J
BAĞIRSAKLARINIZ BEYNİNİZLE
NASIL KONUŞUR?
IMIlMMimmilMIMIMIMMIlll m ilIllim M IM IM M IlItlIlllllllIlM M Illlim illlllllllllIllIlllM lim iM llllllllllllllllllM M M IIM H IlI
Sabahtan akşama kadar, siz gündelik hayatın sorumluluklarıyla boğu
şurken, karnınızda olup bitenler ne sıklıkla aklınıza geliyor? Çoğu insan
gibiyseniz muhtemelen pek fazladeğil. Ancakher ne kadar bağırsaklarımız
kendi işlerini sessiz sakin bir şekilde yürütseler de mide ve bağırsakları
nızda gerçekleşen olaylar aslında çok önemlidir. Bu bağırsak duyularını
ilk elden izlemek için şu deneyi yapmaya çalışın: Dikkatinizin dağılma
yacağı sakin bir gün seçip, o gün sabahtan akşamadek bağırsaklarınızın
gün boyunca ürettiği tüm duyulara dikkatinizi odaklayın.
Bunlar, normalde fazla dikkat etmeyeceğiniz duyulardır: hemen fark
edilmeyen fiziksel hisler ve seslerin yanı sıra arka planda bunlara eşlik
eden duygular. Elinizden geldiğince bu hisleri fark etmeye ve bir kâğıda
yazmaya veya oluştukları anda akıllı telefonunuza dikte etmeye çalışın.
Ayrıca bunları duyumsadığınız anda ne yapıyor olduğunuz, nasıl hisset
tiğiniz ve ne yediğiniz hakkında bilgileri de eklemek isteyebilirsiniz. İşte
böyle bir deneyin bir örneği: Yıllar önce yürüttüğümüz bir araştırmaya
katılan 26 yaşında, sağlıklı bir araştırma gönüllüsü olan )udy tarafından
gerçekleştirilen bir günlük bağırsak duyuları çalışması. )udy, Pazar sa
bahı erkenden uyanıyor, bir fincan kahve içtikten sonra günlük sabah
koşusuna çıkıyor. Önceki
deneyimlerinden, dolu midenin egzersizyap-
58
BAĞIRSAKLARINIZ BEYNİNİZLE NASIL KONUŞUR? 59
maya engel olduğunu bildiği için 5 kilometrelik koşudan önce hiçbir şey
yemiyor. Koşudan döndüğünde annesi ve yakın bir arkadaşı ile haftalık
telefon görüşmelerini yapıyor. Onlarla konuşmayı bitirdiğinde, karnı
zil çalmaktadır bile. Mantarlı omlet ve üzerine krem peyniri sürülmüş,
ekşi mayalı taze bagetten oluşan her zamanki Pazar kahvaltısına büyük
bir iştahla başlıyor.
)udy en sevdiği öğünden haz alarak kahvaltısının keyfini çıkarıyor.
Aynı zamanda gazetede ilginç bir yazı okuduğu için aslında ne yediği
ne pek de dikkat etmiyor. Bir süre sonra doyduğunu hissedip, omletin
yarısını tabağında bırakıyor. Erkek arkadaşıyla sahilde bisiklet binmeyi
planlamışlardı, evden çıkmadan önce büyük tuvaletini yapmak için tu
valete gitmesi gerekiyor. Erkek arkadaşı ile birlikte sahilde harika zaman
geçiriyorlar. Akşam eve döndüğünde saat 7’yi gösteriyor.
Hafif bir akşam yemeğinden
sonra Judy, Pazartesi sabahı işte yapma
sı gereken sunum için pek hazırlanmadığını fark ediyor. Endişelenmeye
başlıyor ve tam göbeğinin üzerinde tatsız bir his duyumsuyor. Sunumunu
bitirmeye çalışırken bu tatsız his yavaş yavaş kaybolmaya başlıyor ve saat
10’da yatmaya ve sabah erken kalkıp sunumunu mükemmel hâle getir
meye karar veriyor. Alarmı sabah 05:30’a kuruyor ama iyi uyuyamıyor.
Her uyandığında karnından gurultular geliyor, bazen bu guruldam a
karnı boyunca yavaşça ilerleyerek epey ses çıkarıyor. Sonunda kalkıyor,
mutfağa giderek kahvaltıdan kalan omleti bitiriyor. Karnının
gurultusu
geçiyor, kendini daha iyi hissediyor ve yeniden uykuya dalıyor.
Bunu bir düşündüğünüzde, muhtemelen tam farkına varmasanız bile
siz de gün içinde benzer şekilde bağırsak duyuları yaşamaktasınızdır.
Hepimiz hayatımız boyunca yaşadığımız bu duyulara alışmış d u ru m
dayız. Hayatta kalma açısından bakıldığında, bağırsak duyularımıza
böylesine az dikkat ediyor oluşumuz ve onları pek de fark etmeyişimiz
aslında iyi bir şeydir: Modern dünyanın karmaşıklığına ve aşırı yoğun