy gedim. - qoy yava işlərin azqınlara. - özündən yaxcılıq qoyan. - işivi qozub gedmə. - əldən qozmaq: əldə qoymaq: buraxmaq. (quzidənfars: ötürmək). - xumaru qoymaq: andıra, savğaburaxmaq. - oğlum sənə qozarmən, ərdəm öğüt xumaru. - öğüt qoymaq: nəsihət vermək. 3. hazırlamaq. - qoyun yeyin. - qoyandan sonra gəlin. - qoyulmadan işi başlama. - qoyulmuş nələr: hazırlanmış şeylər. 3. toxdamaq. dözmək. dayanmaq. səbr edmək. dirəng. - bir köç qoyqıl: bir az dözginən. - mən qoyuram o qoymur: mən dözürəm o dözmür - qoymadan pişmir qora. - qoymaq ilə pişər qora. 4. buraxmaq. izin vermək. - qoyun gedim. - qoymadı axın çıxsın. 5. səhv edmək. buraxmaq. əldən çıxmaq (vermək. əldən qoymaq).
- qoydu bulut yağmırın: tökdü. 6. düzəlmək. doğrulmaq. yola gəlmək. e'tiraf edmək. - ağac qonmaq: tikmək. 7. yola çıxmaq. 3. ram olmaq. - at qondu. 8. tökmək. - əlimə boya qoydu. - paltarıma su qoyuldu. - əlinə su qoy. tökülmək. - bu ırmaq hara qoyur. 9. qoyuvermək. buraxmaq. tökmək. çalqamaq. 10. buraqmaq. tərk edilmək. qoyuvermək. buraxmaq.
qoynuq : qoyun. qoyqun. etin. edin. hazır. amadə.
qoyruşmaqka: boşaltmaq.
qoyuka : qoyuqka. qoyu. qalın. sıx.
qoyuqka : bax > güdükka. 1. qonuq. qumuq. təzək. pox. 2. dəri. o qoyuq qoyuqladı: dərinin tükün almaq üçün. 3. axarlarda qoyu. 4. qotuq. dözün. dözümlü. utun. sərin. səbirli. yumşaq. mütəvazi.
qoyuqlamaq: qoğsalamaq. pöşləmək. - o qoyuq qoyuqladı: dərinin tükün almaq üçün.
qoyuqluqka : qoyuluq. quyuluq.
qoyulaşmaq: qoyluşmaqka. tökülüşmək.
qoyulaşmış: batruşka. bətrüş. bartuş.
qoyulmaq: 1. artılmaqka. bərpa edinmək. 2. qotrulmaqka. qutrulmaq. boşalmaq. tökünmək.
qoyunka : 1. hazır. - qoyun şeylər. 2. qoyqun. qoynuq. etin. edin. hazır. amadə. 3. pərhiz. qoymaq, keçmək işinə alınmaq. 4. qucaq. 5. qonka. qoy.
- təvə, qoyun tüyündən yapılan qəyim: qarska.
- başıl qoy: təpəsində ağı olan qoyun.
- tişi qoyun. sağmal. sağılan heyvan. sağlıqka.
qoyunmaqka: qonmaqka. 1. qoymaq. tökümək. - su qoyunun: su tökün. 2. pərhiz edmək. qoymaq. keçmək. boşunmaq. 3. köçmək. - el qondu: qoyundu. 4. durmaq. oturmaq. toxdamaq. - ağrım qondu. 5. qoyanmaq. qozanmaqka. bəzənmək. süslənmək. - bəzənib qozanmaq.
qoyurmışka: boşalmış.
qoyurmuş: boşalmış. - qoyurmuş qab: qotur qab:. boş qab.
qoyuşmaqka: qonuşmaq. 1. qoyquşmaq. qonquşmaq. boşanmaq. tökmək. - əl ələ su qoyuşar, əllə üz yuvuşar. 2. birbirinə güvənmək.
qoyutmaq: qoymaq. qönitməkka. könütmək. qonutmaq. doğrultmaq.
qoyvanmaq : duruqsamaq. vellənmək. yubanmaq. - işlərində qoyvanma.
qoza : bucur6. - çam qozası: arça bucru:
qozanmaqka: qoyanmaq. qoyunmaq. bəzənmək. süslənmək. - bəzənib qozanmaq.
qõzətəcək: qözətqüka.
qozqıl : qoyqıl. - qozqıl məni gedəlim: qoy məni gedim.
qozmaq : ( y <> z <> d. t ) qodmaq. bax > qoymaq.
qöcən : köçən. 1. çəkünka. kiçik. xırda. bala. uşaq. 2. çəkünka. ada tavşanı yavrusu.
qöç : köçka. 1. ara. çağ. an. zaman. müddət. - bir köç qoyqıl: bir dayan. - bir köç qoyqıl: bir az dözginən. - uğur köçü: uğur çağı: bəxdin açığ arası. 2. saat. - bir köç: bir saat. - köç keçmiş gəlib çıxdı. - dan köçü: dan çağı. dan saatı. - günün igirmi dörd köçü: günün igirmi dörd saatı. - yorıq köçü: qəbul saatı. - qəbul edmək: yorıqlamaq.
qöçə : köçə. əyərlik. yəhə taxdası.
qöçəbə : dəvə köçəbəsi. təgirməkka. uğurma.
qöçik : köçik. köşikka. örtü. pərdə. kölgə.
qöçqürən: köçqürən. gəzürən. keçürən. keçqürqən. güzəşdə gedən. bağışlayan.
qöçmək : yollanmaq. - su köçtü: qoşun yola çıxdı.
qöçrümka: 1. belinləmə. dalâş. ürküş. 2. mahacirət.
qöçtək : köçtək. köştək. köstək. küstək. bukağı. buxov. tuşaq. tuşaqu. döşəqu. gişən.
qöçük : köçükka. 1. sağrı. yan. yançaq. göt. tərk. 2. bir heyvana binən iki adamdan arxadaki. 3. başdan fırlanıb sallanan bürgək saç fırlaları, halqaları.
qöçüklük: köçüklük. kölgəlik. - köçüklük yer: kölgəli yer.
qöçüqləmək: köçükləməkka. götündən, sağrından vurmaq.
qöçünmək: köçünmək. köşünməkka. kölgələnmək. kölgəyə çəkilmək. kəndini gizləmək, örtmək. - ər gündən köçündü: gündən kölgəyə keçdi.
qöçür !. : köçür !. qaytar !. qov. it.
qöçürən: qöçürgən. uzaqlaştıran:
qöçürgənka: 1. köçürən. 2. uzaqlaştıran.
qöçürmə : köçürmə. daşıma. intiqal. yer dəğişmə. depləsman.
qöçürmək: köçürməkka. yazmaq. istinsax edmək. nəql edmək.
qöçüt : köçütka. 1. at. ulağ. daşınma, köçmə, qötürmə aracı. - köçüt köçürmə: mənqul nəyin yerin dəğişmək. 2. mənqul. - köçüt davar: mənqul mal. - köçüt köçürmə: mənqul nəyin yerin dəğişmək.
qödəçka : gödəç. közücka. küzə. gözəç. bardaq. təsti. qözəç. qözüç.
qödəzmək: gödəzməkka. ( dz < met > zd) gözətmək. güdmək. qöz atmaqka. qözətmək. bəkləmək. göz edilmək. müntəzir olmaq. - sən burda gödəz: gözət. gözlə.
qöfəz : köfəz. köpəz. qədir bilməz. dəğər verməz.
qöhər : köhər < kəvəlka. yumşaq, uyuq qılıqlı. - kəvəl at: yorqa at. minik verən at.
qöq : göy. kökka. 1. göy. hava. - göy açıldı. - göy bürgürdü: göy tutuldu. - göy busardı: bozardı. - göy çığrısı: fələk. göy fələyi. - göyə sağyrsa, üzə düşür. - dəğirməndə doğmuş sıçan, göy kükrəyindən qorxmaz. 1. göylük. bağbağat. bağlıq boştanlığın gənəl adı. bir yeri saran yaşıl bölgə. - kənd göyü: şəhəri saran göylük. 2. kök. soy. əsl. - kökün kim: kimsən. 3. bağ. ip. - ər sözü bir, yəhər kökü üç olu. - kökən: mal davar sağılırkən ayağına bağlanan ip. 4. heyvanların qışda yaxınlaşması, aşışması. - qoç kökü çatdı. - atları kökü: atların cütləşməsi. 5. gök rəngi. lâcivərd. - gömgöy: göpgöy. - göy çüvüt: qöy boya. - - göy gözlü: qöy qöz. çağırka. 6. ölçü. vəzn. yir (şeir) ölçüsü vəzni. 7. damar. yıldızka. rişə. 8. qutsal. çin. tansuq. həqq. müqəddəs. - göy dəmir geri durmaz: düzlük sözü dryər, işin görər. 9. səsi aşağladıb, yüksəltməklə, incəldib yoğunlatmaqla istənilən ölçüyə, tona, taraza salmaq. - köklü səs: becərilmiş səs. - kök bilməz, qulaz yırtar: ölçünü bilməyən. - kök salmaq: harmoniləşmək. 10. hər nəyin dibi, bəki, bərki. him. pey. bəy (bəq). 11. əzab. çətinlik. qınaq. qınaş. - kök gördü, kərəkü üzdü. 12. ayna üzündə meydana gələn pas. nərsənin üzünə düşən çillik, çil, xal. 13. qoşnu. sevişmə, cütləşmə çağı. - qoyun kökü. 14. səsin bəmi zili. - köklü səs: ölçülü səs. 15. göylük. yaşıllıq. - kənd göyü: şəhər çevrəsində olan göylü. 16. kəndir. ovsar. - ər sözü bir, yəhər kökü üç olur. 17. qışın çağı heyvanların qızmış durumu. 18. yoğun, dolu, bəm səs. 19. pas. ləkə. - gözünqə göy düşdü: güzgüyə pas düşdü. - qöylü üz: xallı, səpgilli üz. 20. kök. el içində yaranmış, el içinə düşmüş gülməcə. bu ilin göyü budu ki. - bir gün ------. 21. göy sözündə sərbəstlik, boşluq, azatlıq, gəlişmə bitişmə, yüksəlmə, genişlik, gənclik vardır. - göy ölkələr: 22. yaşıllığı çox olan, yaşıllıqı, göyərtiləri qoruyan ölkələr. 22. gəlişmə yolunda olan ölkələr. - göy ılxı: kövşənə, otlağa buraxılmış heyvan. 23. gülüş. gülməcə. 24. əsl. soy. şütka.
- qöq yılxıka: başıboş yayılan heyvan.
- qöq tubulqanka: bir quş adı.
- kök gördü kəriki üzdü: ağırlıq, çətinlik görüb, ev eşiyin üzüb (söküb) geddi.
- kökdən aramaq: tüpləməkka. dipləmək. dibləmək. kökdən aramaq.
- kökün araştırmaq: tüpləşməkka. dibləşmək. dipləşmək. dibin çıxarmaq. təhqiq edmək.
- göy qurşağı. tel gögən.
- bulut göyü köşüttika: quşatdı.
- qöy daş : çəş. yaş. yəş. yeş. firuzə.
- qöy don: - göy don: göyün örtüyü, göy örtüyü boyada olan nərsə.
- kökdən aramaq: tüpləməkka. dipləmək.
qöqdədməkka: köqkətməkka. yəhər taxdalarını tiktirmək. bağlatmaq.
qöqdəzməkka: kökdəzməkka. kökdətmək. köklətməkka. sıxb bağlamaq. - yalığın köklət: qayışı bərkid.
qöqəgünka: qökəgünka göyəgün. göy milçək. - iki boğ ikəşür, ortada göyəgün yencilir.
qöqəkünka : gögəgün. göy sinək.
qöqəl : kökəl. köklə. kökün. kökən. harmoni. həmahəngi.
qöqən : kökən. 1. kökün. kökəl. köklə. harmoni. həmahəngi. 2. gögən. köstək. örkən. mal davar sağılırkən ayağına bağlanan ip. - tel gögən: göy qurşağı.
qöqərməkka : qöğərmək. göy rəngini almaq.
qöqəşmək : kökəşmək. kökləşməkka. qohumlaşmaq. - olar iki birlə kökləşdi.
qöqlə : köklə. kökəl. kökün. kökən. harmoni. həmahəngi.
qöqləmək : kökləmək. kökdəmək. 1. təvçəməkka. təpcəmək. ata ata, ara bir, iri iri tikmək. köpüşməkka. 2. nərsəni bağlamaq. bağlayıb kipləmək. tikmək. - yəhəri köklə: çat. qur. bağla. 3. ırlamaq. oxumaq. 4. göyləmək. göy yemək. heyvanın yemləməsi, otlaması. - yılxı köklədi.
qöqlən : köklən. müğənni. xanəndə.
qöqlənməkka: köklənməkka. 1. üzdə çillər çıxmaq. 2. şarkı söyləmək. ırlamaq. oxumaq. səsi yüksəltə alçalta şarkı çağırmaq. 3. sıxı bağlanmaq. bir yerə yerləşmək. - yəhər kökləndi. 4. soylanmaq. yıldızlanmaqka. kök salmaq. - köklənmiş kişi: elli günlü kişi. 5. zənginləşmək. bitişmək. - ölkənin köklənməsi işilə puldan asılıdır.
qöqləşməkka: kökləşməkka. köktəşmək. 1. ilişip soxulmaq. sıxılıb bağlanmaq. bağlaşmaq. cürləşmək. sözləşmək. - qız oğlan kökləşib geddilər. - bunan o kökləşdilər: cürləşdilər. 2. tuplənməkka. diblənmək. diplənmək. zənginləşmək. 3. kökəşmək. qohumlaşmaq. - olar iki birlə kökləşdi.
qöqlətməkka:kökdətmək. kökdəzməkka. sıxb bağlamaq. - yalığın köklət: qayışı bərkid.
qöqs : kökska. qökska. göğüs. köğüz. könül. ürək. sinə. - sənin özgün düşəli, köksüm ara od tütür. (özgü: özik. eşq):
qöqsüz : köksüz. yandıqka. yanıq. soysuz. qarışığı, yandan olan.
qöqşin : kökşin. göyümtül. göğümsü.
qöqtəşmək: köktəşməkka:ilişip soxulmaq. yəhər bağlamaq. qohumlaşmaq. bağlanmaq.
qöqunka : qoğunka. qıvılcımi. oddan qoğulan, qopan çığın.
qöqümsü : göğümsü. kökşin. göyümtül.
qöqün : kökün. kökən. kökəl. köklə. harmoni. həmahəngi.
qöqürcgünka: gögürcgünka. 1. göyərçin. 2. qüyerdi.
qöqüslük : qöğüslük artıqka.
qöqüslük : qöğüslük. artıqka. peşgirə. qadın lifciyi.
qöqüt : köküt. götgika. kötük. təpə. yığın. təpəciq.
qöqyuq : gökyuqka göylü. türkmən böyüklərinə verilən unqun·.
qöl : göl. havuz. birikmiş su.
qölçə : gölçə. gölünğka.
qölə : kölə. bulaq. bulun. qul. əsir. - alqa bulaq: bağışlanmış kölə.
qölərmək : gölərməkka. qöllənmək. gölərmək. toplanmaq. yığışmaq. - gölərdi sular.
qölgə : kölgə. köşigəka. köçik. köşikka. örtü. pərdə.
qölgələnmək: kölgələnmək. köçünmək. köşünməkka. kölgəyə çəkilmək. kəndini gizləmək, örtmək. - ər gündən köçündü: gündən kölgəyə keçdi.
qölgəli : kölgəli. dalı qalmış.
qölgəlik : kölgəlik. köçüklük. - köçüklük yer: kölgəli yer.
qöliqəka : köligəka. kölik. qoyu kölgə.
qöliqka : kölik. kölgə.
qöliqliqka: kölgilik. kölgəlik.
qölimək : göliməkka. gölgimək. quylamaq. qömmək.
qölişmək : gölişməkka. qömüşmək. - dədəsin öldürdü də gölüşdü də.
qölitməkka : gölitmək ( l < > m) gömitmək. gömdürmək. quylamaq. - ölünü qülütdülər.
qölqə : kölgə. köligə6. kölikka. uğur. devlət. bəxd. kömək. - bəy uğrunda işim yetildi: işim alındı.
qölqələnmək: kölgələnmək. kölgəyə çəkilmək. köşiklənmək. köşinməkka. köşünmək. kəndini gizləmək, örtmək.
qölqəlik : köliklikka. köşiklikka.
qöltinğka : gölcuq. quşların indiği su birikintisl.
qölükka : arxa. kölük. yük yüklətilən hər hanki bir heyvan.
qölüklükka : qölüklü.
qölünğ : gölünğka. gölçə.
qöm : göm. - göm göyka: 1. mas mavi. 2. qır, kül topraq rəngi.
qömçü : gömüç. gömçü. gömü. gənc. təpən (dəfinə). qazan (> xəznə).
qömdürmək: gömdürmək. quylamaq. qömitmək. gömitmək. ( m < > l ) gölitməkka.
qöməç : köməçka. külə gömülərək, cumularaq pişirilən çörək.
qömək : kömək. yardam. yoğuş. basutka. acıyan. qoldav. himayət. kölgə. uğur. devlət. bəxd. çırağ. əlik. şagird. qılış. əməkdaş. həmkar. - bəy uğrunda işim yetildi: işim alındı. - tanrı uğrunda işlərim bitər. - sizin uğruzdan vara çatdıq.
qömək : kömək. yatut. yətutka. yetut. yədək. yar.
qömək : kömək. yetütka. yardım. imdat.
qöməkləşmək: işləşməkka. işbirliyi yapmq.
qömitmək : gömitmək. ( m < > l ) gölitməkka. gülitmək. gömdürmək. quylamaq.
qömmə : gömmə: közdə pişirilən əkmək. közləmə. qözmənka.
qömü : gömü. gömülmüş. gömüntika. quylanmış.
qömüç : gömüç. qömçü. gömü. gənc. təpən (dəfinə). qazan (> xəznə). - o gömüş buldu. - tavqaç gömsi: aad ulusundan qalma xəznə.
qömüldürük : gömüldürüq. at göğüslüğü.
qömülən : gömülən. qöymənka. quylanan.
qömündi nənğ: qömülmüş nə, nəsnə.
qömür : kömürka. kömgür. - kömürlükka: kömrülük:
qömüş : gömüş. gənc. xəznə. - tapaç gömüş: keçmiş gənc.
qömüşməkka: qömdəşmək.
qöndər : göndər. edqil. eyqil. yolla. - eyqil məni döğüşgə.
qöndərişmək: göndərişmək. birbirinə vermək. ötgürüşməkka. ötrüşməkka.
qöndərmək : göndərmək. ötütmək. ötürmək. ötgürməkka. sürdürmək. çıxarmaq. uylatmaq. öyrətmək. tabe' edmək. savurmaq. yönətmək. yasmaqka. itsəmək. etsəmək. edsəmək. bağışlamaq. - ora qoşun yasın.
qöndərmək: göndərmək. yıldamaqka. 6. iltəmək. - onu evə yılat.
qöndqürməkka: qondqarmaqka. qondarmaq. doğrultmaq. düzəltmək. tikmək. yola qılavuzlamaq. iqrar ettirmək.
qönəkka : könəkka. kövnək. kövəng. küzə. matara. ibriq. su tulumu (qırba).
qönəş : könəş. < könüldəş. sırdaş. yoldaş.
qönğərməkka: ( o <> ö ) qonqarmaq. bax > qondqarmaqka.
qönğləkka : qomlək.
qönğləklənmək: könğləklənməkka. qömləklənmək. qömlək qəymək ·.
qönğüldə : könğüldəka. könül arxadaşı.
qönğülka : 1. könül. yürək. qəlb. 2. anlayış.
qönğüllənməkka: 1. könüllənmək. ürəkləmək. istəmək. arzu edmək. 2. (cocuq) düşünmək. anlamaq.
qönğüllükka: könüllü.
qönik : könik. könül. yaşut. şad. yarud. açıq. sevnik. həyəcanlı.
qönika : <> qoni. 1. düz. doğru. əmniyətli. 2. dəri. arınmış gönə "qoğuş" deyilir.
qönitməkka : könütmək. qonutmaq. qoyutmaq. qoymaq. doğrultmaq. dikətmək. - o ağac könütdü.
qönka : gönka. at dərisi, qönü. ham dərl. qön·.
qönül gönül. könül. könik. yaşut. şad. yarud. açıq. sevnik. həyəcanlı. - gözdən ıraq, gönüldən uzaq. - göyül qaynar, için oynar.
qönüldəş : könüldəş. könəş. sırdaş. yoldaş.
qöpcəşmək : kübüşməkka. tikişmək.
qöpçüqka : köpçükka. qaş. yəhərin ön, arxa yapuqu.
qöpəkli : baraqlıqka. köpəkyi olan kişi:
qöpəz : köpəz. köfəz. dəğər verməz. qədir bilməz.
qöpiq : köpik. bastırma. iki qətləyib tikmək. bezin iki qatı arasına pambıq qoyaraq tikmə.
qöpitməkka : köpitməkka. kübimək. tiktirmək. oyulqatmaq. küpətmək.
qöpka : <> qopka.
qöprü : köprü. atız. köprükka. geçit. geçiş. geçikka.
qöprükka : köprükka. köprü. atız. geçit. geçiş. geçikka.
qöpsünka : köpsünka. içinə yu qırxım qoyulmuş püştə, döşəkçə.
qöpüklətmək: köpüklətmək. əkşitmək. çuvşatmaqka. çuğşatmaqka. coğşatmaqka coşdurmaq. turşatmaq. qaynatmaq.
qöpülmək : köpülmək. kübülməkka. tikilmək. oyulqamaq.
qöpülməkka : tikilmək. kübülmək.
qöpümək : köpümək. kübiməkka. sıx tikiş tikmək. oyulqamaq.
Dostları ilə paylaş: |
|
|