186
Mə’şuqla görüşdür hicran dərmanı
Bilə-bilə Sən tək pənahımız var
Xəcilik qarşında, günahımız var.
Hər nə yazılmışsa kəlməsi doğru,
Bu yolda büdrəyən çəkəsi ağrı.
«La ilahə illa əntə subhanəkə və bihəmdikə»
(«Səndən başqa bir mə’bud yoxdur, Sən paksan və
mən Sənə həmd və səna edirəm.»)
«La ilahə illa əntə» təhlil, «subhanəkə» təsbih,
«bihəmdikə» təhmid kimi tə’bir olunur. Hər kəs dildə
təhlil, yə’ni Allahın birliyinin iqrarını desə eləcə də
dediklərinə sadiq olsa, həqiqətən müvəhhid, yə’ni tək
Allaha imanlıdır. Belə insan Allahın amanındadır,
dünya və axirət əzabı ona haramdır. Bu şəxs behiştdə
peyğəmbərlər və digər ləyaqətə çatanlarla yoldaş
olasıdır.
Həqiqi təhlil insan qəlbində o zaman təcəlla edir ki,
insan Qur’an və Əhli-beyt (ə) vasitəsi ilə öz Allahını
tanısın və Ona itaət etsin. Bu yolu gedən insanın bütün
vücudu «Allahdan başqa hər şey batildir» deyə fəryad
qoparır.
Kimsədə eşqinə varmağa güc yox,
O eşqə varanda durmağa güc yox.
Hansı könül quşu düşsə qəfəsə
Qəmli nəğmə üçün gələr həvəsə.
Dirilməz ölü qəlb min bir acıdan,
Yalnız eşq qəmindən ucalır insan.
187
Sevgidir gecəyə layla çalan da,
Bal kimi yuxunu gözdən alan da.
Əfsus ki, bayquş tək görmədik nuru.
Gizli xəzinələr olmasa aşkar,
Üstündə fəqirik, gözlərimiz dar.
Olsa da zərrələr haqqa harayda
Bu kar qulaqlara çətin ki, çata.
Doğrudan da varlıq aləmində insanı ne’mətlərə qərq
edəcək, Onu çətinliklərdən qurtaracaq və nəhayət,
xoşbəxtliklərə qovuşduracaq ikinci bir kəs yoxdur. Dua
edən şəxs öz acizliyinə və günahlarına e’tiraf etdikdən
sonra təbii olaraq öz çətinliklərini həll etmək üçün
bunları həll etmək iqtidarında olan varlığa üz tutaraq
deməlidir: «la ilahə illa əntə subhanəkə və bihəmdikə».
BEHİŞTİN DƏYƏRİ
Allahı tanıyaraq Ona təhlil deyən, əməldə bütün saxta
mə’budlardan üz döndərib Allahdan qeyrisinə itaət
etməyən
insan
behiştin
dəyərini
hazırlamağa
başlamışdır. Həzrət Peyğəmbərdən (s) nəql olunur ki,
Allah-Taala buyurmuşdur: «Tövhid (Allahın birliyinə
inam) Mənim qalamdır. Mənim qalama daxil olan kəs
əzabımdan amandadır».
259
Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: «Tövhid ne’məti əta
olunmuş şəxsin mükafatı yalnız behiştdir».
260
«Allaha
yəqinliyi olan halda ölən şəxs behiştə daxil olar».
261
259
«Biharul-ənvar», 3-cü cild, səh-5.
260
«Biharul-ənvar», 3-cü cild, səh-5.
261
«Biharul-ənvar», 3-cü cild, səh-9.
188
İmam Sadiq (ə) buyurur: «La ilahə illəllah demək
behiştin dəyəridir.»
262
«Xalisliklə la ilahə illəllah deyən
şəxs behiştə daxil olar. Bu işdə xalislik odur ki, bu
sözlər insanı Allahın haram buyurduqlarından
çəkindirsin».
263
İslam Peyğəmbəri (s) buyurmuşdur ki, «la ilahə
illəllah deyən şəxs behiştə daxil olar. Bir kişi İmam
Baqirin (ə) yanına gəlib, bu hədis haqqında soruşdu.
İmam (ə) buyurdu: «Rəvayət doğrudur, amma şərtləri
var və bu şərtlərdən biri mənəm».
264
Bəli, bütün hallarda yeganə çıxış yolu tövhid və onun
şərtləridir. Allahı tanıyıb, Onun birliyini təsdiq edən,
peyğəmbərliyi
və
imaməti
qəbul
edən,
dinin
göstərişlərinə tabe olan şəxs yeganə doğru yolu
tapmışdır. Tövhid kölgəsində bütün xeyir əməllər
qəbuldur və qəflətdən baş vermiş günahlar tövbədən
sonra bağışlanır. Tövhiddən kənarda isə heç bir əməl
qəbul olunmur və ən kiçik günah belə bağışlanmır.
Tövhid əhli ağır günaha görə qiyamət əzabına düçar
olsa, belə tövhid sayəsində qurtulur.
Həzrət Peyğəmbər (s) Cəbrailə buyurdu: «Mənim
üçün cəhənnəmi təsvir et». Cəbrail cəhənnəmi və onun
əhlini təsvir edərkən birinci təbəqəyə çatdıqda susdu.
Həzrət Peyğəmbər (s) soruşdu ki, bu təbəqənin
sakinləri kimlərdir? Mələk dedi: «Bura ən asan
təbəqədir və onun sakinləri sənin ümmətinin asiləridir.
Onlar böyük günaha yol verib, dünyadan tövbəsiz
262
«Vəsailuş-şiə», 7-ci cild, səh-210.
263
«Biharul-ənvar», 90-cı cild, səh-197.
264
«Biharul-ənvar», 3-cü cild, səh-13.
189
gedənlərdir». Bu sözləri eşidən Peyğəmbər (s) üç gün
ağladı. Dördüncü gün Həzrətin (s) ziyarətinə gəlmiş
Zəhra (s) gördü ki, Həzrət (s) üzünü torpağa qoyub
ağlayır. Soruşdu ki, nə baş verib? Həzrət Peyğəmbər (s)
Cəbrailin dediklərini Zəhraya çatdırdı və buyurdu:
«Vəhy mələyi mənə xəbər vedi ki, Cəhənnəmin birinci
təbəqəsi mənim ümmətimin günahkarlarının yeridir və
ağlamağımın səbəbi də elə budur.» Həzrət Zəhra (ə) ərz
elədi: «Vəhy mələyindən soruşdunmu ki, günahkarlar
Cəhənnəmə hansı surətdə gələcəklər?» Buyurdu: «Bəli,
kişilərin saçlarından və qadınların hörüklərindən
yapışaraq onları Cəhənnəmə sarı çəkərlər və elə ki, ora
yaxınlaşarlar, Maliki (Cəhənnəmin böyüyü olan mələk)
gördükdə dad-fəryad qoparar və ona belə yalvararlar:
«bizə bir qədər möhlət ver ki, öz halımıza ağlayaq.»
Malik möhlət verdikdə o qədər ağlayarlar ki, gözlərinin
yaşı quruyar və qan ağlayarlar. Malik deyər: Nə yaxşı
olardı ki, dünyada bu cür ağlayaydınız və bu günün
qorxusundan gözlərinizdən axıdaydınız!
Sonra Malik onları Cəhənnəmə atar və onlar birdən
fəryad edərlər ki: «La ilahə illəllah.» Bu zaman od
onlardan uzaqlaşar. Malik odun üstünə qışqırar ki, «ey
od, onları bürü!» Od deyər: «Dillərində pak «la ilahə
illəllah» kəlməsi olan halda onlrı necə bürüyə bilərəm?»
Malik yenə qışqırar ki: «Onları bürü!» Lakin Haqq
tərəfindən xitab olunar ki, «üzlərini yandırma, çünki
Allaha səcdə etmişlər, və qəlblərini yandırma, çünki
mübarək Ramazan ayında susuzluq çəkmişlər.»
Beləliklə, Allah istəyənə kimi onlar orada qalarlar.
Dostları ilə paylaş: |