Dots. M xusainov " " y

3.3-rasm. Ikki stoykali tokarlik karusel stanogi: l~plita; 2-stanina; 3-yon support; 4-
traversa; 5-yuqori balka; 6-stoyka; 7-planshayba; 8-boshqaruv pulti. 6 pozitsiyali
, 
revolver 
kallagi
old babka
 
 
 

---

21 
bo’lmagan detallarni tayyorlash uchun xizmat qiladi. Bu stanoklar universal tokarlik 
stanogidagi orqa babka o’rniga revolver kallagiga ega bo’lib, kesuvchi asboblar (keskich, 
parma, Zenker, razvyortka va boshqalar) kallakning o’yiqchalariga ma’kamlanadi. 
Revolver kallagi burilish o’qining joylashishi bo’yicha ikki turdagi stanoklar bo’ladi: 
1) Revolver kallagi vertikal o’q atrofida buriladigan stanoklar (10.4-rasm); bu 
stanoklarda revolver supportidan tashqari tokarlik stanogidagidek oddiy support ‘am bo’lib, 
bo’ylama va ko’ndalang su-rishlarga ega. 
Karusel stanoklarining texnik xarakteristikasi 
(φ - 
1,26 ). 
3.2-jadval
№ Stanokning modeli 
1541 
1525 
1596 
1 
Stanokning turi- stoykalari soni 
1 
2 
2 
2 
Ishlanayotgan detaining diametri, 
‘
max
,mm 
1600 
2500 
20000 
3 
Ishlanayotgan detaining balandligi, 
‘
max
,mm 
1000 
1600 
6300 
4 
Planshaybaning diametri. 
D, 
mm 
1400 
5 
Planshayba aylanish chastotalari chegarasi, 
n, 
aylьmin 
4-200 
1,6-80 
6 
Bosh yuritma elektr dvigateli quvvati, N
ed
, 
kW 
28 
5. Tokarlik-revolver stanoklari 
Tokarlik-revolver stanoklari seriyali ishlab chiqarishda chiviq tipidagi yoki ayrim 
zagotovkalardan diametri va uzunligi uncha katta. Bir vaqtning o’zida bo’ylama va revolver 
supportlarga o’rnatilgan asboblar ishlov berishda qatnasha olishi mashina vaqti 
(t
0
) 
ning 
qisqarishiga olib kelib, ish unumdorligi ortadi. CHiviq zagotovkalar sanga tipidagi qisqichlar 
yordamida, donali zagotovkalar esa patron yoki maxsus qisuvchi moslamalar yordamida 
ma’kamlanadi.Bu tipdagi stanoklarning modellari: 1M36, 1P365. 
birga bo’ylama surish ‘arakatini ‘am oladi; shuning uchun bu stanoklarda oddiy 
supportga zarurat qolmaydi. Bu tipdagi stanoklar universal tokarlik-revolver stanoklari 
‘isoblanadi. Surish qutisidan ‘arakat support mexanizmiga yurgizish vali orqali uzatiladi. 
Bu tipdagi stanoklarning modellari: 1336M, 1A341. 
1A341 modelli universal tokarlik-revolver stanogida ko’p asbobli sozlashni bajarish 
mumkin. Stanok komandoapparat deb ataluvchi boshqarish uzeliga ega bo’lib, 
shpindelning aylanish chastotalarini avtomatik tarzda tanlash, revolver kallagini zarur 
bo’lgan pozitsiyaga burish va uni surish ‘arakatlarini cheklash kabi operatsiyalarni amal-
ga oshiradi. Bundan tashqari stanokda chiviqni surish va qisish uchun gidravlik mexanizm, 
konussimon yuzalarga ishlov berish uchun kopir lineykasi, rezba kesish moslamasi bor. 
Bu stanokning texnik xarakteristikasi quyidagicha: 
1.
CHiviqning maksimal diametri, mm 
40 
2.
Patronga o’rnatiladigan zagotovkaning 
maksimal diametri, mm 
400 
3.
SHpindelning aylanish chastotalari chegarasi, aylьmin 
60-2000 
4.
Revolver kallagi bo’ylama surishlari chegarasi, mmьayl 
0,05-1,6 
5.
Revolver kallagi doiraviy surishlar chegarasi, mmьayl 
0,03-0,48 
6.
Revolver kallagidagi o’yiqchalar (pozitsiyalar) soni 16 
7.
Bosh ‘arakat elektr dvigateli quwati, kW 
4.5 

---

22 
6. Ko’p keskichli stanoklar. Tokarlik yarim avtomatlari va avtomatlari 
Ko’p keskichli tokarlik stanoklari seriyali va keng ko’lamli ishlab chiqarish 
sharoitida poьonalivaliklar, tishli ьildiraklar bloklari va shunga o’xshash detallarni 
tayyorlash uchun mo’ljallangan. Bu stanoklar ikki va undan ortiq supportga ega bo’lib, 
supportlarning ‘ar birida bir necha bir vaqtda ishga tushuvchi keskichlar o’rnatilgan. 
Oldingi support bo’ylama